Stefnir - 01.11.1960, Blaðsíða 14
Það athyglisverða við þessa tímamótaræðu í
heimi kommúnista er. að Krúsjoff deilir á Stalin
persónulega, en ekki stefnu Stalins, hvorki í
innanlands- né utanríkismálum, enda var Krús-
joff Stalin algerlega samábyrgur um stefnuna
og gat raunar fyllilega jafnazt á við Stalin í
grimmdarlegri framkvæmd hennar, eins og þeg-
ar hann sem æðsti ráðamaður í Ukraníu lét 5
milljónir bænda svelta í hel á árunum 1930—’32
vegna andstöðu þeirra við samyrkjubúskapinn.
Það sem gerzt hefur í Rússlandi við valda-
töku Krjúsjoffs er ekki stefnubreyting, heldur
aðeins mannaskipti við stjórnvölinn og að nýj-
um vinnubrögðum er beitt. Ljósasta dæmið urn
óbreytt eðli Sovét-kommúnismans eru aðfarirnar
í Ungverjalandi árið 1956.
Krjúsjoff sá, að hverju stefndi í Ungverja-
landi. Breyta þurfti um stjórn, bæði vegna
ástandsins innanlands og einnig sökum þess, að
Krúsjoff var þessa stundina að reyna að vingast
við Tító til að styrkja aðstöðu sína. Rákosy var
látinn fara frá, en í stað þess að fela Nagy
stjórnarforystuna, voru völdin fengin í hendur
Gerös, aðstoðarmanns Rákosys. Tító lagði bless-
un sína yfir þetta. Og Gerö kom einmitt beint frá
Belgrad, er hann hélt sína annáluðu ræðu 23.
okt. 1956, sem öllu hleypti í bál og brand. Það
er ekki fyrr en 24. okt., þegar Rússar hafa ráðizt
með her inn í Ungverjaland, að Nagy verður
forsætisráðherra. Hann vildi reka óháða ung-
verska utanríkispólitík, eða eins og hann sjálfur
orðar það: „Það er réttur ungversku þjóðarinn
ar að taka ákvörðun um, með hvaða hætti hag-
kvæmust staða Ungverjalands á alþjóðavettvangi
verður mörkuð og hvernig þjóðlegt sjálfstæði,
jafnrétti og friðsamleg þróun landsins verður
bezt tryggð.“ — Þetta jafngilti guðlasti á rúss-
nesku og varð hans banabiti. Nagy var ekki stríðs
hetja eins og Tító, ekki hugsjónarmaður á borð
við Diljas og heldur ekki lukkunnar panfílus
eins og Wladyslaw Comulka, en hann hefur
sennilega verið heiðarlegur maður, sem ekki er
venjulegt meðal kommúnistaleiðtoga. Þess vegna
mun nafn hans lifa í sögu þjóðar hans.
Um innrás Rússa og fjöldamorðin í Ungverja-
landi hefur rússneska alfræðiorðabókin þessi orð:
„Sovét-ríkin hjálpuðu ungversku þjóðinni til
þess að brjóta á bak aftur gagnbyltingu, studda
af erlendu afturhaldi í október og nóvember
1956.“ — Öllu má nú nafn gefa!
Húgarfar Stór-Rússans í samskiptum við þræl-
ríkin kemur mjög glögglega fram í orðaskiptum,
sem Edmund Stevens, Pulitzer- verlaunahöfund-
ur, átti við rússneskan liðsforingja og voru á
þessa leið:
„Þeir eru erfitt fólk, Lettarnir“, sagði liðs-
foringinn. „Þeirn fellur ekki við okkur Rússa
og ekki heldur við þjóðfélagsskipan okkar. Ef
ég fengi einhverju umráðið, myndi ég einfald-
lega senda þá alla til einhvers öruggs staðar
handan Uralfjalla, þar sem þeir gætu framið
öll sín óknytti. — Við myndum svo byggja landið
okkar fólki. — Við gátum gert þetta við Volgu-
Þjóðverjana, Krímlendinga, Tartara, og töluvert
af Tékkum og Austur-Þjóðverjum, og því ekki
Lettana líka með jafn góðum árangri?“
Á sama tíma og svona er hugsað og talað heima
fyrir, halda Rússar fjálgar friðarræður á alþjóð-
legum ráðstefnum. Árið 1955 boða þeir 29
Afró- Asíu þjóðir til friðarráðstefnu í Bandung.
Sama ár stofna þeir 14. maí til hernaðarbanda-
lags átta kommúnistaríkja. Varsjárbandalagið er
tekið við af Komminform.
Auk friðarhjalsins er menningaráróðurinn
skætt vopn í utanríkispólitík hinnar kommúnist-
isku yfirdrottnunarstefnu. í hverju landi eru
stofnuð MlR-samtök og reynt að skreyta þau
fínum nöfnum og fá til samstarfs skoðanalítið
og fáfengilegt fólk. Ótal sendinefndir lista- og
vísindamanna eru svo gerðar út á vegum þess-
ara samtaka, sem í nafni listar og menningar
eru látnar vinna að áróðri kommúnista.
12 STEFNIR