Foreldrablaðið - 15.12.1942, Side 9

FORELDRABLAÐIÐ
9
ið en frómt og trúað fólk hefur liðið
iyrir þessa túlkun á því, sem þá var
:nefnt fagnaðarerindið. En eins og prest-
arnir ætluðu áður fyrr að leiða fólkið
á veg réttlætis og til hlýðni við guð og
góða siði, með ógnum vítiskvala, þann-
ig hættir mörgum enn í dag til að reyna
að ná sama árangri hjá barninu með því
að hræða það með Grýlu, bola, „ljóta
karlinum" eða . einhverjum öðrum
kynjaverum. En afleiðingin verður sú,
að barnið verður myrkfælið, ístöðu-
laust og taugaveiklað og fær aldrei not-
ið þess, sem talið er einkenni og einka-
réttur æskunnar: ótta- og áhyggjuleys-
ið.
Börnin þurfa svigrúm fyrir störf sín
og leiki. Sú athafnaþörf verður að fá
útrás með einhveru móti og varðar þá
mestu, að henni sé beint inn á réttar
brautir, en ekki bæld niður með því, að
hræða barnið til að vera hljóðlátt og
kyrrt og kalla það keipar og óþægð, sem
náttúrlegast er og eðli þess samkvæmt
og vér sjáum alls staðar annarstaðar í
náttúrunni hjá sérhverju heilbrigðu
ungviði, og undrum oss ekkert á því
þar, sbr. hlaup og leiki folaldanna og
lambanna á vorin.
Þá verður mörgum á, að gera oflítið
úr afköstum barnsins, hvort heldur það
er við leik, starf eða nám og taka þá
•ekki alltaf tillit til aldurs þess, með-
fæddra hæfileik^ eða þroska. Athuga
ekki, að enda þótt árangurinn af starf-
inu eða náminu virðist ekki mikill, hef-
ur barnið þó lagt á sig mikið erfiði, ef
til vill lagt fram alla sína litlu krafta,
gert eins vel og það gat. Þar hefði hæfi-
legt hrós og viðurkenning verið líklegra
til aukinna afkasta en síendurteknar
fullyrðingar um leti og amlóðaskap, þar
til barnið sjálft er farið að trúa því, að
það sé allra annara eftirbátur og til
einskis nýtt. Þessi minnimáttarkennd
getur svo fylgt því alla æfi og orðið or-
sök að ótal ósigrum í lífsbaráttunni.
Ég hef hér að framan bent á tvö
atriði, ótta og minnimáttarkennd, er
hvorugt er barninu meðfætt eða eðli-
legt, heldur til orðið fyrir áhrif hinna
fullorðnu, eru afleiðing uppeldisins.
Hygg ég, að þau séu afdrifaríkari flest-
um öðrum áhrifum, er barnið verður
fyrir, sérstaklega á fyrstu æfiárunum og
eigi meiri þátt í vanlíðan æskunnar og
óhamingju fullorðinsáranna en þá
grunar, er nota þau til að þagga háv-
aðann, sem svo oft fylgir æskunni, fá
með því móti börnin til að vera stillt
og prúð, eins og það er oft orðað.
Siðsemi og prúðmennsku í allri fram-
komu þarf vissulega að innræta barn-
inu. En það má ekki verða á kostnað
lífsgleði þess og haminguj, engin
hræðslugæði. Gott fordæmi ásamt sam-
úð og næmum skilningi á andlegum
þörfum barnsins ekki síður en líkam-
legum mun þar reynast bezt til æski-
legs árangurs.
Guðmundur Björnsson.
KRAKKAR!
Teikni- og rissblokkir
fást í
prentsmið j unni.
Verð 25 aura.