Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.04.1986, Page 7

SKIPULAGSSKRIFSTOFA HÖFUÐBORGARSVÆDISINS 1 1986
7
Dagspítali
lÖagspítaladeilcl er ein af nýjung-
um skipulagðrar öldrunarlæknis-
þjónustu. Deildin hefur á að skipa
starfsfólki líkt og aðrar deildir en að
auki tengjast henni bílstjórar sem
flytja sjúklinga til og frá. Deildin er
opin á skrifstofutíma. Sjúklingar eru
innritaðir á sama hátt og á legu-
deildir, þ.e.a.s. þeir fara í læknis-
skoðun og ræða við hjúkrunarfræð-
ing. Tekin er afstaða til þess hvers er
vænst með þessari innlögn og gerð
áætlun um þá meðferð sem viðkom-
andi á að fá og hversu löng dvölin á
að vera en stundum þarf að endur-
skoða upphafsmatið. Orsakir komu
eru ýmsar en í stórum dráttum má
skipta þeim í fernt:
I fyrsta lagi eru einstaklingar með
óljós einkenni sem þarfnast nánari
athugunar. Þá skipuleggur deildin
þær rannsóknir, sem þarf að gera og
leggur mat á niðurstöður. Með
þessu móti sparast innlögn á legu-
deild.
í öðru lagi er um að ræða einstakl-
inga, sem eiga við ákveðið vanda-
mál að stríða, sem þarfnast endur-
hæfingar af einhverju tagi. Al-
gengustu vandamál eru lamanir af
völdu heilablóðfalls, Parkinson-
veiki, alvarleg slitgigt eða beinbrot.
í þessum tilvikum liggur yfirleitt Ijóst
fyrir þegar í upphafi hvað þarf að
gera og rannsóknir eru fáar. Dvalar-
tími á deildinni er yfirleitt tveir til
þrír mánuðir.
í þriðja lagi er um að ræða viðhalds-
meðferð fyrir þá sjúklinga, sem áður
hafa hlotið endurhæfingu, og eru
félagslegar ástæður þar einnig áber-
andi. Dvalartími þessara einstakl-
inga er breytilegur, frá nokkrum vik-
um upp í marga mánuði.
í fjórða lagi er um að ræða langtíma-
dvöl, þar sem það er eina úrræðið til
þess að viðkomandi geti búið á
eigin heimili og nemur dvalartími þá
stundum nokkrum árum.
Dagspítali eins og hér hefur verið
lýst er einungis einn á landinu en
verða væntanlega fleiri. Pað kom
fljótt í Ijós eftir að hann hóf starf-
rækslu 1979 að hann kom að mjög
góðum notum og hefur eftirspurn
verið mikil. Þetta leiddi til þess að
fleiri dagvistir hafa tekið til starfa,
sem fyrst og fremst sinna félags-
legum þörfum. Það er markmiðið
einkum að rjúfa einangrun og veita
öryggi auk þess sem margt er unnið
sem um var rætt sem forvarnarstarf.
Þessi tegund þjónustu er í talsverðri
þróun: Sérhæfðari dagvistir eru að
ryðja sér til rúms og má hér nefna að
um þessar mundir er verið að taka í
notkun dagvist fyrir heilabilaða ein-
staklinga. Ábyrgir aðilar hafa nefnt
minni einingar sem væru starfræktar
ávenjulegum heimilum, líktogdag-
mæðrakerfi fyrir börn og raddir eru
uppi um stofnsetningu sambýla líkt
og þekkist fyrir aðra hópa. Ljóst er
að félags- og heilbrigðisþjónusta við
aldraða er í örri þróun um þessar
mundir og líkist nú æ meir því sem
þekkist í þeim löndum þar sem þró-
unin hefur náð lengst.