Helgarpósturinn - 26.02.1982, Blaðsíða 21

he/garpósturinn
Föstudagur 26. febrúar 1982
Leiksoppar tilvistarinnar
Leikfélag Akureyrar:
Þrjár systur
Höfundur: Anton Tsékhov
Þýðing: Geir Kristjánsson
Leikstjórn og handrit: Kári
Halldór
Leikmynd og búningar: Jenný
Guðmundsdóttir
Lýsing: Ingvar Björnsson
Tóniist: Oliver Kentish.
Aldamótin siðustu eru timi
mikilla umbrota og upplausnar i
Rússaveldi. Siðustu áratugir 19.
aldarinnar einkenndust af vax-
andi andstöðu við einveldi keis-
arastjórnarinnar. Þær umbætur
sem hdn hafði reynt að koma á,
svo sem afnám bændaánauðar-
innar 1861, reyndust haldlitlar i
þessu sambandi, enda i reynd
meiri i orði en á borði. Framan-
af kemur andstaðan við keis-
araveldið einkum frá hryðju-
verkamönnum stjórnleysingja
sem nefndir voru Nihilistar, en
eftir þvi sem nær dregur aldaj-
mótunum færist hún æ meir á
Miklu fremur ber að likja þvi
við rússneskt stórfljót sem liður
áfram langt og lygnt, aðeins
með örfáum strengjum hér og
þar, en undirstraumur hinna
óhjákvæmilegu átaka er þung-
ur, og öll þekkjum við i persón-
um leiksins eitthvað i okkur
sjálfum.
Um sýningu Leikfélags Akur-
eyrar á „Þrem systrum” þarf i
rauninni ekki að haf a mörg orð.
HUn er i einu orði sagt frábær.
Það er annars stórfurðulegt að
hægt skuli vera að starfrækja
leikhúsá heimsmælikvaröa ibæ
sem hefur rétt rúmlega 13.000
ibúa. Leikstjórn Kára Halldórs
er i' senn hnitmiðuð og mynd-
ræn, og hið litla leiksvið I Sam-
komuhúsinu notað til hins
itrasta auk þess sem leikið er Ut
i sal sem skapar skemmtileg
tengsl milli leikara og áhorf-
enda. Honum teksteinnig ágæt-
lega að koma til skila hinum
þunglyndislega sérrússneska
blæ verksias. Stflhrein leik-
mynd Jennýar Guðmundsdóttur
og angurvær, frumsamin tón-
list Olivers Kentish gera einnig

Leiklist
ÆmKF eftir Reyni Antonsson

hendur byltingarsinnaðra
sósialista með menn á borð við
Lenin og Trotsky i broddi fylk-
ingar. Upp Ur þessum jarðvegi
er Anton Tsékhov sprottinn,
fæddur 1860 og af smáborgara-
ættum, en hann lifir og hrærist i
umhverfi menntamanna Ur
millistétt, ekki óliku þvi sem við
kynnumst i „þrem systrum”.
Leikurinn lýsir einkar vel upp-
lausn og hnignun þessarar stétt-
ar sem og raunar upplausn hins
rússneska þjóðfélags. Or þess-
ari stétt komu raunar margir af
forsprökkum hinnar rússnesku
byltingar. Eins og TUsenbach
barón i leiknum, gerðu margir
innan þessarar stéttar sér grein
fyrir þvi að einveldið hafði
gengið sér til hUðar og að rót-
tækra þjóðfélagsbreytinga væri
þörf. En hin menntaða millistétt
er allt of upptekin af eigin til-
gangsleysi, af eigin skýjaborg-
um til þess að knýja þessar
breytingar fram af eigin ramm-
leik. Þessi staðreynd kemur
raunar berlega i ljós þegar
borgarastéttin loks gerir bylt-
ingu sina árið 1917. HUn tekst að
sönnu i svipinn, likast til ein-
göngu vegna þess að keisara-
stjórnin er löngu komin að fót-
um fram. En hUn heldur ekki
velli nema i nokkra mánuði, þar
til nýtt afl — vopnaðir iðnverka-
menn undir forystu bolsévika-
flokks Leníns — geysist fram á
sjónvarsviðið og tekur völdin.
Irina i leiknum verður eins
konar tákn um þennan vanmátt
hinnar menntuðu borgarastétt-
ar. Hinn góða vilja eða háleitar
hugsjónirskortir ekki, en þegar
á hólminn er komið lætur hUn
bugast.
En „Þrjár systur”, er ekki
aðeins lýsing á hnignandi þjóð-
félagsstétt. Höfundur hefur
sjálfur likt verkinu við garn-
hespu sem hann óttist að flækja
svo að hann verði að hætta við
allt saman. Og vist er að garn-
hespan er æöi flókin og marg-
slungin, en flókinn verður styrk-
leiki hennar en ekki veikleiki.
Höfundurinn fæst ekki aðeins
við þann veruleika sem hann
gjörþekkir, og „Þrjár systur”
er mjög persónulegt verk —
heldurtekst honum aö upphefja
verkið uppyf ir tima og rúm
j>ess. Viðfangsefni hans er
mannlífið með öllum sinum fjöl-
breytilegu tilbrigðum, vináttan,
ástin, hamingjan, og raunar
sjálf grundvallarspurningin um
lifið og tilgang þess. Niðurstöðu
Tsékhovs má allt eins túlka með
hinum fleygu oröum Lennons
sem prentuð eru fremst i leik-
skránni um það að lifið sé það
sem fyrir okkur ber meðan við
erum á kafi f áætlununum. Það
skiptir engu máli hvað við ráð-
gerum eða hvað okkur dreymir
um, við fáum engu breytt um
framvindu þess. Ekki er hægt
að segja að „Þrjár systur”, séu
dramatiskt verkmikilla átaka.
sitttilað auka á þennan hugblæ.
Aðeins ein athugasemd. Her-
göngumars Kentish minnir ef til
vill einum um of á „La
Marseillaise”, en slikt kynni ef
til vOl að vera einhverjum
RUssa þymir í auga. Lýsing
Ingvars Björnssonar gerir einn-
ig sitt til að auka á áhrifamátt
sýningarinnar og má i þvl sam-
bandi minna á hið stórkostlega
lokaatriði. Leikur allur er með
ágætum. Guðbjörg Thoroddsen
sýnir stjörnuleik i hlutverki
Irinu, yngstu systurinnar.
Margt bendir til að Irina hafi
verið sú persóna leiksins sem
hvað næst hafi staðið höfundi,
t.d. bréf hans úrdtlegðinni sem
veikindi hans leiddu til. Hin
barnslega og einlæga þrá henn-
ar eftir þvi að losna úr fásinni
smábæjarlifsins og komast til
Moskvu er aðeins túlkun heitra
tilfinninga skáldsins sjálfs.
Raunar má segja að veikindi
skáldsins hljóti að valda ein-
hverju um hinn þunglyndislega
og bölsýna tón verksins, og þar
með hugboðið um hin óum-
flýjanlegu endalok. Hinar tvær
systurnar eru leiknar af þeim
Sunnu Borg og Ragnheiði Elfu
Arnardóttur og skila þær hlut-
verkum sinum með stakri prýði.
Þannig er vart hægt að hugsa
sér „kennslukonulegri”
manneskju en Sunnu Borg. HUn
erföst fyrir, raunsæ og sterkasti
persónuleikinn af öllum þeim
systkinum, en hún á jafnframt
til hlýtt og gott hjartalag.
Guðjón Pedersen er stórgóður
sem hinn veiklyndi draumóra-
maður Andreij, bróðir þeirra, og
sömuleiðis Andrés Sigurvinsson
i hlutverki hins byltingarsinn-
aða Túsenbach baróns sem þau
kaldhæðnislegu örlög eiga fyrir
að liggja að láta lifiö i tilgangs-
lausu einvigilstað þess að fórna
h'finufyrirmálstað þeirrarbylt-
ingar sem hann a.m.k. segist
trúa á. Þröstur Guöbjartsson er
skemmtilega skoplegur i hlut-
verki KUligins menntaskóla-
kennara og eiginmanns nöldur-
skjóðunnar Mösju; hann er eina
persóna leiksins sem talist
getur skopleg og jafnframt sú
eina sem talist getur hamingju-
söm hvað sem á gengur. Aðrir
leikarar standa sig yfirleitt
meðhinum mestu ágætum þó
þeirra sé ekki getið hér.
Það er einkar fagmannlegur
og hugþekkur blær yfir sýningu
Leikfélags Akureyrar á þessu
mikla öndvegisverki heimsbök-
menntanna. óskandi er að
Leikfélagið neyðist ekki til þess
að fara með verkið til Reykja-
víkur svo að Akureyringar upp-
götvi það þar eins og raunin var
á með „Beðið eftir Godot” á sin-
um tima. Þetta ætti að vera öll-
,um Akureyringum metnaðar-
mál. Einnig væri tilvahð fyrir
Reykvikinga að skreppa norður
og kynnast þvi að leikhús er til
viðar en I höfuðstaðnum.
21
S1-89-36
Hörkutólin
(Steel)
"’f--..; _
^lf
Islenzkur texti.
Hörkuspennandi og
viðburðarik ný amer-
isk kvikmynd i litum
um djarfa og harð-
skeytta bygginga-
menn sem reisa
skýjakljúfa stórborg-
anna.Leikstjóri: Steve
Carver. Aðalhlutverk:
Lee Majors, Jennifer
O’Neill, George Kenn- ]
edy, Harris Ylin.
Sýnd kl. 5, 9.10 og 11
Vængir
næturinnar
Hrikaleg og mjög
!spennnandi kvik-
i mynd.
Endursýnd kl. 7
Bönnuðbörnum
ÞJÓDLKIKHÚSID
Sögur úr
Vinarskógi
| eftir ödon von Hor-
váth I þýðingu Þor-
steins Þorsteinssonar
Þýðing söngtexta:
Böðvar Guðmundsson
| Leikmynd og búning-
ar: Alistair Powell.
jLjós: Kristinn Dan-
íelsson. Leikstjóri:
Haukur J. Gunnars-
son.
Frumsýning i kvöld
kl. 20, uppsett
2. sýning sunnudag kl.
20.
3. sýning þriðjudag kl.
20.
Gosi
laugardag kl. 14
sunnudag kl. 14
Hússkáldsins
laugardag kl. 20
Amadeus
miövikudag kl. 20
Litla sviðið:
Kisuleikur
miðvikudag kl. 20.30 |
Miðasala 13.15 - 20.
Simi 1-1200
ISLENSKAl
ÓPERANr
Sígaunabaróninn
Gamanópera eftir
Jóhann Strauss
25. sýning
föstud. 26.2. kl. 20
26. sýning
laugard. 27.2. kl. 20
Aðgöngumiðasalan
eropin daglega
frá kl. 16 til 20
Simi 1 14 75.
ósóttar pantanir
verða seldar daginn
fyrir sýningardag.
Athugið að áhorf-
endasal veröur lokað
um leið og sýning
hefst.
] S 2-21-40
] Heitt kúlutyggjó
| (Hot Bubblegum)
Sprenghlægileg og
skemmtileg mynd um
unglinga og þegar
náttúran fer að segja
til sin.
Leikstjóri:
Boaz Davidson
Sýnd kl. 9
Bönnuð innan 14 ára
Föstudagur:
Heitt kúlutyggjó
Kl. 5, 7 og 9
Laugardagur:
Heitt kúlutyggjó
Kl. 5 og 9
JónOddurog
Jón Bjarni
Kl. 7
Sunnudagur:
JónOddurog
Jón Bjarni
Kl. 3, 5og 7
Kúlutyggjó
Kl. 9
Mánudagsmynd:
Alambrista
j Amerisk mynd um
ólöglega innflytjendur
frá Mexicó.
Kl. 5, 7 og 9
Seinni sýningardagur
ÍGNBOGW
e i<» ooo
Hnefaleikarinn
Spennandi og við-
burðahröð ný banda-
| risk hnefaleikamynd i
litum, meö Leon Isaac
Kennedy, Jayne
Kennedy og hinum
I eina sanna meistara
Muhammed Ali.
Islenskur texti
‘ Sýndkl.3, 5, 7,9og 11.
Bönnuöbörnum
i innan 12 ára
In 1848hc mdc across
thc grcal plains -
Onc of thc
grcatcst
Chcycnnc
warriors
whocscr
Ihvd.
Grái örn
Spennandi indiána-
mynd i litum og Pana-
| vision
tslenskur texti
Sýndkl. 3.05, 5.05
og 7.05
« sm KOWIMH n*
Járnkrossinn
Hin frábæra
striðsmynd, með
James Coburn o.fl.
Leikstjóri:
Sam Peckinpah
íslenskur texti
Sýnd kl. 9.05
Bönnuöinnan 16ára
Slóðdrekans
Ein sú allra besta
sinnar tegundar, með
meistaranum Bruce
Lee, sem einnig er
leikstjóri
íslenskur texti
Sýnd kl. 3.10, 5.10,
7.10, 9.10og 11.10
Bönnuð innan 14 ára
Demantaránið
mikla
Sýndkl.3.15, 5.15
7.15, 9.15 og 11.15
S 1-15-44
Hver kálar kokk-
unum?
ísl. textar.
Ný Bandarisk gaman-
mynd.
Ef ykkur hungrar i
bráðgóða gaman-i
mynd, þá er þetta ]
myndin fyrir sælkera ]
með gott skopskyn.
Matseðillinn er mjög ]
spennandi:
Forréttur: DREKKT-
UR HUMAR
Aðalréttur: SKAÐ-!
BRENND DÚFA
Ábætir: „BOMjBjE!
RICHELIEU
Aðalhlutverk: George |
Segal, Jacqueline j
Bisset, Robert Morley j
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
SUNNUDAGUR:
Stjörnustríð 11
Allir vita aö myndin
„Stjörnustriö” var og
er mest sótta kvik-
mynd sögunnar, en nú
segja gagnrýnendur
aö Gagnárás keisara-
dæmisins, eöa
Stjörnustriö II sé bæði
betri og skemmtilegri.
Auk þess er myndin
sýnd i 4 rása Dolby
Stereo með JBL hátöl-
urum.
Aöalhlutverk: Mark
Hammel, Carrie
Fisher og Harrison
Ford.
Ein af furðuverum
þeim sem koma fram i
myndinni er hinn al-
vitri Yoda, en maöur-
inn aö baki honum er !
enginn annar en
Frank Oz, einn af höf-
! undum Prúöuleikar-
anna, t.d. Svlnku.
iSýnd kl. 2.30
Hækkaö verö.
Sfðustu sýningar.
<Bi<B
i.kikfhiaí;
RFtYKjAVlKUR
Rommf
föstudag kl. 20.30
örfáar sýningar eftir
JÓÍ
laugardagkl. 20.30
Uppselt.
Salka Valka
11. sýning sunnudag
kl. 20.30. Uppselt.
12. sýning
þriöjudag kl. 20.30
Miðasala I Iönó
kl. 14 — 20.30
Simi 1 66 20