Morgunblaðið - 22.10.2021, Blaðsíða 31

VIÐSKIPTAMOGGINN FRAMÚRSKARANDI FYRIRTÆKI FÖSTUDAGUR 22. OKTÓBER 2021 MORGUNBLAÐIÐ 31
Nýsmíði,
viðgerðir,
viðhald.
Vélsmiðja Suðurlands
Selfossi • Gagnheiði 5 • 482 1980
„Við höfum þurft að bregðast hratt við. Í
fyrstu héldum við að allt bóluefnið kæmi í
einni sendingu og jafnvel bara ein tegund en
svo flæktist þetta og flæktist og að lokum
reyndust þetta fjögur bóluefni sem komu í
litlum skömmtum. Það hafa komið sendingar í
hverri einustu viku frá því að innflutningurinn
hófst. Þetta var mjög flókið, ekki síst vegna
þess að þarna er um að ræða fjóra ólíka lyfja-
framleiðendur með sérstakar kröfur. Svo
þurfti nýtt ferli fyrir nýtt bóluefni því hvert og
eitt þeirra þarf að geyma við ákveðið hitastig.
Það er eins og alltaf í þessum geira að við get-
um ekkert fyrr en gæðadeildin okkar er búin
að setja upp ferlana og gilda þá og gilda flutn-
ingsumbúðir þannig að tryggt sé að þær haldi
réttu hitastigi.“
Segir hún að þetta tímabil hafi reynst mjög
lærdómsríkt og hlutirnir gengið í raun ótrú-
lega upp.
„Við erum líka stolt af samvinnunni við yfir-
völd. Eftir Covid-verkefni þetta þá er sam-
vinna einkafyrirtækja og ríkisins í lyfjamálum
orðin sterkari. Þetta reyndist mikið átaks-
verkefni.“
Distica var valið til þess að annast þetta
mikilvæga verkefni í baráttunni við farald-
urinn. Skýrist það einkum af því að þrír fram-
leiðendanna voru þá þegar í þjónustu fyrir-
tækisins, þ.e. Astra Zeneca, Pfizer og
Janssen, og þá var ákveðið að það myndi einn-
ig sjá um dreifinguna og umsjónina með Mod-
erna. Segir Júlía Rós að sú ákvörðun hafi ver-
ið mikilvæg. Ekki hefði verið heppilegt ef
fleiri en eitt fyrirtæki hefði þurft að stýra
þessari vinnu.
Í ársreikningi Distica fyrir árið 2020 má sjá
að veltan jókst um nærri fjóra milljarða á
árinu og nam ríflega 24 milljörðum króna. Júl-
ía Rós segir að þessi mikla aukning tengist
faraldrinum en þó ekki bóluefnunum sem slík-
um.
„Við flytjum inn mikið magn hjúkrunarvara
sem notaðar hafa verið í baráttunni í faraldr-
inum. Það tengist ekki bóluefnunum sem slík-
um heldur lækningatækjum á borð við sýna-
tökupinnana og tæki sem notuð eru til að
greina Covid-sýni. Þá erum við með hlífð-
arbúnað ýmiskonar, grímur, hanska, spritt og
slíkt og það varð gríðarleg aukning á innflutn-
ingi þessara vara á þessum tímum, en einnig
hefur samstæðan verið að fjölþætta í sínum
rekstri, t.d. að fara út í aukna sölu annarra
vara en lyfja og hefur sá hluti einnig aukist
verulega.“
Hún segir áskoranir fylgja því þegar
stærsti viðskiptavinur fyrirtækisins er ríkið
en ekki einkaaðilar.
„Þessi geiri er sérstakur að því leyti að
lyfjaverð á Íslandi er ákvarðað af ríkinu. Það
er gefin út lyfjaverðskrá einu sinni í mánuði
þannig að ríkið setur bæði verðið og er við-
skiptavinurinn. Það gerir það að verkum að
þessi markaður er ólíkur flestum. En það að
vinna í lyfjageiranum er flókið og það eru
mjög margir sérfræðingar sem koma að því að
meðhöndla vörurnar. Þær eru einnig lífs-
nauðsynlegar. Það rjúka ekki allir upp til
handa og fóta þótt einhverjar vörur vanti í
landinu á hverjum tíma en ef það vantar lyf þá
gegnir öðru máli. Samvinnan við yfirvöld
gengur vel og við vinnum þetta vel saman.“
Júlía Rós segir það ekki sjálfgefið að fyrir-
tæki eins og Distica sé á lista yfir framúrskar-
andi fyrirtæki. Það sé afrakstur þrotlausrar
vinnu.
„Distica byggir rekstur sinn á styrkum
stoðum sem teygja sig langt aftur. Við leggj-
um mikið upp úr því að hafa trausta og rétta
ferla. Við viljum gera hlutina rétt í fyrsta
skiptið. Við leitum allra leiða til að útrýma
sóun og stytta ferla. Það er gert til þess að
tryggja gott vöruverð og sinna viðskiptavin-
unum sem best. Við erum mikilvægur hlekkur
í heilbrigðiskerfi landsins og því tökum við
hlutverk okkar mjög alvarlega. Við viljum
vera traustur samstarfsaðili og að við-
skiptavinir okkar geti stólað á okkur. Þess
vegna erum við ótrúlega stolt af því að til-
heyra þessum fámenna hópi framúrskarandi
fyrirtækja á Íslandi. Það er ekki sjálfgefið.
Starfsfólk okkar hefur unnið hörðum höndum
að því að byggja upp þetta frábæra fyrirtæki.“
Og hún segir faraldurinn hafa fært fyrir-
tækinu lærdóm sem það muni nýta sér til þess
að veita áfram framúrskarandi þjónustu.
„Það er mikið regluverk í kringum lyfjamál
á Íslandi og við höfum oft verið svifasein af
þeim sökum. En ég held að við höfum séð það í
faraldrinum að þegar við leggjumst öll á eitt
getum við verið mjög snör í snúningum án
þess að það komi niður á gæðum. Þannig að ég
held að við höfum lært á þessu og við getum
gert meira þegar á hólminn er komið. Þetta
birtist líka í því að lyfjafyrirtækin lögðust öll á
eitt við að þróa þessi bóluefni mjög hratt. Það
var stórkostlegt afrek og einnig að sjá hvernig
allt small hér heima til að koma þessu í dreif-
ingu. Það voru allir uppnumdir yfir því að
mæta í bólusetninguna hér heima og hvernig
þetta var gert, algjörlega fumlaust.“
ses@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Mikil viðhöfn var þegar fyrstu bóluefnisskammtarnir komu til landsins. Vikulega hafa þeir bor-
ist til landsins síðan og Distica haft veg og vanda af innflutningnum, hýsingu og dreifingunni.