Morgunblaðið - 22.10.2021, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. OKTÓBER 2021 VIÐSKIPTAMOGGINN FRAMÚRSKARANDI FYRIRTÆKI
C
reditinfo hefur tekið saman lista
yfir Framúrskarandi fyrirtæki í
tólf ár. Árið 2009, þegar fyrsti list-
inn yfir Framúrskarandi fyrirtæki
var tekinn saman, voru fyrirtæki enn að tak-
ast á við afleiðingar efnahagshrunsins. Nú er
það Covid-19 faraldurinn sem Framúrskar-
andi fyrirtæki hafa þurft að takast á við.
Viðurkenning fyrir framúrskarandi rekstur
árið 2021 byggist á niðurstöðum ársreikninga
fyrir reikningsárið 2020. Það er því fyrst núna
sem hægt er að sjá raunveruleg áhrif Co-
vid-19-faraldursins á rekstur íslenskra fyrir-
tækja. Það má því segja að það sé ákveðið
styrkleikamerki á íslensku efnahagslífi að
fjöldi Framúrskarandi fyrirtækja minnkar
ekki mikið á milli ára. Fyrirtæki sem nú eru á
lista yfir Framúrskarandi fyrirtæki hafa verið
vel í stakk búin til að takast á við áföll í
rekstri og koma sterk frá erfiðu rekstrarári
árið 2020.
Hægt er að líta á listann yfir Framúrskar-
andi fyrirtæki sem eins konar mælikvarða á
heilbrigði íslenskra fyrirtækja. Fjölgun
Framúrskarandi fyrirtækja getur borið vott
um aukinn stöðugleika á meðan fækkun
þeirra gæti verið merki um samdrátt. Þegar
litið er til einstakra atvinnugreina er því mið-
ur að sjá að fyrirtækjum í ferðaþjónustu
fækkar á listanum á milli ára. Hlutfallsleg
fjölgun fyrirtækja í byggingageiranum og
sjávarútvegi er aftur á móti gott merki um
aukinn stöðugleika í þeim atvinnugreinum.
Ábyrgð Framúrskarandi fyrirtækja
Vert er að minna á að aðeins um 10% þeirra
fyrirtækja sem teljast framúrskarandi árið
2021 hafa konu sem framkvæmdastjóra. Þetta
er töluvert lægra hlutfall en á meðal allra
fyrirtækja á Íslandi og þetta hlutfall hefur
ekki breyst mikið frá því að listinn yfir Fram-
úrskarandi fyrirtæki var fyrst tekinn saman
fyrir 12 árum. Ljóst er því að þörf er á mikl-
um breytingum til að þetta hlutfall fari að
breytast.
Um árabil hefur Creditinfo veitt Framúr-
skarandi fyrirtækjum sérstaka viðurkenningu
fyrir samfélagsábyrgð og sjálfbærni. Mark-
mið viðurkenningarinnar hefur verið að vekja
athygli á því að framúrskarandi rekstur snýst
ekki einungis um góða afkomu heldur felur
hann í sér að fyrirtæki hafi jákvæð áhrif á
umhverfið og samfélagið sem þau starfa í.
Með viðurkenningunni viljum við því hvetja
Framúrskarandi fyrirtæki til að huga að sam-
félagsábyrgð til jafns við ábyrgð í rekstri.
Í ár var voru forsvarsmenn allra Framúr-
skarandi fyrirtækja 2021 beðnir um að svara
stuttum spurningalista um umhverfisþætti,
félagslega þætti og stjórnarhætti. Upplýsing-
arnar úr spurningalistanum voru nýttar til að
ákveða hvaða fyrirtæki gætu fengið viður-
kenningu fyrir samfélagslega ábyrgð og sjálf-
bærni. Endamarkmiðið með því að safna slík-
um upplýsingum er að leggja grunn að því að
hægt sé að dæma um sjálfbærni fyrirtækja
með áreiðanlegum gögnum. Markmið Credit-
info hefur verið frá upphafi að auðvelda fyrir-
tækjum að taka upplýstar ákvarðanir út frá
áreiðanlegum gögnum. Með því að auðvelda
aðgengi að upplýsingum um sjálfbærni fyrir-
tækja er hægt að komast skrefinu nær því að
geta greint sjálfbærni fyrirtækja út frá gögn-
um frekar en huglægu mati.
Framúrskarandi starfsfólk
Þegar litið er yfir viðtöl við forsvarsmenn
Framúrskarandi fyrirtækja í þessu blaði er
ánægjulegt að sjá hversu stoltir þeir eru af
viðurkenningunni. Framúrskarandi merk-
ingin er áberandi í auglýsingum fyrirtækja og
hefur hún jafnframt verið nýtt til að ná fram
bættum kjörum hjá erlendum birgjum.
Mörg Framúrskarandi fyrirtæki nýta ekki
aðeins vottunina í að sýna hana út á við heldur
kjósa þau að flagga henni innanhúss á meðal
starfsmanna. Það er áberandi í viðtölum við
forsvarsmenn Framúrskarandi fyrirtækja að
þeir þakka fyrst og fremst starfsfólki sínu fyr-
ir framúrskarandi árangur fyrirtækisins. Þeir
mega vera stoltir af starfsfólki sínu vegna
þess að það er fyrst og fremst þrotlaus vinna
starfsfólks Framúrskarandi fyrirtækja sem
stuðlar að árangri þeirra.
Það er ekki tilviljun að skilyrðin fyrir því að
komast á lista yfir Framúrskarandi fyrirtæki
séu meðal annarra að hafa náð rekstrarhagn-
aði yfir þriggja ára tímabil. Það sem er um-
fram allt verið að viðurkenna er stöðugur
rekstur. Stöðugleiki og skynsamur rekstur
ratar hins vegar ekki alltaf á síður fjöl-
miðlanna og þess vegna er mikilvægt að hafa
vettvang eins og Framúrskarandi fyrirtæki til
að vekja athygli á þessum einstöku fyrir-
tækjum.
Þegar litið er yfir listann af þeim 853 fyrir-
tækjum sem teljast til Framúrskarandi fyrir-
tækja árið 2021 er hægt að sjá fjölbreytt úrval
fyrirtækja. Þetta eru fyrirtæki sem hafa stað-
ið af sér margvíslegar áskoranir en með því
að sýna ráðdeild í rekstri og þrautseigju hafa
þau haldið velli í áranna rás. Það skiptir máli
fyrir íslenskt efnahagslíf að hér starfi stöðug
og traust fyrirtæki og það er okkar von að
Framúrskarandi fyrirtæki hvetji öll íslensk
fyrirtæki til frekari dáða.
Sterkar stoðir íslensks atvinnulífs
Hrefna Ösp
Sigfinnsdóttir
Hlutfall helstu atvinnugreina meðal
Framúrskarandi fyrirtækja 2010-2021
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Hlutfall
25%
20%
15%
10%
5%
0%
18,2%
14,9%
8,2%
8,1%
2,7%
2,0%
Ferðaþjónusta Sjávarútvegur Fjármála- og vátryggingastarfsemi Smásala
Heildsala Byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð