FLE blaðið - 01.01.2021, Blaðsíða 35
35FLE BLAÐIÐ JANÚAR 2021
Á grundvelli þessa veitir endurskoðendaráð löggildingu til
endurskoðunarstarfa og veitir endurskoðunarfyrirtækjum
starfsleyfi. Þá getur ráðið fellt þessi réttindi niður og heldur
skrá yfir endurskoðendur og endurskoðunarfyrirtæki sem birt
er á heimasíðu ráðsins.
Endurskoðendaráð hefur einnig eftirlit með því að kröfum um
óhæði skv. V. kafla laga um endurskoðendur og endurskoðun
sé fylgt. Einnig hefur ráðið eftirlit með kröfum um endur-
menntun skv. 9. gr. laganna og starfsábyrgðartryggingu skv. 8.
gr. laganna. Þá tekur ráðið til meðferðar kvartanir sem berast,
en ráðið getur einnig tekið mál til meðferðar að eigin frum-
kvæði.
Ráðið skipar prófnefnd endurskoðenda og fylgist með því að
aðrir en endurskoðendur og endurskoðunarfyrirtæki noti ekki
hugtakið endurskoðandi eða endurskoðun. Þá hvílir á endur-
skoðendaráði eftirfylgni með innleiðingu góðrar endur-
skoðunarvenju og siðareglum endurskoðenda. Auk þess sem
ráðið hefur heimild til beitingar viðurlaga vegna brota gegn
lögum um endurskoðendur og endurskoðun.
Endurskoðendaráð tekur þátt í starfi CEAOB fyrir hönd Íslands
og hefur samvinnu við evrópsk og norræn eftirlitsstjórnvöld.
Hver eru stærstu framfaraskrefin sem stigin voru að
þínum dómi með uppfærslu á lögum um endurskoðendur
og endurskoðun? (Ný lög tóku gildi 1.1.2020)
Að mínu mati snúa mikilvægustu breytingarnar, sem gerðar
voru með lögfestingu nýrra laga um endurskoðendur og endur-
skoðun, að því að nú er allt eftirlit með endurskoðendum á
einni hendi, en áður var það hjá þremur aðilum. Þá tel ég mikil-
vægt að endurskoðendaráð hafi fengið heimildir til að bregðast
við brotum endurskoðunarfyrirtækja, en slíkar heimildir voru
ekki í eldri lögum. Loks tel ég ákvæði 14. gr. laganna um góða
endurskoðunarvenju og hvað felst í henni mikilvæga réttarbót
sem færir íslensk lög nær lögum nágrannaþjóða okkar hvað
þetta varðar.
Hvernig verður skýrslugjöf varðandi niðurstöður af gæða
eftirlitinu, verða þær birtar fyrir einstaka skoðun eða
samanteknar niðurstöður?
Gert er ráð fyrir að gerð verði skýrsla um niðurstöðu gæða-
eftirlits í hverju endurskoðunarfyrirtæki og hún send fyrirtæk-
inu. Hvað varðar birtingu niðurstaðna mæla reglur um gæða-
eftirlit fyrir um að heildarniðurstaða gæðaeftirlits verði birt
árlega, eins og verið hefur.
Kostnaður af eftirlitinu, teljið þið að hann muni breytast
með breyttu fyrirkomulagi?
Ráðherra hefur nú samþykkt gjaldskrá fyrir gæðaeftirlit, sem
birt hefur verið í Stjórnartíðindum nr. 1441/2020. Þar er tíma-
gjald gæðaeftirlitsmanna nokkuð hærra en verið hefur við fram-
kvæmd FLE og því er líklegt að kostnaður við að sæta gæða-
eftirliti muni aukast eitthvað. Hins vegar tel ég að með því að
beina gæðaeftirliti einkum að endurskoðunarfyrirtækjum og að
sama teymi gæðaeftirlitsmanna skoði nokkurn fjölda verkefna
samhliða hjá hverju fyrirtæki muni tími sem fer í skýrslugerð,
samskipti og frágang mögulega minnka miðað við það fyrir-
komulag sem tíðkast hefur. Auk þess ætti fyrirkomulagið að
auka líkur á að það lendi ekki í gæðaeftirliti á hverju ári, en hjá
stærstu endurskoðunarfyrirtækjunum hafa einhverjir endur-
skoðendur verið í gæðaeftirliti á hverju ári.
Ársreikningaskrá hefur undanfarin ár gefið út áherslu
atriði í sínu lögbundna eftirliti með ársreikningum.
Stundum varða þessi áhersluatriði endurskoðaða
ársreikninga sérstaklega. Hafa endurskoðendaráð og
ársreikningakrá með sér samráð um eftirlit? Telur þú að
eftir litið skarist eða eru áherslurnar ólíkar?
Endurskoðendaráð og Ársreikningaskrá hafa átt í mjög góðu
samstarfi og ég á von á því að það samstarf muni aukast enn í
framtíðinni. Ég tel eftirlit þessara aðila ekki skarast almennt.
Hins vegar er óskýrt í lögum hvort Ársreikningaskrá eða endur-
skoðendaráð eigi að hafa eftirlit með endurskoðunarnefndum,
en ég á von á því að lagt verði fram frumvarp fljótlega sem
skeri úr um þann vafa.
Áherslur í gæðaeftirliti hafa snúist um endurskoðuð verk
efni og fylgni við staðla þeim tengdir á sama tíma og
störf endurskoðenda eru mun fjölbreyttari. Hefur endur
skoðendaráð markað stefnu varðandi fjölþættara eftirlit
með störfum endurskoðenda í samræmi við skyldur
sínar?
Valdsvið endurskoðendaráðs nær helst til þeirra starfa endur-
skoðenda og endurskoðunarfyrirtækja er lúta beint að endur-
skoðun og hefur eftirlit ráðsins eðli málsins samkvæmt beinst
að þeim þáttum.
Núna er IAASB (International Auditing Assurance
Standards Board) búið að samþykkja nýjan gæðastaðal
sem á við um þau félög sem sinna endurskoðun og stað
festingarvinnu, það er ISQM1, sem tekur gildi í desember
2022. Er einhver vinna hafin hjá Endurskoðendaráðinu í
tengslum við innleiðingu á nýjum staðli ?
Endurskoðendaráð hefur lagt drög að þeirri vinnu, en hún er
ekki hafin.
Prófum til löggildingar í endurskoðun var aðeins breytt í
ár, eru einhverjar fleiri breytingar í farvatninu?
Breytingin sem gerð var á fyrirkomulagi prófa var gerð til að
koma til móts við ábendingar. Var próftími lengdur og prófinu
skipt í tvennt. Ekki eru neinar áætlanir um að breyta fyrirkomu-
lagi prófa frekar að svo stöddu. Þó munu endurskoðendaráð og
prófnefnd leita eftir endurgjöf frá þeim sem þreyttu prófin að
þessu sinni og meta stöðuna þegar þær upplýsingar liggja fyrir.
Ingibjörg Ester Ármannsdóttir
Ágústa Katrín Guðmundsdóttir