Garður - 01.10.1945, Side 57
HÁSKÓLABÓKASAFNIÐ
55
salsnotkunin numið að meðaltali 8650 bindum árlega. Næstu fjögur ár
getur meðalnotkunin með líku framhaldi ekki orðið undir 10 þús. bind-
um, en mætti gjarnan verða talsvert meiri. Sjáldan iðrast menn þess
bóklestrar, sem þarna er kostur á.
Fagrar bækur og fágætar eru margar í Benediktssafni. Úr safni
Finns Jónssonar komu einnig bækur, sem eru ekki á hverju strái. Þar
er ein eftir Kolbein Grímsson í Lóni undir Jökli, kraftaskáld mikið frá
dögum Hallgríms Péturssonar. Kolbeinn var fátækur bóndi, en vann
sér til frægðar fleira en eitt, sem gleymist ekki. Um hann orti Stcphan
G. Stephansson Kolbeinslag og segir þar á sinn hátt gömlu þjóðsöguna
um það, þegar Kolbeinn varð að heyja einvíg við andskotann um sál
sína á bjargi háu, sem 'brim skall að. Sá þeirra, sem kvæði hinn í kút-
inn, gat hrundið hinum ofan í brimið og átti vald yfir honurn þaðan
af. Þeir Iétu fætur hanga fram af og kváðust þannig á, og var óveðurs-
nótt sú, sem Kölski valdi, draugaleg með glæringum og fnyk og feikn-
um. Af vopnaskiptum geta menn heyrt í Kolbeinslagi Stephans, þótt
sumt sé myrkt kveðið þar. Kolbeinn vann að síðustu, djöfull flýði.
Að vísu orti Kolbeinn mest rímur, og skal sleppa þeim að sinni, en
eftir viðureignina á bjarginu samdi hann bænakver, nokkuð studdur
af kunnri lútherskri andaktarbók. Kverið var prentað á Hólum 1682
ásamt sálmum tveggja presta aftan við. Það var auðvitað, að fjandinn
yrði fingralengri eftir stefjum Ivolbeins en flestra annarra, enda er
komið svo, að ekkert eintak finnst heilt af þessu bænasafni hans nema
Háskólasafnsbókin, sem getið var. Á hana vantar fáein blöð af sálmum
prestanna, en þrjú þeirra eru til í óheilu eintaki sömu bókar í Lands-
bókasafni. Nú er verið að ljósprenta þetta fágæta kver og gefa út
(Lithoprent), því að það er sjálfsögð varðveizluskylda auk þess sem
marga fýsir að eiga þetta eftir Jöklaraskáldið.
Þetta sinn skal ekki haldið lengra að telja fágæti Háskólasafns, því
að meginskylda þess og meginstyrkur er á öðrum sviðum. Það er
starfssafn.
/ ’
Ekki get ég við greinargerð þessa skilizt án þess, að lýsa yfir þeirri
skoðun, að íslendingum verði ofvaxið til langframa að hafa hið vís-
indalega bókasafn höfuðstaðar síns og háskóla klofið í tvennt. Þe'ss
vegna hljóta Háskólasafn og Landsbókasafn að renna í eitt og það