Vinnan - 01.08.1948, Blaðsíða 9

HALLDÓR PÉTURSSON:
Hvenær hættir alþýðan að láta
4
eyðingaröflin hafa sig fyrir þeytispjald?
Það er alþýðan ein. sem á líf sitt og menningu undir
þjóðfélagsformunum. Takist henni að koma á mann-
sæmandi þjóðfélagsháttum og losa sig við falsriddarana,
sem sitja á háhesti hennar og arga í hátalarana, er veg-
urinn varðaður.
En það er með alþýðuna eins og íslenzka hestinn,
sem skortir það eitt að setja reiðfantinn af sér. Höfuð-
glæpur alþýðunnar er sá, að hún gefur okinu rétt van-
ans og vanmetur hlutverk sitt í þjóðfélagsmálum.
Sé henni rétt saðning endrum og eins, sættir hún sig
við það og bíður þess er fram vindur. Það er því ekk-
ert undarlegt, þó falsriddararnir með hátalarana leyfi
sér allt í skjóli þess umburðarlyndis.
Og það er ekki nóg með það, að alþýðan stundi þetta
þagnar- og þreyjuhlutverk, heldur virðast sporapiltarn-
ir, hvenær sem þeim þykir henta, geta knúið hana út
í taumlausan æsing móti sjálfri sér. Hinir siðlausustu
Rómakeisarar breiddu blæju yfir feril sinn með því að
halda uppi leiksýningum, þar sem mönnum og dýrum
var att saman í blóðugan hildarleik. Þetta var dýrtíð-
aruppbót alþýðunnar á þeim tímum. Arftakar þessara
manna hafa ekki gleymt formúlunni.
í hvert skipti sem sprellikarlarnir halda að morfínið
ætli að renna af fólkinu, er slegið í gang. Þegar mikils
þykir við þurfa eru haldnar stórhátíðir eins og heims-
styrjaldir og höfuðpaurinn heitir þá Hitler eða Mússi.
Til reikningsskila er bakari látinn dingla. Við minni
tækifæri er orgað í eyru fólksins, að nú sé lýðveldið í
hættu einhvers staðar úti í löndum, jafnvel svo að þar
séu menn hættir að ganga um dyrnar. Þessu til sönnun-
ar eru dregnir fram dauðir og lifandi eftir því hvernig
stendur á tungli: Trotsky, Jan Valtin, Köstler, eða
sjónarvottar úr Sovétríkjunum. Leikendurnir eða að-
standendur heita eftir atvikum Valtýr, ívar, Hersteinn
og allt ofan í Sloppy Jó.
Hvenær og hvar sem rofar til fyrir alþýðunni, hvetja
.,hásetarnir“ sporana og Heimdellingar baula. Hve lengi
ætlar fólkið að syngja með Neró meðan Rómaborg
brennur ?
Finnst mönnum ekkert undarlegt, að þeim mönnum,
sem ráða þessu landi og eru búnir að stela öllu, sem
þeir geta og flytja í önnur lönd og selja landið sjálft,
skuli vera svona sárt um líf og frelsi fólks einhvers-
staðar út í heimi.
Mér finnst að þeir ættu frekar að gleðjast yfir því að
eignast á sem flestum stöðum landsölu- og fjárflótta-
samherja.
Nei, það þarf engum að detta í hug, að landprangs-
mönnum hérna á Islandi væri ekki sama þó þjarmað
væri að alþýðu manna í Rússlandi, Tékkóslóvakíu o.
s. frv.
Hin eina og sanna ástæða er sú, að í hvert skipti,
í hvaða landi sem er, sem alþýðunni tekst að sækja
fram, reka auðvaldsaparnir upp þessi voðalegu hljóð.
Herfangið er í hættu, ef alþýðan skilur sinn vitjun-
artíma og heimtar sinn rétt.
Marga fleiri en mig mun taka það sárast þegar
stúdentar, sem hafa verið og eiga að vera brjóstvörn
þjóðarinnar, verða fyrstir til að hlýða apaöskrinu. Því
verður ekki neitað, að við erum aðeins minnsti hlekk-
urinn í hinni stóru alheimskeðju, en litlir hlekkir eru
líka hlekkir. Okkar skylda er að athuga hina hlekkina,
en þó fyrst og fremst okkur sjálf sem hlekki.
Það verður aldrei um of brýnt fyrir íslenzkri alþýðu,
að hún á ekki um neitt annað að velja en það, að taka
afstöðu til þeirra félagsmálakerfa, sem nú er að skerast
í odda um í heiminum.
Hvort hún vill heldur kapítalismann með allri sinni
kölkun og kárínum, sem helzt minnir á gereyðingar-
stöðvar Þjóðverja, enda sama ættin, þar sem andar-
drátturinn var leystur af með gasi, líkaminn brenndur
og hrækt í áttina til sólarinnar; eða hvort hún vill
reyna hagkerfi sósíalismans.
Þessar tvær leiðir eru til álita, sú þriðja er ekki til.
Stríð og barátta milli einstakra þjóða er ekki lengur
fyrir hendi, heldur úrslit milli tveggja hagkerfa.
Þó líffæri kapítalismans séu þannig farin, að engin
von sé um lækningu, getur hann þó ennþá greitt þung
VINNAN
149