Helgarpósturinn - 18.04.1980, Blaðsíða 9

—he/garpOSÝUrinrL Föstudagur 18. apríl 1980
9
Kostirnir vid að
eignast ,fjandmann’
Það mun vera fremur vinsæl
kenning meöal margra sagn-
fræðinga, að oft megi rekja
hinar raunverulegu ástæður til
ágreinings — jafnvel deilna —
milli rikja og þar með milli
rikisstjórna til ástandsins (eða
óstandsins) innanlands: deilan
við hinn framandi aöila sé oftar
enekki dregin fram i dagsljósið
til þess að dreifa athygli þegn-
anna frá erfiðleikum innan-
lands. Og sjálfsagt má draga
fram dtal dæmi til þess að renna
stoðum undir þessa kenningu
enda þótt slikt verði látið ógert
hér, lesendur Helgarpóstsins
eru væntanlega það vel upp-
lýstir að þess er enginn þörf.
Þessi gamla kenning kom i
hugann þegar það varð ekki
lengur umflUið að setjast við rit-
vélina og fyilaþá dálka semum
hafið verið samið og bar það þá
einnig til, að rétt i þessu bárust
þær fréttir að slitnað heföi upp
úr samningunum við Norðmenn
— og ekki nóg með það — svo er
að skilja á sumum samninga-
nefndarmönnum okkar að
þessir ágætu frændur vorir
hefðu látið I það skina aö annað-
hvort semdum við eins og þeir
vildu ellega fengjum við auk
þeirra sjálft Efnahagsbanda-
lagið (og þá væntanlega þann
ágæta Dana Gundelach) til þess
aö kljdst við!
Nú dettur þeim sem þetta
ritar það ekki i hug að islenzk
stjórnvöld hafi af ótilgreindum
ástæðum ekkert á móti þvi að
standa i deilum viö Norðmenn,
þvi fer fjarri, en hitt virðist
alveg ljóst, að deila þessi
kemur sér fremur vel þegar litið
er til ástandsins innanlands,
óstandsins i stjórnmálunum,
stöðunnar i kjaramálunum,
lánsfjáráætlunar og þannig má
sjálfsagt halda áfram að telja i
allan dag. Nú hljóta allir Sannir
Islendingar að fylkja sér um
rikisstjórnina sina þeir sem
telja sig einhverja rikisstjórn
hafa eða þá um leiðtoga slna,
enn á ny verðum viö aö snúa
bökum saman gegn sameigin-
legum „fjandmanni” (kannski
ekki rétta orðið þegar Norð-
menn eiga i hlut, en notaö hér
þar sem erfitt er að iinna eitt-
hvað skárra) heilagt land-
helgisstriögæti sem best verið á
næsta leiti — nú má enginn
skerast úr leik — gamli sundur-
lyndisfjandinn má ekki skjóta
upp kollinum!
Og með þvi nú að einbeita sér
að Jan Mayen og réttindum
okkar þar þá er alveg ljóst að
samstaða muni haldast með
þjóðinni þangaö til næstu
samningafundum lykur i næsta
mánuði og hver vill gerast sá
ódrengur aö hefja einhvers-
konar jag um innanlandsmál
(að ekki sé minnst á efnahags-
mál) þegar við ættmenn
Hákonar konungs gamla og
þeirra erþvinguðu okkur til að
gera við hann „gamla sátt-
mála” biöa eftir þvi einu, að
hinir þrætugjörnu frændur
þeirra á Sögueyjunni upphefji
sina hefðbundnu iðju?
Þegar þetta sjónarmiö er haft
i huga viröist ekki fráleitt aö
þakka Norðmönnum fyrir að
upp úr slitnaði en þeir sem
ekkert telja sig hafa Fryden-
lundoghansmönnum aðþakka,
þeir ættu að minnsta kosti að
geta þakkað Karvel og Bol-
vikingum fyrir tiðindin þaðan!
Hvað i ósköpunumkoma þeir
Karvel og sveitungar hans
þessu máli við? kannt þú að
spyrja, lesari minn. Og ekki að
ófyrirsynju. Jú — með þvi að
geraslna sérsamninga við Guð-
finnEinarsson og ættmenn hans
þar i goðorðinu þá hefur öll at-
hyglin beinst að Bolvikingum en
frá ýmsum öðrum óþægilegum
málum i nærliggjandi bæjum.
Nú ættu t.d. tsfirðingar aö geta
sameinast um það að skamma
Karvel og Bolvikingana en ekki
virðist loku fyrir það skotið aö
jafnframt þvi að beina kröftum
sinum að þessu (sjálfsagt
þarfa) verkefni, kunni aö lægja
svoá Skutulsfirði aö mennkom-
ist þar aö samkomulagi og unnt
sé að fara að fiska á ný — grá-
lúðuna úr þvi að ekki má veiöa
þorsk og þeir fjögur hundruð
tsfirðingar sem létu skrásetja
sig atvinnulausa megi brátt
hverfa að störfum á ný.
Vitanlega er þetta tilgáta,
sem kann að vera byggð á held-
ur veikum grunni — en með
þessari samlikingu og ofan-
skráðum rökstuöningi datt
skrifara þessa lina i hug að
andúðin á „svikurunum” I
Bolungarvik kynni að veröa til
þess að þjappa mönnum saman
i nágrannasveitinni á sama hátt
og „andúðin” á Norðmönnum
fyrir sakir yfirgangs þeirra og
samkeppninnar á saltfiskmörk-
uöum (og fleiri mörkuöum) að
ógleymdri frekjunni I þeim
þegar við berum okkur eftir
frumburðarrétti okkar á Jan
Mayen, hlýtur aö þjappa okkur
öllum hér á eyjunni bláu saman
sem einum manni — EINUM
SöNNUM tSLENDINGI! Og þá
erum við ósigrandi eins og allir
vita og kannski vinnst þá eitt-
hvert tóm til að sinna leiðinda-
málum eins: og verðbólgunni!
Heimir Pálsson— Hraín Gunnlaugsson -- Jónas Jónasson - Magnea J. Matthías-
dóttir— Páll Heiðar Jónsson—Steinunn Sigurðardóttir —Þráinn Bertelsson
Hringborðið
I dag skrifar Páll Heiðar Jónsson
Þetta atriði var vfst ekki tekið út með
sældinni hjá Vivien Leigh. Clark Gable
var svo andfúll vegna lausra tanna, að
hún veigraði sér viö að kyssa hann!
„A hverfandi hveli” fær framhald
Engin kvikmynd hefur enn
slegiö ,,A hverfanda hveli” út
hvað aðsókn og hyili snertir.
Slöan hún var gerð árið 1939
hefur hún margsinnis veriö
endursýnd viös vegar um heim-
inn og viröast vinsældir hennar
litiö minnka með árunum. Um
þessar mundir eigum við þess
kost að ylja okkur enn á ný við
dramatiska ástarsögu þeirra
hjónaleysanna Rhett Butler og
Scarlett O’Hara og um leið að
rifja upp amerisku borgarastyrj-
öldina frá sjónarmiöi Suðurrikja-
manna.
Eini gallinn við þessa mynd er
að margra áliti sá, aö örlög sögu-
hetjanna svifa I lausu lofti I
myndarlok. Höfundur sögunnar,
Margaret Mitchell, virðist ekki
hafa lokiö verki sinu.
Bráðlega þurfa blógestir þó
ekki að láta sér lengur nægja
imyndunaraflið eitt varöandi
framhaldið, þvi nú er i fram-
leiöslu kvikmynd, sem ber heitiö
„Tara” og á að vera framhald
„Hvelsins”.
Um lcið og kvikmyndin hefur
verið frumsýnd kemur á markaö-
inn samnefnd bók, sem myndin
raunar byggist á, eftir Anne Ed-
wards.
Hugmyndina að framhalds-
myndinni áttu „Ókindar”-fram-
leiðendurnir Richard Zanuck og
David Brown. Zanuck leitaði
siðan með logandi ljósi að höf-
undi, sem gæti tekiö viö þar sem
Margaret Mitchell hætti, og var
aö lokum kominn með 8 höfunda á
lista. Anne Edwards varð fyrir
valinu og fannst henni það vel við
hæfi, þvi enginn annar gæti
skrifað „Tara” eins vel.
Anne er enginn nýgræöingur i
gerö kvikmyndahandrita. Hún er
uppalin I Hollywood og var byrjuö
að skrifa fyrir MGM aðeins 17 ára
gömul. Auk þess á hún að baki
tvær ævisögur, sem báöar hafa
selst vel. Onnur fjallar um Judy
Garland, en hin um Vivien Leigh,
sem eins og kunnugt er fór meö
hlutverk Scarlett O’Hara.
Anne Edwards skrifaði bókina
„Tara” á aðeins einu ári, eftir aö
hafa kynnt sér gaumgæfilega
sögu Suðurrlkjanna eftir að borg-
arastyrjöldinni lauk. Viö það verk
naut hún aðstoðar ritara og sér-
fræðinga.
Eftirspurn
eftir hlutverkum
Framleiðendur „Tara” réöu
sérstakan ritara til að skrá allar
umsóknir þekktra og óþekktra
leikara, sem sóttust stift eftir að
fá eitthvert aðalhlutverkanna i
myndinni. Og hún hafði nóg að
gera!
Þær sem helst komu til greina i
hlutverk Scarlettar eru Jacque-
line Bisset, Marisa Berenson og
Genevieve Bujold. Enn hafa
engar fréttir borist af þvf hver
þeirra hlýtur hnossið.
Jacuelin Bisset er liklega
þekktust hér á landi fyrir leik sinn
i myndinni um Onassis-hjónin.
Marisa Berenson lék aöalhlut-
verkið I „Barry Lyndon” og er
hún talin vera sláandi lik Vivien
Leigh. Hún átti reyndar að leika
hana á hvita tjaldinu. Genevieve
Bujold var tilnefnd til Óskars-
verölauna fyrir hlutverk Onnu
Boleyn i „Þúsund daga drottn-
ingunni”.
1 hlutverk Rhetts Butlers er
helst talað um Burt Reynolds, en
enginn núlifandi leikari þykir
geta staðist samanburð við Clark
Gable.
Upphaflega var fyrirhugað að
frumsýna myndina um siðustu
jól, en ennþá hefur ekkert heyrst
um það frekar.
Nú er bara að vita hvort þessi
framhaldsmynd reynist betur en
svo margar aðrar, sem hafa átt
að ná inn tekjum á frægð forvera
Mynd tveggja kynslóða
Gamla bló sýnir nú ,,A hverf-
anda hveli” I fimmta sinn. Abur
var hún sýnd á árunum 1943, 1948,
1955 og 1972. Helgarpósturinn leit-
aði álits nokkurra biógesta á
myndinni, annars vegar fólks
sem sá hana þegar hún var sýnd
hér fyrst, og hins vegar fólks af
ungu kynslóðinni sem nú sá
myndina I fyrsta skipti.
Mikil saga
„Þetta er mikil saga og ákaf-
lega vel leikin mynd”, sagði Est-
er Westlund, en hún var einmitt
að fara að sjá myndina aftur
sama kvöldiö og við ræddum við
hana. Svo ekki hefur hún slæmar
minningar um hana.
Ester sagði, að það væri merki-
legt hve mikil tækni hefði verið
notuöviö gerö myndarinnar, miö-
að við þaö hve gömul hún er.
t„Það er merki um það hve
myndin er góð, að þótt hún sé
nærri fjögurra tima löng, þá
gleymir maður sér yfir henni”,
sagöi hún.
— Hvernig list þér á að fá fram-
hald af myndinni?
„Mér finnst endirinn ágætur og
I anda Scarlett. Hún geymdi alltaf
til næsta dags þá hluti, sem henni
fannst óþægilegir. Þess vegna
passar vel að endirinn sé opinn.
Fólk verður að hafa imyndunar-
afl til aö botna sjálft.
Ég held að það veröi vandi aö
gera framhald að myndinni, og
það væri ekkert varið i það með
nýjum leikurum-Sagan er búin og
þaö má ekki tvinna endalaust við
þetta”.
Ekki sömu gleraugun
„Ég býst ekki við að ég myndi
sjá myndina með sömu gler-
augum núna, en ég hafði mjög
gaman af myndinni og hún er mér
eftirminnileg” sagði Gunnar H.
Blöndal.
„Ég held að þetta sé með
merkilegri myndum, sem hafa
verið gerðar. Og hún var mikill
viðburöur, þegar hún kom hér
fyrst. Bæöi var þetta litmynd, og i
henni var mikill stjörnufans, allt
toppleikarar. Ég sá nýlega i viö-
tali við Bette Davis,að hún hafi
verið fúl yfir að missa af þessum
góða bita.”
Gunnar kvað ekkert gera til aö
fá framhald myndarinnar. Hann
myndi liklega fara til að sjá
hvernig það heföi tekist.
„Sjaldan er góð vlsa of oft
kveðin,” sagöi hann.
Allt í lagi einu sinni
„Mér fannst myndin ofsalega
góð, en frekar væmin á köflum,
sagöi Sigrún Halldórsdóttir sem
sá „A hverfanda hveli” nýlega,
enda aðeins tvitug aö aldri.
Sigrún sagði, að þótt sér hefði
likað myndin vel, myndi hún ekki
vilja sjá hana aftur. „Þaö er allt 1
lagi að sjá hana einu sinni.” Aðal-
lega kvaðst hún hafa haft gaman
af að kynnast sögu Suöurrikjanna
i myndinni. Hinsvegar hefði
mátt vera minna af
„Astarþvælu”.
Hvað framhaldið snerti, sagöist
Sigrún gjarnan vilja fá meira af
sögunni og vegna þess hve endir-
inn hefði verið sorglegur gæti
veriö spennandi að vita hvernig
færi. En sams konar mynd sagð-
ist hún ekki vera spennt fyrir aö
sjá.
Betri en margar nýjar
„Þessi mynd er betri en marg-
ar af nýju myndunum, sem okkur
er boðið upp á,” sagði Ingvar
Berndsen. Hann er 17 ára gamall
og hefur þvi ekki séð myndina
áður.
Helsta kost myndarinnar taldi
hann vera, aö hún gæfi góða hug-
mynd um þrælahaldið. En honum
fannst hún lika spennandi á köfl-
um.
„Svo er þetta mikil ástarsaga”
sagði hann. „Það mátti ekki gera
meira úr þeim þætti en gert var.”
Ingvar skildi myndina þannig
aö söguhetjurnar myndu ná sam-
an aftur, en sagði að þaö væri
gaman að fá framhaldið.
-SJ