Jólaklukkur - 01.12.1943, Page 7
JÓLAKLUKKUR
5
fleiri norskra borga við svo mikla aðsókn
og sýnileg áhrif, að þess voru engin dæmi í
Noregi síðan á dögum Hans N. Hauge.
í fyrstu tóku prestar og prédikarar
þjóðkirkjunnar fálega starfi hans. Lunde
var „endurskírður utanflokkamaður“. En
þegar áhrifin fóru að koma í ljós, og
Lunde hvatti nývaknaða fólkið til að
yfirgefa ekki fyrri söfnuði sína, gengu
margir beztu prestar í lið með honum, töl-
uðu á samkomum hans og studdu vakn-
inguna á ýmsan hátt.
Nokkrum árum síðar stofnaði Albert
Lunde sérstakan utanþjóðkirkjusöfnuð í
Osló, og var prestur hans til dauðadags.
En eftir þá stofnun bar ekki meira á starfi
hans en margra annarra.
Jafnhliða þessari trúarvakningu fór
þjóðernisleg vakning um allan Noreg.
Stjórnmáladeilur milli Norðmanna og Svía
fóru óðum vaxandi. Sambandsslit lágu í
loftinu. Og alt var í óvissu um, hvort Sví-
ar færu ekki með her manns gegn Norð-
mönnum, ef þeir segðu Svíakonungi upp
hollustu.
Ég hlakkaði því meir en lítið til Nor-
egsfarar í byrjun maímánaðar, enda þótt
ég byggist ekki við að sjá Albert Lunde.
Hann var þá nýfarinn til Stokkhólms og
Helsingsfors í boði ýmsra trúmálaleiðtoga.
Ég fór í þetta sinn, sem oftar, frá Frið-
rikshöfn á Jótlandi til Kristjánssands í
Noregi og þaðan norður með landi.
Varð ég þess brátt var, að guðsþjónust-
ur og aðrar kristilegar samkomur voru ó-
venjulega fjölsóttar. Sums staðar sátu
flestir kyrrir langa hríð, þótt allar ræður
væru úti. Var þá mikið sungið. En þó meira
talað við leitandi fólk, og beðið með því.
Ég man sérstaklega eftir samkomu í
Haugasundi. Mér hafði verið boðið að tala
þar á eftir aðalræðumanni. Hann sleit
samkomunni um kl. 10, en flestir sátu og
sungu eða báðu fram undir miðnætti. Um
ellefu leytið fór ég út í anddyri samkomu-
hússins; þótti nokkuð heitt inni. Komu þá
tvær ungar stúlkur ofan stigann frá lofti
salsins. Önnur þeirra var grátandi. Hin
vék sér að mér, og bað mig að tala við
„hana systur sína“, henni liði svo illa, hún
ætti engan sálarfrið. Ekkert man ég, hvað
ég sagði við þær systurnar. En hitt man
ég vel, að við fórum inn í salinn, krupum
þar til bæna, og þegar við stóðum upp
aftur, voru tárin þornuð, en trúargleði og
lofgerð ljómaði úr augunum, sem rétt áð-
ur höfðu fellt mörg tár.
„Við sjáumst aftur heima hjá Guði“,
var kveðjan, sem ég fékk.
í Stavangri sagði prestur við mig:
„Kirkjan mín er núna allt of lítil, þótt áð-
ur hafi hún verið talin fullstór". En aðrir
sögðu: „Þegar hann er kominn fram í
miðja ræðu, má heyra grátstunur um alla
kirkjuna, og skrúðhúsið fyllist á eftir af
þeim, sem til vegar spyrja“.
Þjóðhátíðardag Norðmanna (17. maí)
var ég í Þrándheimi. Voru þar ræðuhöld
mikil og mikið um að vera. En mér fór líkt
og börnunum, sem sálfræðingar segja um,
að muni venjulega 10% af því, sem þau
heyri, en helming þess, sem þau sjái. Ræð-
unum hefi ég steingleymt, en skrúðgöngu
barnanna man ég vel enn. Börnin voru öll
í norskum þjóðbúningum, með norsk smá-
flögg, og svo mörg, að ég hélt, að allt ná-
grennið hefði sent sín börn til viðbótar við
borgarbörnin.
í blíðskaparveðri fór ég um kvöldið með
„lestinni“ suður yfir fjöllin. Um nóttina
vaknaði ég, þegar lestin nam staðar í
Röraas. Var þar hríðarmugga og alhvítt af
snjó. Að aflíðandi hádegi kom ég til Os-
lóar. Var þar svo heitt, að ég treystist ekki
til að halda á ferðatösku minni þann
stutta spöl, sem er frá járnbrautarstöðinni