Helgarpósturinn - 21.03.1980, Síða 9

9
—sIQarpOStUrinrL Föstudagur 21. mars 1980
VERKFALL - ÞRIFFALL
ir min og sambýliskona (ein og
sama manneskjan) er skúringar-
kona að atvinnu. Mér finnst það
verðugt verkefni fyrir hana. Og
svo er það — en það er kannski
komið nóg af dæmum. 1 stuttu
máli sagt: mér leiðist að vinna
verk sem sést ekki að hafa verið
unnin. Mér finnst alveg að aðrir
geti unnið þau stundum. Sem þeir
auðvitað gera EF ég bið um það.
Verkin eru sumsé á mina ábyrgð
Þetta er auðvitað ekki nein ný
böla. Svona hefur það verið mest-
alla mina búskapartið — og ég hef
yfirleitt aldrei búið ein. Stundum
i kommúnum, stundum með ein-
hverjum fyrirbærum sem héldu
þvi fram að þeir væru elskurnar
minar og jafnvel stóru vinn-
ingarnir minir i happdrætti lifs-
ins. Sem var tómþvæla — ég vinn
aldrei i happdrætti. En sama
hvernig sambýlisformið var — ég
var verkstjóri húsverkanna.
Þetta var alveg ótrúlegt vanda-
mál — ég hef nefnilega ekki verk-
stjórnarhæfileika fyrir fimm
aura. Hef heldur ekki neitt gaman
af að klappa einhverjum karl-
manni á kollinn og mega ekki
vötnum halda af hrifningu yfir
þvi, hvað hann var yfirgengilega
duglegur að vaska upp. öðruvisi
geta þeir nefnilega ekki tekið til
hendinni mennirnir seih ég hef
kynnst. Svo ég geri uppreisn við
og við i þeirri fánýtu von að ein-
hver annar sjái ljósið og byrji að
þrifa. Óekki. Husl og drasl virðist
ekki fara i taugarnar á neinum
nema mér. Þvi er nú andskotans
verr.
Einu sinni þegar ég var ung
kona (ég var það einu sinni,
ótrúlegt en satt) þá bjó ég með
ágætum vini minum i sorglegum
leifum kommunu i Kaupmanna-
höfn. Til okkar fluttist svo annar
góður vinur — ég nefni engin
nöfn, en þú veist alveg hvern ég
meina, Óli, — og hann i meyjar-
merkiJMeyjan er sem kunnugt er
kattþrifin (eða svoleiðis) og þessi
Drvðispiltur var hreint ekki
ánægður með umgengnina á
heimilinu. Þetta lét hann óspart i
ljós — hann byrjaði á þvi að
segja: „Andskotans drasl er
hérna — takið þið aldrei til?” um
leið og hann steig innúr dyrunum
og stundum — ef hann var i stuði
— hélt hann allt aö hálftima fyrir-
lestur um efniö. ViBstvö, sem töld-
umst þarna húsráðenmir, vorum
orðin svo hræðilega stressuð aö
alltaf þegar við áttum von á hon-
um var rokið upp til handa og fóta
og reynt að flikka aðeins uppá
heimilið. Þangað til við geröum
okkur grein fyrir staðreyndinni
hræðilegu: hann tók aldrei til
sjálfur. Þá hættum við að þrifa,
Draumóramaðurinn heldur að
einn góðan veðurdag verði á
gallagripnum mér slik hugar-
farsbreyting að heimilisstörfin
verði leikur einn, jafnvel bara
skemmtileg, og leiki mér I hendi.
— Kannski ætti ég að leita mér
sálfræðilegrar aðstoðar. En það
þori ég auðvitað ekki — það er
hætta á, að allt gangi i haginn og
ég verði normal á endanum.
Óbærileg tilhugsun — hræðilega
yröi lifið þá leiðinlegt! Og samt —•
svo ég opinberi mina hjartans
innstu þrá — iangar mig afskap-
lega til aö vera gift reglusömum
pipulagningarmanni í Breiöholti,
fimm barna móðir, fyrirmyndar
húsfreyja, gjörsneydd metorða-
girnd og hæfileikum af nokkru
tagi nema að sauma og prjóna og
þrifa og allt það. Efég hinsvegar
Helgi Sæmundsson— Hrafn Gunnlaugsson — Jónas Jónasson —
AAagnea J. AAatthlasdóttlr — Páll Helðar Jónsson — Steinunn
Sigurðardóttlr —■ Þráinn Bertelsson
Hringborðið
I dag skrlfar AAagnea J. AAatthlasdóttlr
sögðum honum hvers vegna — og
hann flutti
Æjá.
En svo ég haldi mér við efnið —
leifarnar af borgaralegu uppeldi
minu meina mér algerlega að
horfa með nokkurri annarri til-
finningu en hryllingi á draslið
hrúgast upp. Það á ég sameigin-
legt með meyjunni vini minum.
Uppreisnarseggurinn innra með
mér neitar að þrifa. Bjartsýnis-
manneskjan trúir og vonar að
einhver óþekkt og hjartahlý sál
komi af himnum ofan og þrifi
fyrir mig.. Sú svartsýna trúir
ekki á yfirnáttúruleg fyrirbæri.
Heilbrigö skynsemi ræður mér til
að taka til hendinni jafnóðum svo
léttara verði að vinna verkið.
vaknaði upp við þær aðstæður
þyrfti ég i raun og veru á
sálfræðilegri aöstoöaö halda. Eða
dræpist úr leiðindum. Hvort sem
væri. En hafið ekki áhyggjur af
mér — þessi draumur minn mun
aldrei rætast og ég tóri vist eitt-
hvað lengur. Það lifir lengst...
Mergurinn málsins er eiginlega
þessi: ég ætla ekki að þrifa eitt
eða neitt næstu daga. Ykkur er
velkomiðað lita inn, kæru vinir og
samherjar, en ef þið ekki kunnið
að meta rústina heimili mitt,
verðið þið vesgú að þrifa sjálf
þar. Ég skal með mestu ánægju
segja ykkur hvar hlutirnir eiga að
vera.
Með baráttukveðju,
Magnea.
Magnús Viðir við starf sitt i ávisanadeild Landsbankans. Samræður við heyrnarlausan viðskipta vin
ganga greiðlega fyrir sig.
Heyrnarlaus og heyrandi
GETA skilið hvor annan
Með táknmálinu hverfa öll tungumálamörk
Þess misskilnings hefur oft
gætt, að alheyrandi fólk geti
aldrei lært táknmál heyrnar-
lausra svo gagn sé að. Sú trú
manna verður kannski skiljanleg,
þegar þess er gætt, aö meö
,Jingramáli” eiga flestir við þá
aðferð að mynda hvern staf fyrir
sig með annarri hendinni. Slfkt
fingramál er reyndar notað, en er
einungis ein af mörgum tjáning-
araðferðum heyrnarlausra.
Táknmál er raunverulega talaö
með öllum likamanum, venjuleg-
um handahreyfingum, svipbrigð-
um. Auk þess er mikið notað
táknmál þar sem báðar hendur
eru notaðar til a.ö tákna með heil
orð, og að sjálfsögðu vara-
mál.
Þetta táknmál hefur verið
kennt almenningi á nokkrum
námskeiðum undanfarin þrjú ár,
og samkvæmt upplýsingum Guö-
laugar Snorradóttur yfirkennara
Heymleysingjaskólans er nú unn-
ið að samræmingu þess, þannig
aö allir tali „sömu tungu” ef svo
mætti segja, og auka orðaforð-
ann. Það verk er aö sjálfsögðu
unnið af heyrnarlausu fólki.
Táknmál áf þessu tagi er út-
breitt um allan heim, en á sama
hátt og hver þjóð talar sina tungu
eru útgáfumar mismunandi eftir
löndum. Hvert Norðurlandanna
hefur sitt táknmál, og i Banda-
rikjunum eru notuð fimm eða sex
táknmál. Samt sem áður er sama
hvar i heiminum heyrnarlausir
koma, hvort sem þaö er t.d. i
Kina, Danmörk eöa Finnland,
þeir skilja aðra heyrnarlausa og
geta gert sig skiljanlega við þá.
Það byggist fyrst og fremst á lát-
bragöiog bendingum, og táknmál
fyrir hlutlæg hugtök eru það rök-
rétt, aö engir tungumálamúrar
koma i veg fyrir, að það skiljist.
— Islendingar eru ótrúlega stif-
frosnir við að gera sig skiljan-
lega, sagöi Magnús Viðir um
reynslu sina af að umgangast
heyrnarlausa. Þaö er eins og þeir
séu hræddir við að sýna nokkur
svipbrigði eða nota yfirleitt lát-
bragð til að skýra hvað þeir eru
að segja. Þó hef ég veitt þvi
athygli, að unglingar eru oft ó-
hræddir við að nota allan llkam-
ann við að tjá sig við heyrnar-
lausa.
Þaö er hinsvegar reynsla
heyrnarlaussfólks, aöi suðlægari
löndum, svosem Frakklandi, á
Spáni og ttaliu er mun auðveld-
ara að skilja fólk en hér á Islándi.
Fólki i þessum löndum er það
eðlislægt að nota allan líkamann
til að tjá sig, og hvað sem allri
tungumálakunnáttu liður eiga
heyrnarlausir yfirleitt ekki i
miklum vandrðum að skilja,
hvað Suður-Evrópubúarnir eru at
fara.
Þaunámskeið fyriralmenning i
táknmáli heyrnarlausra, sem
'yrr var getið, þykja hafa tekist
vel, og hugmyndin er að þau verði
haldin reglulega á hverju ári i
framtiðinni. Það eru aö sjálf-
sögðu fyrst og fremst foreldrar
heyrnarlausra barna og aðrir
sem þurfa að umgangast heyrn-
arlausa daglega, sem sækja þessi
námskeið. En þau ættu jafnframt
að ýta undir þaö, að sem flestir
fái einhverja nasasjón af þvi
hvernig er unntað gera sig skilj-
anlegan við heymarlaust fólk —
og skilja það. Slikrar kunnáttu
getur viða orðiö þörf eins og
dæmið úr Landsbankanum sýnir.
Og til enn frekari áréttingar skul-
um við geta þess, að á einum
Reykjavikurtogaranna voru að
minnsta kosti til skamms tima
þrir heyrnarlausir hásetar. Skip-
stjdrinn hefur táknmáliö þaö vel á
valdi sinu, að hann talar hiklaust
við þá — og túlkar fréttir útvarps-
ins fyrir þá!
i . ■ 3 .•, ■c\ y) $) <sv;5 l
A V B ^
i - ÍN Vy %
! V J .. [jj O/ í.s.. m F Xs m £ B
! rp, C\ft ' i
/C | M !
! Cr! m \ * \
j // iJ > hJ. j
t /\ •, ) -í/ , wí\ M ;;i\ i y, 1
! W p y i l j !
! M $ /< J \jy
|
i MB !
i i /,/./\ ii.B \ \
\ • ^ } \ < i ! ! s / i
\ i X $ v,-,. 1
h:Bf I U ;> M i
A';;. /\
| \ V'* W í ó A y— ; ' \ j
s í'Cm V-.cjX
! sri /'y i V v i. | :-yjs \ j !
M/ _ ) j' } V i
islenska stafrófið á fingramáii.