Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1982, Blaðsíða 122
Yfirlit um verkefni 1982
Árið 1982 var starfsemi Rannsóknastofunnar með svipuðu sniði og undan-
farin ár. Annars vegar greining veirusótta fyrir sjúkrastofnanir,
heilsugæslustöðvar og starfandi lækna, hins vegar sérstök verkefni
til könnunar á ónæmisástandi eða vegna eftirlits meó ónæmisaðgeröum
gegn veirusóttum. Tvö slik verkefni voru unnin i framhaldi af rann-
sóknum fyrri ára. Lokið var könnun, sem hafin var 1981 á ónæmisástandi
12 ára barna gegn hettusótt og nokkrar athuganir gerðar á ónæmis-
ástandi yngri barna á Reykjavikursvæðinu. Mótefnamælingar gegn rauó-
hundum héldu áfram. Auk vinnu vió mælingarnar sjálfar fór mikil vinna
i tölvuskráningu og heildaruppgjör á niðurstöðum 10 ára rannsókna á
rauðhundum. Hér á eftir verður skýrt nánara frá einstökum þáttum rann-
sóknanna á árinu.
Rauóhundar
Þó aó þau tvö ár, sem upphaflega voru ætluð til skipulegra rannsókna
á ónæmi allra islenskra kvenna á barneignaskeiði gegn rauðhundum,
væru lióin á miðju ári 1981, héldu rannsóknirnar og eftirlit með
bólusetningunni að sjálfsögóu áfram. Náóu mótefnamælingar til um
6000 kvenna á árinu. Þriðjungur þess hóps var nýr árgangur 12 ára
telpna i skólum. Alls staðar i þéttbýli og viðast hvar i dreifbýli
eru mótefnamælingar gegn rauóhundum og bólusetning mótefnalausra
12 ára telpna orðnar fastur liður i heilsugæslu i skólum. Ekki má
slaka á þessum þætti heilsugæslu, ef ná á þvi markmiði, að hér
verði aldrei framar fósturskemmdir af völdum rauðhunda. Um 4000
stúlkur og konur úr eldri árgöngum voru mældar. Um 1500 sýni bárust
til rannsókna frá konum, sem ekki hafói náðst til áóur og voru ekki
ófriskar. Um 2500 sýni, sem þurfti að mæla, fundust i þeim 4200
sýnum, sem send voru i sýfilispróf úr mæóraskoðun skv. gildandi lögum.
Þessar 2500 konur voru sumar mældar i fyrsta sinn, aórar endurmældar
vegna lágra mótefna i eldri mælingum eða til eftirlits með bólusetn-
ingu. Engar rauóhundasýkingar greindust með veirurannsóknum eða mót-
efnamælingum úr sýnum frá grunsamlegum sjúklingum. Allar skráningar
á rauðhundum i skýrslum lækna það ár eru þvi eingöngu reistar á
klinisku mati og óstaðfestar. Eru læknar hvattir til að leita aó-
stoóar veirurannsóknadeildar til aó fá staðfestan eða afsannaóan
grun um rauóhunda. Svo mikil vinna er komin i rannsóknir á þeim
hér á deildinni, að ekki þykir vió hæfi, að sá sjúkdómur komist á
skrá i Heilbrigðisskýrslum án staófestingar. Vegna eftirlits meó
ófriskum konum er nauðsynlegt að vita vissu sina um sýkingar i
landinu.
Ónæmi gegn hettusóttarveirusýkingu
Lokió var könnun á ónæmi gegn hettusótt i hópi 12 ára barna úr
14 læknishéruóum. Engin sérstök sýnasöfnun fór fram vegna þessa
verkefnis, heldur voru notaðir i mælingarnar afgangar af sýnum,
sem tekin voru vegna mótefnamælinga gegn rauóhundum. Mæld voru
mótefni i sýnum frá 300 telpum. Að auki voru mæld mótefni i sýnum
frá 57 yngri börnum af Reykjavikursvæðinu og sýni úr 20 telpum 13
ára af sama svæði. Kannaður var gangur hettusóttar siöustu 12 árin
i hverju héraói um sig og stuðst vió skráningu sjúkdómsins i Heil-
brigðisskýrslum vió þá athugun. Þetta verkefni var unnió sem viðbót
vió eldri kannanir, sem geróar hafa verió hér á deildinni á ónæmis-
120