Heima er bezt - 01.10.2002, Qupperneq 41
ur hljóður á meðan. Svo hefur hann mál sitt hægt og rólega.
- Erindi mitt hingað, Torvald, er íyrir hönd okkar beggja,
hjónanna, við bjóðum þér að flytja á heimili okkar og eyða
þar ævikvöldinu. Konan mín vill hjúkra þér eftir bestu getu
og við höfiim góð efni á því að láta þér líða bærilega. Börn
okkar eru tvö, þau vantar „afa“ á heimilið.
Andre brosir hlýtt og uppörvandi til gamla mannsins og
bíður eftir svari.
í fyrstu brestur Torvald röddin til svara, en tár streyma
niður kinnar hans. Hann átti ekki von á þvílíku boði en nú
er orðið um seinan að þiggja það. Sá einbeitti viljakraftur
sem hefur borið hann uppi í vonlítilli leit síðustu ára, er
ekki lengur til staðar og honum finnst að illa farinn líkami
sinn hafi á þessum tímapunkti lokið hlutverki sínu. Hann
þráir einungis hvíld, hinstu hvíld.
Brátt nær Torvald raddbeitingu sinni að nýju og svarar
klökkvum rómi:
- Ég þakka þér, Andre, og konu þinni þetta höfðinglega
boð, en nú hef ég öðlast það dýrmætasta af öllu sem ég hef
lengi þráð: fyrirgefningu þína og þá er ekkert lengur sem
bindur mig þessum heimi. Lífsþróttur minn er útbrunninn
og ég finn kærkomin endalok nálgast. Guð blessi þig,
Andre Rekdal.
Síðustu orðin deyja út í hvísli, hann fellur í djúpan svefh.
Andre er bruðið. Er Torvald i raun á förum? Stóð þetta
svona tæpt? Hvað getur hann gert í þessari stöðu? Senni-
lega lítið annað en bíða og sjá hveiju fram vindur. Hann
rýfúr nú loks handabandið, hagræðir Torvald á rúmfletinu
eftir föngum, bleytir ónotaðan vasaklút sinn undir vatns-
krana ffammi við eldavélina, vætir þurrar varir gamla
mannsins og þvær svitaperlur af enni hans. Þetta er fátæk-
legur sjúkrabeður, hugsar Andre dapur í hjarta en hann fær
líklega ekki tækifæri til þess að bæta þar um til batnaðar.
Hann kemur auga á trékassa í einu homi vistarverunnar,
færir hann að rekkjustokknum og tekur sér þar sæti. Innan
lítillar stundar bærir Torvald varimar eins og hann ætli að
segja eitthvað. Andre hallar sér niður að honum og leggur
við hlustir og hann nemur orðin greinlega:
- Jesú, minnstu mín eins og ræningjans á krossinum.
Ákallið hljóðnar. Andre lýtur höfði í lotningu. Hann
þekkir frá bamæsku svarið, sem ræninginn á krossinum á
Golgata fékk hjá konungi kærleikans og fyrirgefningarinnar
og svarið Hans við sömu bæn, bregst engum.
Djúpur ffiður færist yfir ásjónu gamla mannsins, líf hans
fjarar hægt út og síðasta andvarpið líður í ómælisgeim. Tor-
vald er dáinn.
Andre situr hljóður um stund og margþættar kenndir fara
um brjóst hans við þennan dánarbeð, en sú kennd sem
gnæfir hæst er þakklæti fyrir þá dýrmætu gjöf að hafa náð
fundi gamla mannsins og geta veitt honum langþráða fyrir-
gefningu, áður en það var orðið um seinan.
Andre rís úr sæti, lokar augum Torvalds í hinsta sinn og
gerir krossmark yfir dánarbeðinn. Svo ekur hann í skyndi
til næsta sjúkrahúss og sækir þangað faglega aðstoð, sem
fullkomnar þessa síðustu þjónustu. Að því loknu heldur
Andre til fundar við Jensen vin sinn.
• • •
Eftir mikla fyrirhöfn nær Andre símasambandi við systk-
ini Torvalds og tilkynnir þeim lát bróður þeirra en hvomgt
kveðst geta mætt til útfarar hans né tekið þátt í vantanlegum
kostnaði þar að lútandi og það mál er útrætt, án þess að
Andre minnist einu orði á greiðslur. Næst nær hann síma-
sambandi heim til konu sinnar og tjáir henni hvað gerst hef-
ur en Liselotte bregður skjótt við og kemur með fyrstu ferð
á vettvang, manni sínum til aðstoðar. Jensen býður einnig
ffam liðveislu sína, en hann er kunnugri á þessum stað en
þau hjónin og þessi þrjú vinna vel saman.
Utför Torvalds er látlaus en virðuleg og í engu sparað til
að heiðra minningu hans. Andre greiðir alla viðkomandi
reikninga úr eigin vasa, eins og um náinn ættingja væri að
ræða, en þeim hjónunum finnst þau einungis vera ríkari eff-
ir en áður. Og þau hverfa glöð í hjarta heim til Bodö.
Matsmenn dæma hús gamla mannsins ónýtt. Yfirvöld
staðarins láta brenna það og jafna við jörðu og ný kynslóð
reisir nýtt hús á gömlum grunni.
5. kafli
Fyrstu frjóangar vorsins eru byijaðir að gægjast upp úr
moldinni, skógurinn að laufgast, farfuglinn söngvísi sestur
á grein, alls staðar gefur að líta vaknandi líf í skauti móður
jarðar og hækkandi sól umvefur allt ylgeislum sínum, langa
og bjarta daga. Noregur er vorfagurt land.
Jensen er staddur heima hjá foreldrum sínum. Hann lauk
á vorprófi Stýrimannaskólans, fyrsta áfanga skipstjómar-
námsins, með miklum ágætum og horfir björtum augum í
þeim efnum til ffamtíðar. Hann er ráðinn matsveinn á
Bræsund yfir komandi síldarvertíð á íslandsmiðum og býr
sig í óðaönn undir það heitt þráða ævintýri, en þar er Gurrý
miðpunktur dýmstu vona hans og væntinga og að hausti á
hann tryggt far fyrir hana að vertíð lokinni, með Bræsund,
heim til Noregs. Og draumar hans, nú um stundir, em í ætt
við vorið sjálft.
Asbjörg nýtur þess ríkulega að hafa Jensen heima á með-
an hann bíður eftir því að verða kallaður til brottfarar á ís-
landsmið. Lars, tvíburabróðir hans, fór næstum strax að
loknu vorprófi Iðnskólans í byggingavinnu með lærimeist-
ara sínum á fjarlægar slóðir og kemur aðeins heim í stutt
helgarfrí yfir sumarið. En Asbjörgu er dýrmæt hver stund
sem drengimir hennar dvelja í foreldrahúsum og eins þótt
það sé ekki nema annar þeirra í einu, að þeir dvelji þar báð-
ir samtímis, virðist vera liðin tíð, að jólahátíðinni undan-
skilinni. Kjell, eiginmaður hennar, sækir sjóinn fast á þess-
um árstíma, fer snemma að morgni og kemur seint að
kvöldi, en þetta er líf sjómannsins og konu hans, og As-
björg hefur aldrei iðrast þess að hafa valið stöðu sjómanns-
konunnar.
Afi Jensen er tíður gestur á heimili sonar síns og tengda-
dóttur, þessa björtu vordaga. Nafni hans hefur mikið að-
dráttarafl og umræðuefni þeirra virðast óþijótandi. Væntan-
leg Islandsfor Jensen yngra vekur upp fomar minningar,
Heima er bezt 457