19. júní - 19.06.2018, Blaðsíða 56

54 | 19. júní 2018
M
yn
d:
S
un
dr
y
Ph
ot
og
ra
ph
y
/ s
hu
tt
er
st
oc
k.
co
m
Megn óbeit á áreitni – í þessu
tilfelli að valdamiklir karlar neiti að láta
tengja sig slíkri hegðun – gæti umbylt
vinnu stöðum og menntastofnunum.
Hún gæti aftrað síbrotamönnum, sem
og þeim sem brjóta af sér endrum og
eins, sem réttarkerfið hefur hingað til
ekki haldið aftur af. Það gæti breytt
samfélagi okkar að for dæma gerendur
sem kynferðislega ofstækis menn sem
notfæra sér veika bletti í krafti mis-
réttis. Það gæti breytt nauðgunar menn-
ingunni.
Lög gegn kynferðislegri áreitni
geta vaxið og dafnað fyrir tilstilli
#MeToo-byltingarinnar. Að fella hin
nýju viðmið #MeToo inn í lagarammann
gæti sömuleiðis umbylt lögunum – og
mun fyrirsjáanlega gera það. Hægt
væri að fanga þetta augnablik með
nokkrum praktískum skrefum. Kerfis-
eða lagabreytingar gætu falist í
banni eða takmörkunum á ýmiss
konar leynd og ógagnsæi sem dylur
umfang kynferðisofbeldis og ýtir undir
einangrun þolenda, svo sem að leggja
mál í gerðardóm gegn vilja þolenda,
samkomulagi um þagnarskyldu jafnvel
þegar um líkamsárás og endurtekin
brot er að ræða, og dómsátt með
trúnaðarskyldu. Miklu skiptir að koma
á raunhæfum fyrningarramma fyrir
mis munun í öllum sínum myndum, þar
með talda kynferðislega áreitni. Að
geta höfðað mál gegn einstaka ger-
endum og þeim sem gera þeim kleift
að brjóta af sér, ásamt með stofnunum,
gæti gjörbreytt viðteknum hvötum
fyrir þess konar hegðun. Einu lagalegu
breytingarnar sem myndu samsvara
umfangi þessarar byltingar væru stjórn-
ar skrárbreyting kennd við jafnrétti
sem víkka myndi út völd þingsins til að
setja lög gegn kynferðisofbeldi, sem
og réttarfarsleg túlkun á fyrirliggjandi
lögum sem tryggja myndi jafnrétti sam-
kvæmt bandarísku stjórnarskránni,
öllum til handa.
En það er #MeToo, bylting þeirra
sem áður var gengið framhjá, sem hefur
gert þá hugmynd óverjandi að þolandi
sem tilkynnir kynferðisofbeldi sé lyga-
sjúk drusla, og þetta hefur nú þegar
öllu breytt. Lögin gegn kynferðislegri
áreitni undirbjuggu jarðveginn en það
er bylting dagsins í dag sem hefur komið
hreyfingu á landfleka kynjakerfisins. 
Greinin birtist upphaflega í
The New York Times.
Salka Guðmundsdóttir þýddi.