Heilsuvernd - 15.12.1958, Blaðsíða 14

106
HEILSUVERND
og bægja sjúkdómum á brott. Auðvitað verða sjúkdómar
aldrei umflúnir til fulls, því hefir enginn haldið fram. En
með réttum lifnaðarháttum má komast langt í þá átt,
það sýnir margföld reynsla, forn og ný. Og eitt mikilvægt
skref í þeirri viðleitni er ræktun heilbrigðra fóður- og
matjurta.
I 4. hefti Heilsuverndar 1948 er sagt frá heimsókn undir-
ritaðs til danska bóndans Peters Madsen í Oldhöjgárden á
Norður-Sjálandi. Hann hefir búið þar síðan árið 1941 og
notar eingöngu safnhaugaáburð. Þegar hann keypti þennan
búgarð, var jarðvegurinn sýktur, og þurfti að verja allan
gróður með lyfjum gegn sjúkdómum á sama hátt og á
nágrannabýlunum. Eftir fá ár hafði Madsen tekizt að út-
rýma þessum sjúkdómum, án þess að nota nokkur lyf,
þar á meðal stöngulsýki og karöflumyglu. Nýlega hafa
undirituðum borizt upplýsingar, sem staðfesta enn betur
yfirburði hinna lífrænu ræktunaraðferða. Uppskeran hjá
Madsen er stöðugt jafngóð og heilbrigð, þó að allskonar
sjúkdómar herji á akra og garða nágrannanna. Kýrnar
skila hinum bezta arði og verða aldrei veikar. Erfið fæðing
eða óeðlileg hefir ekk sézt öll þessi ár hjá kúm eða kind-
um. Kýrnar eru nytháar, og mjólkin fiturík. Hjá nágrönn-
um Madsens hefir gin- og klaufaveikin, sem eins og allir
vita er bráðsmitandi, gert vart við sig. Madsen hefir ekki
einu sinni haft fyrir því að bólusetja sínar kýr, svo viss
er hann í sinni sök. Og kýr hans hafa heldur aldrei sýkzt,
og er þó kúakyn hans, Jersey-kynið, talið viðkvæmt fyrir
þessari veiki.
Það má vera að safnhaugaaðferðin sé vinnufrekari en
notkun tilbúins áburðar. En það er ekki lítið, sem hún
gefur í aðra hönd. Hún sparar kaup á tilbúnum áburði, á
lyfjum, læknishjálp til handa bústofninum; uppskeran
verður tryggari og að minnsta kosti sízt minni en ella,
og betra fóður dýrum eða mönnum. Madsen kaupir engan
fóðurbæti handa kúm sínum, fóðrar þær á heyi, hálmi
og fóðurjurtum, sem hann ræktar sjálfur.