Hinsegin dagar í Reykjavík - 01.08.2002, Blaðsíða 39
en allt í einu var ekkert háðslegt við þennan gamla orðalepp. Og það varð ekki
aftur snúið - heimurinn var ekki lengur sá sami og áður.
Sárafáar Ijósmyndir hafa varðveist frá þessari merkilegu helgi, menn
höfðu í öðru að snúast en að festa söguna á filmu og fáa blaðaljósmyndara
grunaði mikilvægi þess sem gerst hafði. En frásagnir og vitnisburðir eru mýmarg-
ir og hver öðrum merkilegri. Einn þeirra sem lagði leið sína niður í
Kristófersstræti sunnudagskvöldið 29. júní var homminn og skáldið fræga Allen
Ginsberg, á ferð með vini sínum. Hann vildi endilega inn á Stonewall. „Ég hef
aldrei komið þar," sagði hann og stikaði hlæjandi inn götuna, veifaði á báða
bóga til lögreglunnar og sendi þeim friðarmerki. Af skáldlegu innsæi sá hann
strax hvers konartímamót höfðu orðið í sögunni og hafði orð á því við félagann.
Svo kjagaði hann inn á Stonewall og var strax korminn út á dansgólfið. Á leiðinni
heim lét hann þessi fleygu orð falla: „Veistu hvað, þeir eru svo fallegir núna,
strákarnir þarna inni. Hann er horfinn þessi sársauki sem var í augum allra
homma fyrir tíu árum."
Árum saman hafa samkynhneigðir á Vesturlöndum minnst Stonewall-
átakanna og snemma á 8. áratug aldarinnar byrjuðu hommar og lesbíur í
Bandaríkjunum að halda hátíð síðustu helgi í júní. Hátíðahöldin hafa gengið
undir ýmsum nöfnum, „Christopher Street Day" og „Gay Pride" svo dæmi séu
nefnd. Siðurinn barst brátt til Evrópu og er reyndar ekki lengur rígbundinn
dagsetningunni gömlu. Á fslandi héldu lesbíur og hommar í fyrsta sinn út á
götur síðasta laugardag í júní 1993 og síðan árið eftir. Hlé varð á þessum
hátíðahöldum þar til í júni 1999 þegar haldin var útihátíð að viðstöddum 1500
manns á Ingólfstorgi. Síðustu tvö ár hafa samkynhneigðir, fjölskyldur þeirra og
vinir fylkt liði í gleðigöngu niður Laugaveginn og endað á útitónleikum á
Ingólfstorgi. Sú hátíð er orðinn ein af þremur stærstu útihátíðum borgarinnar með
um tíu til tuttugu þúsund þátttakendum ár hvert.
Þorvaldur Kristinsson
Keppni ársins verður haldin á Spotlight
laugardagskvöldið 14. september
Skráning er hafin fyrir keppnina.
Mikilvægt er að skrá sig sem allra fyrst í síma 897 8232
eða hjá georg@ismennt.is
Kíkið á www.spotlight.is ef þið þorið
1996
Samkynhneigð og löggjöf
Alþingi samþykkir lög um staðfesta
samvist fólks af sama kyni (nr. 87/1996).
Sem löggerningur er staðfest samvist
jafngild hjónabandi gagnkynhneigðra,
með þeim undantekningum að ættleið-
ingar eru ekki heimilar né tæknifrjóvg-
anir. Þá er einungis borgaralegum vígslu-
manni, en ekki kirkjulegum, heimilt að
staðfesta samvist fólks af sama kyni.
(sland er fjórða landið i heiminum til að
samþykkja slík lög en gengur ögn lengra
í lagasetningu sinni en ríkin þrjú,
Noregur, Danmörk og Svíþjóð sem áður
höfðu lögleítt staðfesta amvist, með því
að íslensku lögin fólu í sér möguleika á
sameiginlegri forsjá barna aðila í stað-
festri samvist.
Homosexuality and the Law
The Althing passed a law recognising the
registered partnership between individu-
als of the same sex (no. 87/1996). In the
eyes of the law, registered partnership
now had equal status with heterosexual
marríage, with the exception that neither
adoption nor in vitro fertilisation was
permitted. Moreover, partnerships be-
tween same-sex couples could only be
registered by a civil registrar, not by a
priest. Iceland was the fourth country in
the world to pass such a law, going
slightly further than its three neighbours
Norway, Denmark and Sweden, which
had previously legalised registered part-
nerships, in that the lcelandic law recog-
nised the possíbility of joint custody of
children by couples in registered partner-
ships.