Helgarpósturinn - 26.02.1982, Blaðsíða 11

__helgarpásP-lrínrL. Föstudagur 26. febrúar 1982
r -
u
Aldargamalt hús
í upprunalegt horf
Vestureata 29 á meðan þar var verslað.
Vesturgata 29 endurbyggt I upprunalegu horfi.
Hiisið við Vesturgötu 29, þar
sem Silli og Valdi höfðu áður
verslun, hefur sem vegfarendum
erkunnugt, verið gert upp og fært
isitt upprunalega horf — eöa eins
nærri þvi og komist varð. Ndver-
andieigandi hússins er Þorsteinn
Jónsson forstöðumaður Lista-
safns ASt og sýndi hann blaða-
manni húsið nýlega.
Vesturgata 29 var byggt 1881.
Það var Hendrik Ziemsen kaup-
maður, sem reisti húsið yfir sig
og fjölskyldu sina, en Hendrik
lifði þd aldrei að búa f húsinu.
Ekkja hans flutti i það nýbyggt
með böm þeirra. Eftir hennar
dag bjó svo Karolina Ziemsen
dóttir þeirra i húsinu ásamt
manni si'num, Ottó N. Þorláks-
syni. Þau bjuggu í húsinu fram i
kreppuna, að þau misstu það árið
1936, og kaupahéönarnir Silli og
Valdi keyptu. Þau Karolina og
Ottó fluttu þá niður á Nýlendu-
götu.
Þegar verslunartið Silla og
Valda iauk, kom húsið i erfðahlut
Þorkels Valdimarssonar sem gaf
húsið Mexuiingar- og fræðslusam-
bandi alþýðu áriö 1979. MFA hafði
svo makaskipti á húsinu viö Al-
þýðubankann og fékk i staðinn
núverandi húsnæði sitt við
Grensásveg. Á árinu 1980kom svo
Þorsteinn Jónsson inn i sögu
hússins.en hann keypti það af Al-
þýðubankanum með þvi skilyrði
að hann gerði hvað hægt væri að
koma þvi i upprunalegt horf.
,,Það var ekki fyrr en eftir að
ég hafði keypt húsiö”, sagði Þor-
steinn, „að ég komst að þvi,
hvernig það hafði litið út. Það
hafði verið tekin mynd af þvi árið
1901 — mynd, sem Höröur
Agústsson fann hjá fjölskyldu úti i
Danmörku. Viö gátum tekiö
nokkuð mið af þeirri mynd, þegar
farið var að teikna útlit hússins.
Þegar viö svo rifum af þvi for-
skalninguna og viöarklæðningin
kom i ljós gekk dæmið upp, Utlit
hússins kom i ljós”.
Þótt húsið viröist hafa tekið
stakkaskiptum, þá er enn margt
eftir af upprunalegum viöum
hússins, þótt vissulega hafi orðið
að skipta um margan raft.
„Burðarstoöir voru t.d. svo fUn-
ar, að húsiö hékk eiginlega bara
uppi á dyrakörmunum. Hefði ein-
hverjum dottiöi hug að skipta um
þá, hefði húsið visast hrunið”,
sagöi Þorsteinn.
En Vesturgata 29, sem áöur hét
HliöarhUsastigur, er aftur
ibúöarhUs og likast til er leitun að
Jafnhlýlegri ibUÖ og þeirri sem
Þorsteinn hefur komið i stand og
endurnýjað þar á horni Vestur-
götu og Ægisgötu. —GG
Hús leikarans endurfætt
Á lóðinni við Miðstræti 1 er nú
risið fallegt hús, ættað af Vestur-
götunni. Það er hús þeirra Gunn-
ars Gunnarssonar og Unnar
Clfarsdóttur og stóð áður við
Vesturgötu 18. Þau Unnur keyptu
húsið af Reykjavikurborg með
þeirri kvöð, að það skyldi reist i
sinni upphaflegu mynd. Húsið var
tekið af lóðinni við Vesturgötu I
júli i sumar og sett niður i Mið-
strætinu og siðan það var, hafa
smiðir unnið að endurreisn þessa
gamla húss. i
„Það var byggt 1901”, sagði
Gunnar okkur, ,,og þaö var afi
minn sem byggði það. Hann hét;
Arni Eiriksson og var leikari.”
SUÐURGATA7
FER í ÁRBÆINN
Litla húsiðá horni Suðurgötu og
Vonarstrætis, sem jafnan er kall-
að Suðurgata 7 og hefur lengi sett
svip á miðbæjarkvosina, er nú á
fórum. Eigendur þess, niöjar Pét-
urs og Bjarna Hjaltested, gáfu
borginni húsið i haust, og eftir að
það hefur verið mælt nákvæm-
lega verður þaö flutt upp i Arbæ.
Aö sögn Nönnu Hermannsson
borgarminjavarðar tengist húsið
elstusögu Reykjavikur. Þaö tók á
sinum tima miklum breytingum,
byggt var við það og ofan á þaö,
þannig aðhúsiöer núna eiginlega
samansett úr tveimur. En frá
þvi 1884, eða I um 100 árhefur það
mjög lítiö breyst i útliti. Nú siðast
var þar sem kunnugt er Galleri.
Nanna sagði húsið hafa ýmsa
galla, en ekki þó þaö veigamikla
að ekki mætti gera húsiö að góð-
um safngrip. Hún kvað óráðið
hvaö gert yrði við húsiö á safninu,
en sagði ekkert mæla á móti þvi
að það yrði galleri áfram.
Hún sagði ennfremur að á sið-
ustu árum hefði veriö búið illa að
húsinu með byggingum i kringum
það, auk þess sem Suðurgatan
hefði verið hækkuð, og það hefði
farið illa meö það. Hún sagði hús-
ið hafa galla sem ibúöarhús i dag,
og nefndi aö stigagangur væri t.d.
mjög mjór. „Ég held að enginn
einstaklingur sé tilbúinn að gera
vel við svona hús til aö geta búið I
þvi”, sagði hún.
Hún sagði að lokum að þó hún
hefði þá skoöun að sem mestætti
að gera til að borgin héldi sinum
gamla blæ, þá liti hún á einstök
hús sem safngripi. „Ég lit á það
sem mikinn feng fyrir Arbæjar-
safnið að fá þetta hús til að geta
sýnt það að innan, til að auka
skilning fólks i gildi gamalla húsa
yfirleitt.”