Heimili og skóli - 01.08.1968, Síða 37
hættulegt, þá fær það ósjálfrátt veður af
að foreldrunum þyki ekki vænt um sig —•
þaS er líka rétt atlhugaS. Börn hafa alltaf
á öllum tímum þörf fyrir einlhverja línu til
aS gang'a eftir. Fjórtán ára stúlka var farin
aS stelast að heiman á kvöldin til að hitta
mann, sem sleppt hafði verið úr fangelsi
til reynslu. Foreldrar hennar höfðu gefizt
upp á að fá hana til að láta af þessu. ÞaS
tókst ekki fyrr en fulltrúi frá barnavernd-
inni sneri sér til föðurins og sagði honum,
að hann yrði að sýna meiri myndugleik.
„Þessi stúlka þráði í raun og veru hjálp
og aðstoð,“ sagði fulltrúinn. Hennar þög-
ula neyðaróp var eitthv'að á þessa JeiS:
„HjálpiS mér til að komast út úr þessum
vandræðum.“
Agi (disciplin) er náskylt orðinu „dis-
cipel“, sem merkir nemandi eða lærisveinn.
ÞaS er sá, sem tekur við lærdómi. Þannig
útskýrir sálfræðingur einn orðið. Börn,
sem taka við fræðslu frá foreldrum, sem
styðja hvort annað og iþykir vænt hvoru um
annað, láta hvort annað njóta sannmælis,
þegar eitdhvað gengur vel, gefa börnunum
gott fordæmi, sem þau geta reynt að lifa
eft'r. En skilyrðið er að framkoma foreldr-
anna sé ósvi'kin, engin uppgerð. Enginn
hefur svo næmt auga og eyra fyrir öllu
slíku sem börnin. Þau skynja um leið allt,
sem er falskt.
Ef fjölskyldulífið er heilhrigt, lætur
orðið „nei“ jafnvel í eyrum barnanna sem
„já“. Börnin læra þá að biða og hafa þol-
inmæði. Foreldrarnir uppfylla ek'ki óskir
þeirra, fyrr en þau eru orðin nógu stór til
að gleðjast af þeim. Viasapeninga fá þau
hvorki sem mútur né gustukaverk. Hfeldur
fá þau persónulegn rétt til þeirra til að
æfa sig í skynsamlegri meðferð þeirra.
Fjölskyldulíf er meSal annars fólgið í
því, að foreldrar og börn hafi alltaf eitt-
hvað sameiginlegt, h'afi samvinnu um alla
hluti. Þetta getur verið allt mögulegt, allt
frá göngu'ferðum, að spila á spil, endur-
bæta eitthvað á heimilinu, skrafa um fram-
tíðina, jafnvel stjórnmlálaumræður. ÞaS
kynnir börnunum dálítið heim hinna ful'l-
orðnu. Flestar fjölskyldur kannast við þá
eftirvæntingu, sem oft ríkir við máltíðir.
MiðdegisverSarborðið er alveg tilvalið til
að ræða ýmis mál, skýra þau og tala um
þau.
Menn, sem eiga annrí'kt 16 klukkustund-
ir í sólarhringnum og sitja allan daginn á
kafi upp að hálsi í alls konar verkefnum
og vandamálum, ættu að reyna að setjast
aftur í sæti sitt meðal fjölskyldunnar. Þá
munu þeir uppgötva, að á sama tíma sem
þeir verða góðir feður barna sinna öðlast
þeir í staSinn alls konar lífsverðmæti gef-
ins og um leið ný takmörk í tilverunni.
Vissulega er það mikilvægt verkefni að
vinna sér inn peninga. En menn geta sann-
arlega sinnt verzlun sinni eða viðskiptum
vel án þess að það þurfi að vera á kostnað
heimilisins eða lífsins almennt. Barnaupp-
eldi þarf heldur alls ekki að koma í veg
fyrir jákvæða afstöðu og þátttöku í vanda-
málum samfélagsins. Hvers vegna fáum
við ekki 13 ára drengjum og stúl'kum og
þaðan af eldri það hlutverk að ala upp
minni systkini sín og hjálpa hinum
gömlu? Á þennan hátt getum við kanski
lagt fram eitthvað til að koma í veg fyrir
vaxandi aðskilnað kynslóðanna. Mjókka
IbiliS 'á milli barnanna, unglinganna og
igamla fólksins?
Djúpið á milli kynslóðanna er ekki óbrú-
andi, ef bæði foreldrar og börn skilja, að
það, sem meS þarf er ekki það að vinna
hvor á móti öðrum, heldur, vinna saman
og hver með öðrum.
H. J. M. þýddi.
HEIMILI OG SKOLI 81