Freyja - 01.09.1904, Blaðsíða 6
30
FREYJA
VII. 2.
í heimi IœknisfræSinnar á fyrstu öldum kristninnar, má líkja viö
afstööu Hippocratusar á gullaldar tímabili Grikkja.
Nú þutu hjúkrunarhús hvervetna upp, en flestar eða allar
voru slíkar stofnanir í sambandi viö klaustrin, og nú tóku munk-
arnir að lesa kenningar þeirra Hippocratusar og Galens. Allar
voru stofnanir þessar ófullkomnar í mesta máta og meöferðin á
sjúklingunum sorglegt sambland af virkilegri lœknisfræði og hjá-
trúarfullum klerkakreddum.
I þessa daga stóðu Gyðingar flestum öðrum þjóðum framar í
menntunarlegu tilliti, enda tóku nú lærisveinar af þeim þjóðflokki
aö leggja læknisfræöina fyrir sig, sem vísindi og kenndu hana
þannig. Þeir stofnuðu skóla í Salerno á Italíu og annan í Mont-
pellier á Frakklandi og stuðluðu þeir mjög að útbreiðslu þessarar
vísindagreinar um hinn siðaða heim þeirra tíma. Ætla má að á-
hrif þessara skóla hafi átt mikinn þátt í því, að hið fjórða Róm-
verska kyrkjuþing var haldið á þrettándu öldinni, því eitt af á-
kvœðum þess, var að fyrirbjóða lœknum að gefa sjúklingum lækn-
islyf, nema með samþykki klerkastéttarinnar. Forsprakkar kyrkj-
unnar gengu jafnvel svo langt í fjandskap sínum gegn vísindum,
að bannfæra alla þá, sem vísindi stunduðu og kalla þá kuklara
og guðleysingja. Þaðan er sá málsháttur kominn, að hvar sem
þrír læknisfrœðingar séu saman komnir, séu í það minnsta tveir
guðleysingjar. Það er óþarft að benda á fjarstœðuna í þessu,
því allir vita, að því vitrari sem maðurinn er, því nœr stendur
hann skapara sínum, og að fullkomið samrœmi eigi sér stað milli
sannra vísinda og sannrar trúar.
Nú hefst nýtt tímabil í sögu lœknisfrœðinnar. Nokkrir héldu
því fram, að guð hefði þannig merkt vissar plöntur, að þœr með
lit eða lögun gæfu til kynna læknishæfileika við ýmsum sjúkdóm-
um. Þannig átti t. d. planta sú er líkist lifrinni, að eiga við alls-
konar lifrarveiki, önnur planta, sem á blöðunum hafði blett, sem
líktist manns-auga, átti við augnveiki, einnig átti bjarndýrafeiti
að lækna hárrot og hárleysi. Var það byggt á því, að fita af dýri,
sem frá náttúrunnar hendi væri svo loðið, hlyti að hafa hárauk-
andi áhrif á aðrar skepnur. Einnig átti gul-leitt blóm eða jurt við
guluveiki o.s.frv. Þessi nýja læknisfræði innleiddi þá lækninga-