Helgarpósturinn - 10.10.1980, Síða 24
24
Föstudagur 10. október 1980
Jie/garpósturinrL.
ST/KLAÐ IJÓLABÓKAFLÓÐ/NU
„Upptaka ungs manns í
samfélag karlmennsku''
A næstunni kemur út hjá bókar-
forlaginu IOunni skáidsagan Ljós-
tollur eftir ólaf Gunnarsson.
Þetta er önnur skáidsaga ólafs Sú
fyrri Milijón prósent menn, kom
út fyrir tveimur árum og vakti
eftirtekt. Helgarpósturinn birtir
hér ineö leyfi útgefanda kafla úr
þessari nýju bók, nánar tiltekiO 7.
kafla, sem hefst á þvi er Heiga
systir söguhetjunnar, piltsins
Stefáns, fylgir honum i skólann. t
Helga var a6 fylgja mér I skól-
ann. Þá mættum viö Palla og
Bjössa. Bjössi stoppaöi gleiö-
fætturfyrir framan mig og sagöi:
Heyröu rostungur, djöfull er aö
sjá á þér kjaftinn, er mamma þin
rotta, pabbi þinn hórkall?
— Mamma hans er vitlaus,
sagöi Palli.
Ég varö máttlaus i löppunum.
— Láttuhann vera Bjössi, sagöi
Helga — Viö skulum koma,
Stebbi.
Palli gekk fram fyrir hana og
ýtti i brjóstiö á henni. Bjössi
flissaöi.
— Helga belja, hvenær ætlaöur
aö leyfa okkiur aftur aö rföa niöri
kjallara.
Helga henti frá sér skólatösk-
unni og skutlaöi sér á hann. Þau
veltust um másandi i snjónum.
Strákurinn var minni en hann var
miklu sterkari og stirður og
þungur. Eftir smá stund var
Helga komin undir. Þau voru
bæði rjóö og másandi i snjónum.
— Riddu henni Palli, sagöi
Bjössi flissandi.
Pallibyrjaöi aöhossa sérofan á •
Helgu og mása og blása hlæjandi.
Helga horföi reiö og
skömmustuleg yfir öxlina á hon-
um til mln. Þaö var einbeitni i
svipnum og meö einum snöggum
rykk haföi hún losaö sig úr klip-
unni og snúiö dæminu viö. Þá
blandaöi Bjössi sér I slaginn.
Hann ýtti I bakiö á Helgu svo hún
valt ofanaf. Ég sá hvernig
brjóstin slöngvuðust undir lopa-
peysunni. Ég haföi fylgst laf-
hræddur með slagnum og nú vissi
ég hvaö ég átti aö gera. Ég átti aö
hjóla I Bjössa og hjálpa Helgu. En
ég horföi á þau grútmáttlaus.
—■ Hún er eins og belja, sagöi
Bjössi frekjulega viö mig. Hún er
eins og belja. Viö riöum henni
báöir niöri kjallara um daginn.
Helga belja, er þaö ekki satt.
Heyrirðu þaö litli rostungur.
Hann stóö ögrandi fyrir framan
mig og áöur en ég vissi af þá var
ég farinn aö jánka þvi sem hann
sagöi. — Já Helga er eins og
belja, ýlfraöi ég.
Hann tók skólatösku Helgu og
hvolfdi úr henni á lappirnar á mér
og ég heyröi aö hún var byrjuö aö
grenja undir Palla. Nokkrir
krakkar horföu forvitnir á.
— Palli, við skulum taka
þennan aumingja og skera undan
honum, sjáöu hvaö kvikindiö er
hrætt.
Palli spratt upp af Helgu og
þeir komu báöir til min. Palli tók
upp skátahnlf. Ég heyröi aö tenn-
urnarbyrjuöu aö glamra I kaftin-
um á mér. Ég get svariö þaö. Þá
var glugginn opnaöur á okkar
húsi. Þaö var pabbi.
— Stefán, láttu ekki þessa
greifa fara svona meö ykkur,
kallaöi hann. —1 þá drengur. En
éggatekkihreyft mig. Strákarnir
hlupu burt. Helga haföi fengiö
blóönasir. Hún byrjaöi aö tina
upp bækumar sem höföu blotnaö I
snjiónum.
—• Helvitis flflin, hvaö ætli
kennarinn segi. Þeir láta alltaf
svona vegna þess aö ég vil ekki
sjá þá og mér finnst þeir ógeös-
þessum kafla kemur fram meö
glöggum hætti þaö haröneskju-
lega umhverfisem sagan gerist i,
en um viöfangsefni hennar segir
m.a. á bókarkápu: ,,Viö fylgj-
umst meö upptöku ungs manns i
samfélag karimennskunnar þar
sem öllu máli skiptir aö vera töff
eöa sýnast þaö ef maöur vill Hfi
halda”. — Ólafur Gunnarsson er
nú búsettur I Kaupmannahöfn.
legir. Stilabókin min er ónýt. Af
hverju hjálpaðirðu mér ekki
Stebbi, kjökraöi hún.
— Hvaö voruö þiö aö gera niöri
kjallara, spuröi ég.
— Ekki neitt, æ þegiöu hálfvit-
inn þinn.
Svo kom pabbi út. — Viltu hætta
þessum aumingjaskap Stefán.
Viltu hætta þessum aumingja-
skap. Hann tók I hnakkadrambið
á mér og dró mig inn. Hann var
hás af reiöi.
Ifleiri daga fékkst ég ekki til aö
fara út hvernig sem mamma lét.
Ég ætti aö ráöast á Hangikjötiö á
morgun. En ég gæti tapað. Ég
vildi óska aö ég væri Vofa.
Flugan tók einn hringinn til I
herberginu og skallaöi rúöuna.
Ég tók blaö sem lá I gluggakist-
unni og hitti hana I fyrsta höggi.
Hún datt á gólfið og snerist I
nokkra hringi suðandi en lá svo
kyrr. Hún var steindauð og ég
beygöi mig niöur og horföi á
hana.
Ólafur Gunnarsson.
Flugan byrjaöi aftur aö suöa og
sneristá gólfinu. Ég haföi slitiö af
henni báöa vængina. Ég byrjaöi
aö tina af henni leppimar. Loks
var hún ekkert nema svört kúla
sem suöaði á gólfinu.
— Hvaö ertu aö gera krakki.
Mamma stóö fyrir aftan mig meö
skál i annarri hendiog hélt á sleif.
Hún létskálina frá sér á boröiöog
hljóp fram I eldhús og kom aftur
meö tusku og tók búkinn upp af
gólfinu. — Ég held þú sért bara
eitthvaö undarlegur barn. Ef ég
sé þig nokkurntima gera þetta
aftur þá biö ég hann pabba þinn
aö hýöa þig og þú færö ekkert af
kökunni I kvöld. Ég hljóp grenj-
andi uppi mitt herbergi. Ég
heyröi kallinn koma heim. Ég lá
lengi i rúminu. Ég heyröi þau
leggja á boröiö. Svo kom mamma
upp og spuröi hvort ég vildi ekki
koma niöur og fá köku, en ég
svaraöi ekki. Svo kom Helga: Æ,
kondu niöur Stebbi þaö er súkku-
laöikaka og þér finnst hún svo
góö. Þá drullaöist ég niöur en ég
gat ekkert étiö. Ég sá ekkert
annaö en stórar hendurnar á
pabba viö borðiö rispaöar og
sárar úr timbrinu.
Mamma rak mig út. Ég var aö
leika mér aö dúndra bolta i húsiö
okkar og missti hann yfir götuna.
Boltinn rúllaöi inni port. Ég man
enn aö þar stóöu tveir skakkir
snúrustaurar og lemstraöar
öskutunnur hölluöust hver upp aö
annarri. Ég kikti forvitinn inn um
kjallaragluggann en sá ekkert
nema dúfur. Köttur var aö leika
sér meö boltann viö öskutunn-
urnar. Þá heyröi ég sagt fyrir
aftan mig: — Nei, þarna er aum-
inginn, viltu ekki koma niöri
kjallara og sjá dúfurnar minar.
Þaö var Bjössi hrekkjusvin og
Palli vinur hans.
En þaö var dáldið annaö sem
geröist I þeim kjallara.
— Nei.égeraö fara heim, sagöi
ég-
— Þér liggur ekkert á, kondu
bara meö okkur. Bjössi tók I öxl-
ina á mér, opnaði hurö og þeir
leiddu mig inn. Þegar ég vandist
rökkrinu sá ég aö viö vorum
staddir I litlu herbergi. Upp viö
einn veginn var búr meö kurrandi
dúfum. Ein gluggabora og daufur
ljósgeisli skein inni búriö. Þeir
stilltu mér upp viö vegg og Palli
tók sér stööu fyrir framan mig.
— Sérðu dýnuna þarna. Hann
benti á gamla blettdtta dýnu sem
lá á gólfinu. — Þama riöum viö
báöir Helgu um daginn. Hún er
meö brókarsótt hahaha. Hann
myndaði göng meö greipinni og
rak svo visifingur inni þau fyrir
framan andlitiö á mér. — Er þaö
satt aö þú rlöir systur þinni,
Stebbi Helgu-tilli. Þú átt aö segja
henni Helgu meö beljubrjóstin aö
þaö séum viö sem eigum aö rlöa
henni. Að viö séum svo hjólgraöir
aö eistun snúist I pungnum á
okkur eins og hjól þegar viö sjá-
um hana. Þessvegna erum við
hjólgraöir. Hann leit rogginn á
Bjössa.
— Nei, ég veit ekki um þaö... ég
hef aldrei... þaö var skátahnifur-
inn...ég horföi framan I hann og
sá að þaö var ör við gagnaugaö
örlitið ljósara en húöin annars-
staðar á andlitinu. Sllmstrengur
dinglaöi milli tveggja stórra
framtanna og neöri góms. Bjössi
stóö fyrir aftan og glotti.
— Skátahnifurinn, heyriröu þaö
Palli, skátahnlfurinn hahaha,
helduröu aö þaö sé aumingi,
manstu viö ætluöum aö skera
undan honum hahaha, sá er fynd-
inn, jú þaö varst þú sem reiöst
systur þinni, og nú skal ég berja
þig auminginn þinn. Þvi þaö
erum viö sem eigum aö flengrlöa
henni. En viö skulum sleppa þér i
þetta sinn ef þú sverö aö segja
henni aö þaö séum viö sem eigum
aö rlöa henni. Léggstu á hnén
fyrir framan mig og sverðu.
Ég lagöist á hnén og beið eftir
þvi aö þurfa aö sverja. Ég var
alveg aö krepera. Kötturinn var
kominnniðrikjallarann og nasaöi
af mér. Þá heyröi ég Bjössa
segja: Hefurðu séö annan eins
aumingja, Palli. Hvaö eigum viö
aö gera viö svona helvitis aum-
ingja. Eigum viö ekki bara að
hengja hann.
— Nei, viö skulum skera undan
honum fyrst.
Palli nálgaöist mig meö skáta-
hnlfinn. —Nú skal ég skera undan
þér punginn, sagöi Palli. Bjössi
hló fyrir aftan.
Það brakaöi I gólfinu fyrir ofan
og ég hnipraöi mig saman og
argaöi af öllum kröftum. Þá
heyröi ég Palla segja: Fljótur,
Bjössi, fljótur maöur, pabbi þinn
er aö koma, fljótur. Pabbi þinn er
aö koma.
Bjössi þreif I mig og hristi mig:
Hættu þessum veinum fifliö þitt,
viö vorum bara að leika Stebbi,
þegiðu andskotans auminginn
þinn geröu þaö hann pabbi er að
koma. Geröu þaö.
Þeir hlupu burt og ég lá nokkra
stund I horninu. Ég leit upp. Ég
var einn i kjallaranum. Pabbi
Bjössa kom ekki. Dúfurnar
kurruöu i horninu og belgdu út
hálsinn. Kisi horföi á þær áhuga-
samur. Svo tók ég köttinn I
fangið. Ég kom lykkjunni um
hálsinn á honum þó hann byrjaði
aö rifa mig og bita. Hann var
feitur og þungur...
Ég haföi setiö lengi i þessum
pælingum á sjúkrastofunni. Ég
haföi greinilega heyrt þegar
bjöllunni var hringt en ekki fattaö
hvaöa hljóö þetta var. Siöan var
liöin góö stund. En nú rankaöi ég
viömér og leit i áttina aö rúminu.
Mamma var vakandi og horföi á
mig. Þaö var auöséö aö hún
þekkti mig ekki. Ég brosti til
hennar og hún settist upp. Hún
ætlaði aö setjast frammá.
— Ertu kominn aö sækja mig
Sigurbjörn, spuröi mamma.
— Þetta er ég. Þetta er hann
Stebbi, sagöi ég.
— Þaö er gott, aö þú ert kom-
inn, elsku Bjössi minn. Mamma
leit i kringum sig og skoöaöi her-
bergið eins og hún væri aö sjá þaö
I fyrsta sinn. — Hvað er ég aö
gera hérna, spuröi hún svo með
hásri röddu sem ég hafði aldrei
heyrt áður. Hún komst út úr rúm-
inu og haltraöi til min móö og
másandi og greip um öxlina á
mér. —Hvaö er ég aö gera hérna.
Svo hækkaöi hún róminn. — Ég
vil fara út. Ég vil fara heim.
Taktu mig meö heim elsku Bjössi
minn. Taktu mig með heim,
kallaöi hún hvaö eftir annað og
kreisti á mér öxlina. Ég var gjör-
samlega stjarfur. Svo komu
hjúkrunarkonrunar hlaupandi og
létu hana aftur 1 rúmið.
— Svona svona, Asdls min. —
Svona svona, góöa.
— Sigurbjörn. Sigurbjörn, já
hann er meö henni Svönu, og veit
þaö, heyröi ég aö mamma
hrópaöi beisklega þegar ég gekk
fram ganginn.
Ég var gjörsamlega I rusli
þegar ég kom heim. Ég spurði
pabba um Svönu en hann hristi
hausinn pirraöur. Ég kallaöi á
Helgu inni mitt herbergi og sagöi
henni hvaö heföi gerst á spitalan-
um. Helga sagöi mér aö Svana
væri gömul kærasta pabba sem
væri dáin. Svo byrjaöi ég aö
grenja sjálfum mér til undrunar.
Helga byrjaöi lika aö gráta og
settist hjá mér á rúmiö og tók
utan um mig. Þaö var oröiö langt
siöan Helga haföi tekiö utan um
mig. Þó ég væri aö grenja fékk ég
samt fiöring I tittlinginn. Ég fékk
stóran marblett þar sem mamma
haföi haldiö um öxlina á mér.
Kápumynd Ljóstoils er Leikir furstans eftir Alfreð Flóka.
LJÓSTOLLUR
— Helgarpósturinn birtir kafla úr nýrri skáldsögu
r
Olafs Gunnarssonar, sem væntanleg er hjá Iðunni