Morgunblaðið - 11.06.2021, Blaðsíða 11

Deildarmyrkvi sást á Íslandi í gær-
morgun, þrátt fyrir að þungbúið
væri víða um land. Tungl dró fyrir
sólu skömmu eftir kl. 9 og náði
myrkvinn hámarki sínu um klukku-
tíma síðar, eða um kl. 10:17. Var
honum svo að mestu lokið um
hádegisbilið.
Íslenskir stjörnuáhugamenn
höfðu fyrirfram engar væntingar um
að myrkvinn myndi sjást hér á landi,
enda var skyggni ekki með besta
móti. Þegar til kastanna kom náði
sólmyrkvinn að brjóta sér leið í
gegnum skýjahuluna, mörgum til
mikillar ánægju.
Var þetta mesti sólmyrkvi er sést
hefur hérlendis frá myrkvanum 20.
mars 2015, en næsti myrkvi sem
sjást mun hér á landi verður ekki
fyrr en 12. ágúst 2026. Verður þá um
svokallaðan almyrkva að ræða, og
verður það í fyrsta sinn frá árinu
1954 og í þrettánda sinn frá land-
námi Íslands sem almyrkvi verður
sjáanlegur á Íslandi.
Deildarmyrkvinn
sást í gegnum skýin
- Næst verður almyrkvi árið 2026
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Deildarmyrkvi Sólin líktist einna helst hálfmána meðan tunglið skyggði á.
Elkem á Grundartanga, Veitur,
Carbfix, atvinnuvega- og nýsköpun-
arráðuneytið og Þróunarfélag
Grundartanga hafa undirritað vilja-
yfirlýsingu um förgun og niðurdæl-
ingu á koldíoxíði og nýtingu glat-
varma frá iðnaði til hitaveitu.
Í fyrsta áfanga verkefnisins á að
fanga koldíoxíð úr útblæstri Elkem
til niðurdælingar á Grundartanga. Í
öðrum áfanga er stefnt að fram-
leiðslu rafeldsneytis. Þá á að nýta
glatvarma til raforkuframleiðslu og
til uppsetningar á hitaveitu sem gæti
þjónað iðnaðarsvæðinu á Grundar-
tanga, Hvalfjarðarsveit og Akranes-
kaupstað. Eins fyrirtækjum sem
vilja nýta varmaorku í sinni starf-
semi. Markmiðið er að draga veru-
lega úr losun gróðurhúsaloftteg-
unda, að efla orkuskipti og
nýsköpun, samkvæmt fréttatilkynn-
ingu frá Þróunarfélagi Grundar-
tanga.
Viljayfirlýsinguna undirrituðu
Álfheiður Ágústsdóttir frá Elkem,
Gestur Pétursson frá Veitum, Edda
Sif Pind Aradóttir frá Carbfix, Þór-
dís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir,
ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunar-
ráðherra, og Ólafur Adolfsson,
stjórnarformaður Þróunarfélags
Grundartanga.
Veitur gáfu einnig út tilkynningu
af þessu tilefni. Þær segja að kann-
aður verði fýsileiki þess að nýta
varmann sem myndast í járnblendi-
verksmiðjunni til að efla hitaveitur
Veitna á Vesturlandi.
„Gríðarlegur hiti myndast við
bræðslu málma í ofnum Járnblendi-
verksmiðjunnar og nú fer hann að
mestu leyti til spillis. Á sama tíma
leita Veitur leiða til að efla hitaveitu
sína á Vesturlandi, sem þjónar Akra-
nesi, Hvalfjarðarsveit og mörgum
byggðum Borgarfjarðar. Helsta
uppspretta heits vatn í veitunni er
Deildartunguhver. Hann er fullnýtt-
ur og Veitur hafa horft til ýmissa
átta til að svara vaxandi eftirspurn á
svæðinu.“ gudni@mbl.is
Ljósmynd/Þróunarfélag Grundartanga
Grundartangi Álfheiður Ágústsdóttir, Gestur Pétursson og Ólafur Adolfs-
son við undirritunina að viðstaddri Þórdísi K.R. Gylfadóttur.
Farga kolefni og
nýta glatvarma
- Efla hitaveitu Veitna á Vesturlandi
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. JÚNÍ 2021
Innlent