Árbók Reykjavíkurborgar - 01.12.1990, Side 109

93
ÞRÓUN FJARSKIPTA 1979-1989 OG SPÁ UM ÞRÓUN ÞEIRRA 1990-2010
Höfundur: Þorvarður Jónsson, framkvæmdastjóri Tæknisviðs Póst- og
simamálastofnunar.
1. Fjarskiptaþjónustan 1979-1989
Mikil breyting hefur orðið á fjarskiptakerfi landsins undanfarin
ár.
Allir simnotendur á íslandi eru i dag með sjálfvirkan sima,
handvirki siminn var lagður niður með sveitavæðingunni á árunum
1981-1986. Notendur i árslok 1989 voru 125.140.
Á árinu 1980 var jarðstöðin Skyggnir tekin i notkun og um leið var
tekið upp sjálfvirkt val til útlanda.
Fram til þess tima var einungis um að ræða handvirkt samband til
útlanda um sæsimastrengi að mestu leyti i eigu Mikla Norræna
Ritsimafélagsins i Danmörku (GNT). GNT hafði fengið einkarétt á
samböndum íslands við umheiminn 1960 i 25 ár. Upp úr 1970 varð
ljóst að flutningsgeta sæstrengjanna mundi ekki duga út áratuginn
og var gerður samningur við GNT um byggingu jarðstöðvar þar sem GNT
átti 38.5% hlut i jarðstöðinni og afsalaði sér jafnframt
einkarétti sinum. í byrjun árs 1986 leysti Póst- og
símamálastofnun út eignarhlut GNT og hefur Póst- og simamálastofnun
siðan átt öll sambönd til og frá landinu. Fjöldi rása i árslok
1989 var 285.
Á þessum áratug hefur verið unnið að uppsetningu stafræns
simakerfis, fyrst með breytingu hliðrænna sambanda i stafræn og frá
1984 með byggingu nýrra stafrænna sjálfvirkra simstöðva og lagningu
ljósleiðarastrengja. í dag er um 30% kerfisins orðið stafrænt og
stefnt er að ljúka þessari breytingu á næstu 10-15 árum. Á siðasta
ári var tekið i notkun stafrænt samband til útlanda. Stafræna
tæknin leiðir af sér öruggari og truflanaminni sambönd og fellur um
leið betur að tölvuvæðingunni en hliðræna fjarskiptatæknin.
Á árinu 1985 var hafist handa við byggingu sjálfvirka farsima-
kerfisins og má segja að við það hafi nútimafjarskiptakerfið teygt
sig um vegi landsins og á haf út. Reyndin hefur orðið sú, að skip
og bátar við ströndina hafa valið farsimastöðvarþjónustu að miklu
leyti i stað strandstöðvarþjónustu. í nóvember 1990 eru alls 64
móðurstöðvar á landinu með samtals 401 rás í notkun, en notendur
eru nú 9.674.
Á s.l. 3-4 árum hefur notkun myndsenditækja (telefax) aukist
gifurlega og má heita að flest fyrirtæki og stofnanir sem einhver
viðskipti hafa við útlönd séu nú búin slikum tækjum.
Mikil aukning hefur á síðustu árum orðið i dreifingu útvarps og
sjónvarps um landið og hefur sendistöðvum Rikisútvarpsins fjölgað i
163 og sendum i 277.