AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.2003, Side 25

í almennri hönnun í IR eru kennd
grunnfög hönnunar. Þar má nefna
aðferðarfræði hönnunar, hönnunar-
og verkmenningarsögu, teikningu,
form- og litafræði, tölvuvinnu, líkana-
gerð, efnísfræði auk bóklegra greina.
í ákveðnum áföngum er fengist við
hönnunarferlið með beinum hætti og
gefst nemendum kostur á að velja
sér námshópa með ólík viðfangsefni
þar sem lögð er áhersla á að veita
innsýn í fjögur meginsvið hönnunar. í
fyrsta lagi þrívíða rýmishönnun sem
undirbúning fyrir t.d. arkitektúr, innan-
hússarkitektúr, landslagsarkitektúr
og leikmyndahönnun. f öðru lagi
miðlunarhönnun sem grunn fyrir graf-
íska-, prent- og skjámiðlahönnun. í
þriðja lagi þrívíða formhönnun sem
undirbúning fyrir vöru- og iðnhönnun
og í fjórða lagi tískuhönnun sem und-
irbúning fyrir fata-, tísku-, textíl- og
búningahönnun. í hönnunarnáminu í
IR hefur frá upphafi verið lögð
áhersla á að hönnun fáist einkum við
framsetningu hugmynda um virkni,
útlit og framleiðslu. Einnig að hönnun
greinir sig frá handverki, listhandverki
og listum og hönnuðurinn fáist að
jafnaði hvorki við smíði eða fram-
leiðslu á vörum með beinum hætti né
við frjálsa, listræna tjáningu og sköp-
un.
IR hefur þá sérstöðu að nemendum í
almennri hönnun er gert kleift að velja
fjölda námsgreina af öðrum brautum
skólans sem tengjast hönnunargrein-
um á einhvern hátt, svo sem í tækni-
teiknun, húsgagnasmíði, húsasmíði,
málmsmíði, fataiðn, tölvubraut, upp-
lýsinga- og fjölmiðlabraut og í Marg-
miðlunarskóla. Þessir möguleikar
gefa nemendum meiri vídd og breið-
ari grundvöll fyrir hönnunarnám og
um leið innsýn í aðrar brautir skólans.
Nemendur í almennri hönnun í IR eru
allflestir að undirbúa sig undir frekara
nám í hönnun á háskóiastigi og
margir stefna á nám í arkitektúr eða
hönnun í Listaháskóla íslands. Eins
hafa nokkrir nemendur ár hvert glímt
við inntökupróf í arkitektúr í akademí-
unni í Kaupmannahöfn og Árósum og
hefur námið í IR reynst góður grunnur
enda eru fjölmargir fyrri nemendur
brautarinnar í námi í þessum skólum.
Að auki hafa margir þreytt inntöku-
próf í Danmarks Designskole auk
fjölmargra annarra . hönnunarskóla
víðsvegar um heim, svo sem í Bret-
landi, Hollandi, á Spáni, Ítalíu og
Bandaríkjunum. Nær helmingur þeirra
nemenda sem hófu nám í arkitektúr
við LHÍ síðastliðið haust höfðu verið í
undirbúningsnámi í hönnun í IR. Eins
fóru nemendur úr almennri hönnun í
nám í vöruhönnun í LHÍ og myndlist.
Fastur kennarakjarni í almennri hönn-
un er um 12 manns og af þeím eru 8
hönnuðir (tveir arkitektar, tveir innan-
hússarkitektar, einn leikmynda- og
búningahönnuður, tveir fatahönnuðir
og einn grafískur hönnuður), þrír lista-
menn (grafík, textíll og leir og fjöl-
tækni) og einn heimsspekingur auk
þess sem nokkrir hönnuðanna eru
með list- eða listasögunám að auki.
Allir kennararnir að einum undan-
skildum eru með kennsluréttindi að
auki eða eru að Ijúka réttindanámi..
Að auki kenna fjölmargir kennarar af
öðrum brautum ýmsar sérgreinar
sem lúta t.d. að tölvunámi, verkleg-
um greinum og almennu bóklegu
námi.
Aðsókn hefur verið góð í nám í al-
mennri hönnun og er brautin með
fjölmennari námsbrautum við Iðnskól-
ann í Reykjavík og eru nemendur nú
um 200. Almennt er það skoðun
nemenda í framhaldsnámi í hönnun
sem stundað hafa nám við
brautina að námið nýtist þeim vel
sem og í fjölmörgum öðrum greinum.
Þó nemendur fari ekki allir í fram-
haldsnám skilar námið sér út í samfé-
lagið og er það ekki síður verðugt
markmið að efla þannig almennan
skilning á gildi hönnunar. Slíkur skiln-
ingur og þekking er grunnforsenda
fyrir því að hönnun geti orðið stærri
þáttur í verðmætasköpun atvinnulífs-
ins. Ennfremur er hann forsenda
þess að gæði og kröfur til mann-
gerðs umhverfis batni og öll stefnu-
mótun í hönnun geti orðið markviss-
ari.
Mikil breyting hefur orðið á síðastliðn-
um tíu árum síðan hugmynd að
hönnunarbraut kviknaði. Síðan þá er
hönnun orðin hluti af námi í grunn-
og framhaldsskólum samkvæmt
námskrá menntamálaráðuneytisins.
Því er mikilvægt að hönnunarmennt-
að fólk sé vakandi fyrir því að umfjöll-
un innan skólakerfisins verði mótuð
af faglegum sjónarmiðum svo áhersl-
ur skekkist ekki af óljósri og skrum-
kenndri notkun hönnunarhugtaksins í
ætt við „matarhönnun, hönnun at-
burðarrása og vandamála". ■
avs 23