Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.12.2021, Blaðsíða 28
28 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.12. 2021
LESBÓK
JÓL Hulda G. Geirsdóttir, útvarpskona á Rás 2, átti skemmti-
legt spjall við Þráin Árna Baldvinsson, gítarleikara í Skálmöld,
í rokkþættinum Füzz fyrir skemmstu. Þar skoraði hún meðal
annars á málmvíkingana að senda frá sér jólalag en Þráinn tók
mátulega vel í þá áskorun og taldi þetta ekki líklegt. Það sem
hvorki Þráinn né Hulda átta sig á er að Skálmöld er löngu
búin að senda frá sér jólalag. Það heitir Að vetri og er
á plötunni Með vættum sem kom út 2014. Að vísu er
Jesúbarnið ekki þar í forgrunni, heldur „gömul
kona, grá og hokin“ sem „gengur ein í kafalds-
byl“ undir vargsgóli á Vesturlandi í kringum
jól. En það snjóar heil ósköp þarna og mun
meira en í meðaljólalagi og á endanum færist
allt á bólakaf. Varla þarf meira til.
Jólalag Skálmaldar
Hulda G. Geirsdóttir
útvarpskona á Rás 2.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
VIRÐING Svissneska svartmálmbandið
Samael hefur endurgert Bítlalagið Helter
Skelter á þeim forsendum að það sé fyrsta
þungarokkslag sögunnar. Helter Skelter
kom sem kunnugt er fyrst út 1968 á Hvítu
plötu Bítlanna. „Við gerðum þetta svona
vegna þess að ég hef yndi af hávaða,“ sagði
Paul McCartney, höfundur lagsins, við Radio
Luxembourg á sínum tíma, en hermt er að
Helter Skelter sé svar við Who-laginu I Can
See For Miles sem ári áður hafði verið kynnt
sem háværasta lag sögunnar. Samael-liðar
segjast vera trúir frumgerðinni en þó nálgast
lagið eins og sitt eigið sköpunarverk.
Endurgera fyrsta þungarokkslagið
Málmhausarnir í Bítlunum hressir að vanda.
AFP
Johnny Ramone andaðist árið 2004.
Þarf ekki að vera
tækniundur
FYRIRMYND Það er alltaf gaman
þegar menn eiga sér fyrirmyndir í
þessu lífi. Bill Kelliher, gítarleikari
Íslandsvinanna í proggmálmband-
inu Mastodon, upplýsti hlustendur
breska ríkisútvarpsins, BBC, um
það á dögunum að í sínu tilviki væri
það Johnny Ramone úr The Ramo-
nes. Sem barn kvaðst Kelliher hafa
litið upp til ZZ Top, Van Halen og
Scorpions en ekki getað spilað lög-
in þeirra sjálfur. Þá hafi hann heyrt
í Ramone sem hafi samið tvö hundr-
uð lög með aðeins þremur grunn-
gripum. „Fyrst hann gat það hlýt
ég að geta barið alla vega tvö eða
þrjú saman,“ sagði Kelliher.
„Johnny Ramone kenndi mér að
maður þarf ekki að vera tækniund-
ur dauðans til að glamra á gítar.“
Árið 1985 unnu Rúnar Sigurður
Birgisson, sem í dag er
bankastjóri Bókabankans,
og Axel heitinn Einarsson, tónlist-
armaður og lagahöfundur, mikið
saman að gerð útvarpsauglýsinga í
Stúdíó Stöðinni, ekki síst fyrir nýju
tónlistarrásina, Rás 2. Vinnudagarnir
voru gjarnan langir og kvöld eitt í
einni pásunni settist Axel niður og
spilaði lag fyrir félaga sinn sem hann
hafði skömmu áður samið. „Það
kviknaði strax á einhverju hjá okkur
báðum og við fórum að ræða hvað við
ættum að gera við þetta lag,“ rifjar
Rúnar upp, „en ég eigna Axel hug-
myndina.“
Árið áður höfðu Bob Geldof og fé-
lagar í Band Aid slegið rækilega í
gegn með jólasmellinum Do They
Know It’s Christmas í Bretlandi, en
allur ágóði af sölu hans rann til bág-
staddra í Afríku, og kollegar þeirra í
Bandaríkjunum komið í kjölfarið með
We are the World. Sá hópur kallaði
sig USA for Africa. Lag Axels sló
Rúnar þannig að þar gæti verið kom-
ið framlag okkar Íslendinga til þessa
göfuga málefnis.
„Ég fór beint á fund vinar míns
Péturs W. Kristjánssonar og honum
leist strax vel á hugmyndina. Guð-
mundur Einarsson og Sigurjón Heið-
arsson, sem hvorir tveggja eru dríf-
andi menn, voru einnig með í ráðum.
Pétur hvatti mig til að leita til Björg-
vins Halldórssonar og fá hann til að
stýra tónlistarhluta verkefnisins.
Björgvin væri þekktur fyrir að koma
hlutum í verk og nyti mikillar virð-
ingar í bransanum sem myndi hjálpa
okkur að fá sem flesta til liðs við okk-
ur. Ég má einnig til með að nefna
Gunnar Þórðarson, Eyþór Gunn-
arsson og Þórir Baldursson sem út-
settu lagið.“
Þá vantaði textann. Rúnar settist
sjálfur niður og byrjaði að föndra við
hann enda þótt hann vissi innst inni
að hann væri ekki rétti maðurinn í
verkið. „Þá gerist það að inn í stúdíóið
gengur Jóhann G. Jóhannsson heit-
inn og heyrir gaulið í mér. Honum
fannst þetta strax áhugavert og
horfði lengi í augun á mér og spurði:
„Má ég semja textann?“ Ég varð
þetta líka feginn, að vera höggvinn
niður úr snörunni. Og það af þessum
turni í íslenskri tónlistarsögu. Það er
bara eitt skilyrði, sagði ég við Jóa:
Íslenska hjálparsveitin
samankomin við upptökur
á Hjálpum þeim árið 1985.
Lag sem lifir
með þjóðinni
Allir lögðust á eitt þegar lagið Hjálpum þeim kom
út 1985 enda markmiðið verðugt, að styrkja svelt-
andi börn í Eþíópíu. Rúnar Sigurður Birgisson,
útgefandi lagsins, minnist verkefnisins með hlýju.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Rúnar Sigurður Birgisson, útgefandi Hjálpum þeim, með gullplötuna sem hann
fékk fyrir plötuna á sínum tíma. Hún seldist í upp undir 20 þúsund eintökum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Rúnar var lengi valhoppandi kringum tónlistarbransann, eins og
hann orðar það sjálfur, og kann ófáar sögurnar. Hann var um tíma
markaðsstjóri í Þórscafé og fékk á þeim tíma alls kyns verkefni upp í
hendurnar. „Einu sinni vorum við að flytja inn Tommy nokkurn Hunt,
sem kallaður var „Svarti-Sinatra“ enda frábær söngvari. Við gerð út-
varpsauglýsingarinnar datt mér í hug að fá Ragga
Bjarna til að syngja My Way. „Ekki málið,“ sagði
Raggi, „hvar á ég að mæta?“ Þegar hann kom fór
Raggi beint inn í stúdíóið og við settum upptök-
una í gang. En ekkert gerðist. Bara dauðaþögn.
Eftir smá stund kom Raggi æðandi fram og
sagði: „Æi, strákar ég man ekki textann.“
Ekkert net var á þessum tíma, þannig
að Rúnar bjallaði í Andreu Jónsdóttur
hjá Ríkisútvarpinu og fékk hana til að
handskrifa fyrstu tvö versin í My Way og
faxa þau til sín. Hún brást ljúfmannlega
við og Raggi gat sungið lagið. Eins og engill.
Tóku upp þögnina hjá Ragga
Ragnar
Bjarnason