Málfríður - 15.09.1999, Qupperneq 4

Norsku- og sænskukennsla á neti
T ilraunaverkefni
Brynhildur A. Ragnarsdóttir
4
„Mamma, það er svo erfitt að tala íslensku
þegar maður er með svona mikið af sænsku
inni í sér.“ (Sölvi, 5 ára, Gautaborg)
Og hvernig er svo komið til móts við
Sölva og alla þessa sænsku, þegar hann er
kominn heim til Islands?
„Kennsla í norsku eða sænsku stendur
til boða nemendum sem hafa sérstök
tengsl við Noreg eða Svíþjóð og kemur
kennslan þá í staðinn fyrir dönskukennslu
og hefst á sama tíma og dönskukennsla
hefst í grunnskóla.“ AÐALNÁMSKRÁ
GRUNNSKÓLA, Erlend tungumál:
1999, Menntamálaráðuneytið (bls.47)
Nemendur í norsku og sænsku á Is-
landi hafa þessi mál annaðhvort sem móð-
urmál eða sem annað mál. Foreldrar þeirra
eru oft frá Noregi eða Svíþjóð eða hafa
vegna námsdvalar og atvinnu sterk tengsl
við landið. Nemendurnir hafa því grunn-
þekkingu í málinu og menningarlegar
rætur í landinu, áður en formlegt nám
hefst. Nemendurnir hafa þó mismikla
kunnáttu í málinu og misjafnar aðstæður
til að viðhalda kunnáttu sinni.
Nemendahópurinn í norsku og sænsku
hefur þá sérstöðu að vera fámennur og
dreifður um land allt. Skólaárið
1999—2000 fór kennsla í sænsku fram á 32
stöðum á landinu og var heildarfjöldi
nemenda um 260. I norsku voru 120
nemendur sem fengu kennslu á alls 17
stöðum.
Formlegt nám í norsku og sænsku
hefst samtímis og dönskukennsla í grunn-
skóla og hafa nemendur víða einungis átt
kost á tveim kennslustundum í tungumál-
inu í viku hverri. Námið hefur farið fram
að loknum hefðbundnum skóladegi og
nemendur hafa oft þurft að sækja kennslu
utan síns venjulega námsumhverfis. Þetta á
við um þéttbýlli staði þar sem nemendur
eru fleiri. Víða úti um land er skortur á
menntuðum kennurum, sem getur valdið
því að nemendur eiga þess ekki kost að
viðhalda kunnáttu sinni í málinu og eru
neyddir til þess að taka dönsku í staðinn.
Til samræmingar kennslu í norsku og
sænsku hafa kennararnir og leiðbeinendur
þessara barna unnið undir stjórn kennslu-
ráðgjafa, sem starfa á vegum Fræðslumið-
stöðvar Reykjavíkur og er það undir
hverju sveitarfélagi komið hvort það
kaupir þessa þjónustu af Fræðslumiðstöð.
Vinnuskilyrðum kennara í norsku og
sænsku er þannig háttað að á Reykjavíkur-
svæðinu hafa þeir þurft að hitta nemend-
ur sína á fleiri en einum stað sama daginn.
Það er ljóst, að við aðstæður sem þessar,
er fjarkennslutilhögun góður kostur.
Hvatinn að kennsluvef í norsku og sænsku
á grunnskólastigi eru fyrrgreindar aðstæð-
ur nemenda í norsku/sænsku og kennara
þeirra, ásamt von um að fjarkennsla muni
bæta og auðga starfsaðstæður þeirra.
Undirrituð átti frumkvæði að gerð
kennsluvefsins í nafni Norrænu tungu-
mála-ráðgjafarinnar. Leitað var eftir sam-
starfi til Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur,
sem býður upp á kennsluráðgjöf í
norsku/sænsku, Islenska menntanetsins,
sem hefur umsjón með uppsetningu verk-
efnanna á netinu og hýsir verkefnið.
Rannsóknarstofnun Kennaraháskóla Is-
lands mun síðan annst mat á þessari
vinnutilhögun.Verkefnið nýtur velvilja og
stuðnings Sambands íslenskra sveitarfé-
laga. Styrkir hafa fengist úr Nordmál áætl-
un Norrænu ráðherranefndarinnar og
Þróunarsjóði grunnskóla. Verkefnið hófst
um áramót 1997—98 og lýkur um áramót-
in 1999-2000.
Markmið
Markmiðin í námskrá gera ráð fyrir að
nemandinn öðlist í málanáminu færni í
hlustun, tali, lestri og ritun (communicati-