AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.2003, Side 32

Bækur á sviði
borgarfræði
Út eru komnar svo til samtímis tvær bækur sem eru
um borgarfræði, BORGARBROT og BORGAR-
MYNSTUR. Báðar eru þær kærkomnar bækur fyrir
nemendur í borgarfræðum, fagfólk og þá sem hafa
áhuga á því hvað er að gerast í þéttbýlisþróun.
BORGARMYNSTUR:
Safn greina í borgarfræði, er gefin út í Atvikum, ritröð
ReykjavíkurAkademíunnar. Um er að ræða safn
greina eftir erlenda fræðimenn sem hafa ritað afger-
andi greinar um borgarþróun á síðastliðinni öld. Rit-
stjóri bókarinnar er Halldór Gíslason en í inngangi
segir hann um borgarfræði:„Við lýsingu á borgar-
fræðum er mikilvægt að gera greinarmun á því sem
kallað er „urban design" (borgarhönnun: skipulag
eða hönnun þéttbýlis) og „urban studies" (borgar-
fræði sem fela í sér rannsóknir á borgarsamfélaginu).
Eins og orðin bera með sér er fyrrnefnda hugtakið
aðferðafræðilegra en hið síðarnefnda sem felur í sér
víðtækari greiningu. Bæði eru hugtökin hugmynda-
fræðileg (eins og öll hugtök) og að ýmsu leyti and-
stæð. „Borgarhönnun" hefur til skamms tíma verið
ráðandi orð um viðfangsefnið sem fræðigrein (og því
módernískt að upplagi) og þegar hugtakinu er snar-
að beint yfir á íslensku áréttar „þéttbýlishönnun" vald
þeirra að ráða ferðinni." [...] „Erlendis hafa fræðilegar
vangaveltur um borgina í æ ríkari mæli snúist um
menningarrannsóknir af ýmsu tagi og slíkar áherslur
eru „kjarninn" í því sem nefnt hefur verið „borgar-
fræði". í þeim er þéttbýlið skoðað í mun víðara sam-
hengi; samskipti og tengsl mannsins við umhverfi sitt
eru skoðuð niður í kjölinn og að þeirri rannsókn
koma fræðimenn og áhugamenn úr öllum áttum en
ekki eingöngu sérfræðingar með sértæka menntun í
hönnun."
Bókin BORGARBROT: Sextán sjónarhorn á borgar-
samfélagið, er gefin út af Sagnfræðingafélagi íslands,
í samstarfi við Borgarfræðasetrið í Rekjavík. Um er
að ræða vandaða útgáfu sem geymir fjölbreytilegt
safn hádegisfyrirlestra sem haldnir voru í Norræna
húsinu síðastliðinn vetur á vegum þessara aðila. í
bókinni eru kynnt víðtæk sjónarhorn aðila sem velt
hafa fyrir sér þéttbýlinu og Reykjavík sérstaklega og
eru margar greinarnar fræðandi og skemmtilegar.
Ritstjóri er Páll Björnsson og ritar hann inngang að
bókinni þar sem hann kynnir viðfangsefnið. (Geir
Svansson) ■
Books on the Field
of Urban Studies
Two new books on urban studies have been
released, Borgarbrot and Borgarmynstur. Both of
these interesting books are intended not only for
students and professionals of the subject, but also
for those interested in what is happening in dense
population development.
Borgarmynstur (City Patterns);
A collection of articles on urban studies, released
by „Atvik“, a series by the ReykjavíkurAkademía. The
collection explores various points of view held by
foreign scholars who have written decisive articles
on urban studies during the last century. The book’s
editor Halldor Gíslason writes in his foreword on
urban studies: „lllumination on urban studies is
important to do with essays because there is a dif-
ference between „urban design“ (planning, or
the design of development) and „urban studies"
(which includes research on urban societies). The
former is explored more as a methodological idea,
whilst the later includes extensive articles. Both are
conceptual theories (as are all hypotheses)
and, in various respects, contrary. „Urban design,“
has, in a short time, become the predominant word
on the subject matter in this field of study (due to a
modernist nature), and when the concept is directly
translated into lcelandic, an emphasis on „urban
design" signifies the power of those in charge [...]
Overseas, theoretical speculation about the city has
increasingly concerned itself with various cultural
studies and formed the „nucleus" of what has been
called „urban studies.“ In these, the urban society is
studied in a wider context; the organisation and
connection of people with their environment is
examined at its root. Their investigation involves
scholars and interested parties from all walks
of life, not exclusively experts with a specialised
education in design." ■
30 avs