Heimili og skóli - 01.04.1962, Blaðsíða 26

54
HEIMILI OG SKÓLI
það má óhætt fullyrða, að enginn maður á ís-
landi býr nú yfir þeirri þekkingu, tækni og
reynslu í þessari merkilegu námsgrein, sem
Isak Jónsson. Hann hefur líka notið mikils
trausts, og þegar hann hefur lokið við þetta
verk, sem lengi mun standa sem grundvöllur
átthagafræðikennslunnar, er honum óhætt
að anda léttara. Hann hefur komið þekking-
unni og reynslunni í hendur annarra. Það
verður varla Isaks sök, þótt eitthvað bresti á,
að þeir kunni að fara með hana og hagnýta
hana. Það kemur smátt og smátt. Þetta eru
að vísu ekki ný fræði fyrir íslenzka kennara.
ísak Jónsson hefur sennilega kennt þorranum
af íslenzkum bamakennurum, sem nú em í
starfi, og þeir finna þarna í bókinni marga
gamla og góða kunningja.
Þetta er allmikil bók, eða rúmar 250 bls.
Hún skiptist í 25 höfuðkafla og fjölmarga
undirkafla. Hér er þess enginn kostur að gefa
yfirlit um efni bókarinnar, en hér verður af
handahófi tekinn ofurlítill þáttur úr kafla,
sem höfundurinn nefnir: Hinir þrír stóru.
En svo nefnir höfundurinn hina þrjá höfuð-
aðila kennslustofunnar: Barnið, verkejnið,
kennarann. Hann segir meðal annars um
kennarann:
„Kennarinn verður að vera valinn mann-
kostamaður og hneigður til starfsins. Hann
verður að muna vel bernsku sína og æsku og
hafa ánægju af að umgangast sér yngri menn,
vera bamavinur og mannþekkjari. Hann
verður að vera fjölmenntaður og síbatnandi,
skilja mikilvægi hlutverks síns og hafa ríka
ábyrgðartilfinningu og næma sómatilfinn-
ingu. Kennari þarf að ala sig upp í að verða
sterkur skapgerðarmaður með einbeittan og
áhrifaríkan persónuleika, sem reynir að sigra
hverja þraut, eigi hann að vera leiðtogi, sem
nemendurnir treysta og virða. Framkoma
kennarans, viðmót og svipbrigði geta haft
örlagarík áhrif til góðs eða ills, sömuleiðis
blæbrigði raddar og meðferð kennarans á
mæltu máli. Kennarinn þarf að ala sjálfan
sig upp og aga til þess að geta orðið góður
leiðtogi bernsku og æsku.
Ætla má, að kennarinn hefði gott af að
spyrja sjálfan sig fyrir hverja kennslustund
þeirrar spurningar, sem Montgomery mar-
skálkur er sagður hafa látið feitletra á spjald
og festa yfir herbúðum sínum:
Ertu algeralega reiðubúinn?
Ertu fyllilega kunnugur starfinu?
Ertu fullkomlega haafur til starfsins?
Markið er hér sett hátt. En vissulega mætti
vel við una, þótt árangur yrði ekki alltaf full-
komlega í samræmi við óskir og gerðar áætl-
anir.“
Þó að ég geri enga tilraun til að leggja dóm
á þessa bók af skiljanlegum ástæðum, dylst
mér ekki, að hún er mikill fengur íslenzkum
kennurum og einhvern veginn er það svo, að
mér hefur fundizt átthagafræðikennslan, bæði
hjá mér og fleiri, vera nokkuð laus í reipun-
um, og það á hún að vera að vissu leyti. Hana
má með öðrum orðum aldrei fella í rígbundið
form. Það á að vera hennar aðall, enda efnið
ótæmandi.
Ég þakka höfundi og útgefanda fyrir þetta
merkilega framlag og vona, að þeir þurfi
ekki að verða fyrir neinum vonbrigðum með
þessa útgáfu.
Utgáfan vill kaupa 1. hefti fyrsta árgangs
af „Heimili og skóla“ og greiðir 20 krónur
fyrir eintakið.
Til gamans
Andrúmsloftið í sjúkrahúsinu virtist ekki
hafa góð áhrif á læknastúdent einn, er þar
vann. Hann var eirðarlaus og miður sín,
þangað til hann kom á fæðingardeildina.
„Sjáið þér til," sagði hann við yngstu
hjúkrunarkonuna. „Þegar ég var á lyfja-
deildinni, þjáðist ég af hjartasjúkdómi,
astma og exemi. Á skurðlæknadeildinni var
ég alveg öruggur um, að ég hefði fengið
botnlangabólgu, og á geðsjúkdómadeildinni
þótti mér, sem ég væri að missa vitið. Það
er fyrst hérna á fæðingardeildinni, sem ég
get róað taugarnar.“
Við vorum í Lundúnaborg í fyrsta skipti,
og síðdegis dag einn komum við á þann
fræga stað, sem nefndur er „Speakers’ Cor-
ner“ í Hyde Park. Um það bil tíu ræðumenn
stóðu þar hver á sínum sápukassa og létu