Stúdentablað Siglufjarðar - 01.12.1942, Blaðsíða 9

STÚDENTABLAÐ
7
r
Otrúleáít, en satt.
Það hefur oft verið sagt, og
vissulega með réttu, að móðir
náttúra hafi gert líkama vorn
mjög vel úr garði að ýmsu leyti,
enda er mannslíkaminn hin mesta
furðusmíði.
Það er að vísu ekki allskostar
rétt að tala um líkamann sem eins-
konar smíðisgrip, því að þar með
er oftast átt við eitthvað fullgert
og tiltölulega varanlegt.
Nú er það svo með mannslíkam-
ann, að hann er hvorki fullgerður
eða varanlegur. Eins og við vitum
er hann samsettur af ótal mörg-
um frumum og mynda þær hina
ýmsu vefi líkamans. Frumurnar,
aftur á móti hafa sitt takmarkaða
aldursskeið. Þær hrörna, deyja
og eyðast, en í staðinn byggir svo
líkaminn aðrar nýjar.
Tökum t. d. rauðu blóðkornin.
I hverjum □ m. m. eru 4 ■/>—5
milj. rauð blóðkorn, en æfiskeið
hvers þeirra um sig er ekki nema
kvæmt. Sigluf jörður er sá staður-
inn, sem liggur bezt við mestu
síldarmiðunum og er þangað stytzt
að fara með aflann af sumum
beztu veiðisvæðunum eins og
Skagafirði og Grímseyjarsundi. Á
Siglufirði er miðstöð söltunarinn-
ar og verksmiðjurekstursins. Af
saltsíldinni eru að jafnaði 70%
framleidd á Siglufirði. Þar eru
einnig afköst verksmiðjanna tvö-
föld við það, sem þau eru mest
annars staðar á landinu. Það skift
ir því eigi litlu máli, hvernig rekst
ur þessa iðnaðar tekst hér á Siglu
firði. Vér verðum að fylgjast vel
með öllum framförum á þessu
sviði erlendis og keppa sífellt að
því að koma á endurbötum. Á því
veltur framtíð þessa bæjar og að
nokkru leyti framtíð alls landsins.
Páll Ólafsson.
1—2 mán. Á hverri mínútu deyr
því fjöldinn allur af rauðum blóð-
kornum, en önnur ný koma í stað-
inn. Hið sama er að segja um alla
aðra vefi líkamans. Frumurnar
í þeim deyja eftir skemmri eða
lengri tíma og nýjar skapast í
þeirra stað.
Hinar nýju frumur og hinir nýju
vefir eru þó oftast ekki alveg ná-
kvæmlega eins og þeir, sem dóu.
Breyttar ytri aðstæður eða kröfur
skapa nýja frumu- og vefjabygg-
ingu og kemur þetta skýrast fram
í beinbyggingunni.
Eftir skemmri eða lengri tíma er
loks svo komið, að ekkert er eftir
lifandi af hinum upprunalegu
frumum. Þær eru allar dauðar
og nýjar koma í staðinn.
Við erum orðnir nýir menn, en
hvort við erum nýir og betri
menn skal ósagt látið.
Við erum sem sagt alltaf að
deyja og alltaf að endurfæðast,
P. S.
Lesendur veita því eflaust at-
hygli, að ýmislegt stangast á í
þeim töflum, sem hér eru birtar.
Stendur þannig á því, að skýrslum
Hagstofunnar og Ægis ber alls
ekki saman. T. d. telja skýrslur
Hagstofunnar síldaraflann árið
1933, 755.244 hl. en samkv. skýsl-
um birtum í Ægi 1934 1. tbl., nam
bræðslusíldin sama ár 752.197
hl. og söltun 219.046 tn.
alls. Mér er ekki kunnugt hyað
Hagstofan áætlar að mikil fersk-
síld fari í hverja tunnu síldar,
en ekki geta allar þessar tölur
verið réttar. Auk bræðsiusíldar og
saltsíldar er vitanlega freðsíld
m. m. talin í síldaraflanum.
P. Ól.
-------o-------
allt vort líf frá vöggunni til grafar
innar. Framan af æfinni er endur-
nýjunarstarfsemin örari en hrörn-
unin, en þegar líður að æfikvöldi,
nær hrörnunin yfirhöndinni.
Sjúkdómar margskonar grípa
svo truflandi inn í þessa starfsemi,
og verður líkaminn þá að mæta
þeim með þeim margvíslegu varn-
artækjum, sem hann á yfir að
ráða.
Eg ætla nú ekki að fara út í þá
margþættu baráttu, sem þar er
háð, eða út í það, hvernig líkam-
inn snýst við hinum ýmsu utah-
aðkomandi áhrifum, en lítillega
langar mig til að minnast á einn
sjúkdóm, sem fyrir ýmsra hluta
sakir, er all-einkennilegur. Það er
að vísu ekki rétt að tala hér um
einn sjúkdóm; sönnu nær er að
tala um verkanir ýmsra utanað-
komandi áhrifa á líkamann.
Það sem ég á við er svokallað
ofnæmi (allergi). Líkaminn getur
verið öfnæmur gagnvart, nærri
sagt, öllum mögulegum efnum..
Má t. d. nefna matvæli ýmiskonar,
blómaduft, hár, hesta, ketti og
önnur dýr, fiður silki og önnur tau,
ýmsar trjátegundir, lyf, snyrti-
vörur ýmiskonar o. m. fl.
Ofnæmið kemur svo fram í
ýmsum sjúkdómsmyndum, svo
sem asthma og nefrennsli, en þó
oftast sem ýmiskonar húðsjúk-
dómar.
Þetta ætla ég nú að skýra ofur-
lítið nánar með því að taka nokkur
dæmi.
Hugsum okkur t. d. að þér séu
gefin jarðarber, sem þér auðvitað
þykja ákaflega góð og þú borðar
með beztu lyst.
Skömmu á eftir steypist þú svo
út í ofsakláða með ógurlegri van-
líðan.
Hér er um að ræða ofnæmi gagn-
vart jarðarberjunum.
Algeng eru útbrot á börnum
samfara kláða og öðrum óþægind-
um. Ymsum matvælategundum er
um þetta kennt, þar á meðal t. d.