Bókasafnið - 01.01.2000, Page 22

• taka þátt í uppbyggingu kennslugreina
• taka þátt í útgáfustarfsemi
• auka vægi ritrýnds efnis á Internetinu
• aðstoða við að gefa út rafræn tímarit og varðveita þau
(St. Clair, Gloriana)
Hugmyndir að námi í bókasafns- og
upplýsingafræðum
Námið verður að vera í stöðugri þróun og endurskoðun í
síbreytilegu umhverfi nútímans og tel ég æskilegt að boðið
verði upp á námskeið í eftirfarandi greinum hér á landi:
• Gagnagrunnar, Þar sem kennd væri
leitartækni. Mat á uppiýsingum. Val á
gagnagrunnum. Samningagerð. Höf-
undarréttur.
• Heimasíðugerð. Þar sem lögð væri
áhersla á tæknileg og efnisleg atriði.
Einnig væri kennd markaðssetning, rit-
stjórn og skipulagning gagna.
• Viðskiptafræði. Yfirlit. Þarna væri lögð
áhersla á rafræn viðskipti og þá
þekkingu sem nauðsynleg er til þess
að geta stundað viðskipti á Inter-
netinu. Kaupa bækur, selja þjónustu,
• Tölvunarfræði/kerfisfræði. Yfirlit til þess
að geta unnið í rafrænu umhverfi og
geti tengt saman tækní og bóka-
safnsfræði.
• Rafræn gagnastýring/skjalastjórnun
• Þekkingarstjórnun.
• Útgáfa upplýsinga og markaðsfræði.
• Kennslufræði og tækni, fjarkennsla. Hefðbundin safn-
kennsla mun í auknum mæli færast yfir í fjarkennslu um
Internetið, þar sem allri nútímatækni er þeitt.
Til þess að geta veitt slíka fræðslu þarf samvinnu við aðrar
deildir eða aðra skóla bæði hér á landi og erlendis þar sem
þetta nám er þverfaglegt og ólfklegt að kennarar innan einnar
deildar hafi þekkingu til að sinna því öllu, Vel má hugsa sér
samvinnu milli skóla eða deilda sama skóla. Þannig gæti verið
um að ræða tveggja ára nám í bókasafns- og upplýsinga-
fræðum og síðan eitt ár f annarri deild innan sama skóla eða í
öðrum háskóla með áherslu á tölvunarfræði. Einnig væri hægt
að vera með öfugar áherslur þar sem námið væri eins árs
nám í bókasafns- og upplýsingafræðum og tvö ár í annarri
deild innan sama skóla eða öðrum háskóla þar sem lög væri
áhersla á tölvunarfræði, Nemendur myndu þá útskriftast með
B.S.-gráðu frá þeim háskóla eða þeirri deild þar sem lengur
var numið, Einnig væri hægt að hugsa þessa samvinnu
þannig að sá hluti námsins sem væri í öðrum skóla væri
stundaður í fjarnámi, jafnvel að hluti náms innan sama skóla
væri stundaður í fjarnámi. Helstu kostir við samvinnu og
fjarnám væru:
• Fleiri nemar þar sem hluti nema væri f námi við annan
skóla.
• Fleiri kennarar og þar af leiðandi fjölbreyttari kennsla.
• Sveigjanlegri kennslutími.
•Sveigjanlegra nám
• Hagkvæmara nám (bæði fyrir nemendur
og skólann),
Með fjarnámi væri hægt að vera með
sveigjanlegri kennslutíma og mæta þannig ti!
dæmis þörfum þeirra sem þurfa að vinna
með náminu eða eru með fjölskyldu, Bjóða
mætti upp á fimm vikna námskeið og jafnvel
væri hægt að Ijúka námskeiðum á enn
skemmri tíma með því að kenna alla daga
vikunnar. Slíkt væri til dæmis hægt að gera
á sumrin eða f fjarnámi á veturna þegar ekki
þarf að hafa áhyggjur af fullsetnum kennslu-
stofum, Fjarnámið gæti líka verið hag-
kvæmara fyrir bæði nemendur og skóla:
hagkvæmara fyrir skólann því nemar nota sínar tölvur, sitt
húsnæði og greiða sjálfir fyrir samskipti eins og síma og
Internetaðgang; hagkvæmara fyrir nema sem búa fjarri skóla
og þurfa ekki að taka á leigu dýrt húsnæði tii þess að búa í
grennd við skólann.
Tækifæri í framtíðinni
Frekari samþætting bókasafns- og upplýsingafræði við aðrar
greinar væri æskileg og lít ég þá helst til tölvunarfræðinnar,
viðskiptafræðinnar og lögfræðinnar. Þegar litið er á það sem
er að gerast til dæmis í Bandaríkjunum, þar sem bókasafns-
og upplýsingafræði er eingöngu kennd á masterstigi, þá er
þróunin í náminu einmitt í þessa átt, Ágætt dæmi um það er
að finna á heimasíðu University of Michigan þar sem einmitt er
boðið upp á slíka samþættingu ( náminu, innan tölvunarfræð-
innar er kennd forritun og kerfisgreiníng. Innan viðskiptafræð-
innar eru markaðsfræði, rafræn viðskipti og stjórnun. Innan
lögfræðinnar er kennd svokölluð netlögfræði og innan bóka-
safns- og upplýsingafræðinnar er lögð áhersla á gagna-
20
Bókasafnið 24. árg. 2000