Helgarpósturinn - 24.09.1982, Blaðsíða 6

6
Föstudagur 24. september 1982
joSsturinn,
Fyrir tæpum tveimur árum höfðu ekki margir hugmynd
um hver Tómas Andrés Tómasson var. í dag vita það
nokkru fleiri - og langflestir vita hver Tommi í Tomma-
hamborgurum er. Hann hefur verið umdeildur maður á
þessum tíma, frá því hann opnaði fyrsta hamborgarastað
sinn. Síðan eru staðirnir orðinir átta - sá nýjasti var opnað-
ur í Hafnarfirði um síðustu helgi. Þá vakti Tommi athygli á
sér fyrir óvenjulega auglýsingu í Morgunblaðinu, auglýs-
ingu, sem vakti hörð viðbrögð ýmissa aðila. Þá hefur disk-
ótekið Villti tryllti Villi einnig sætt gagnrýni fyrir meinta
ölvun unglinga þar innan dyra, gagnrýni, sem virðist ekki
byggja á sérlega sterkum rökum. Hvað um það, Tommi
hamborgarakóngur er í Yfirheyrslu Helgarpóstsins í dag.
Nafn:Nafn: Tðraas Andrés Tómasson St'arf: Veitingamaöur
Heimili: Heiðargerði lo2,
Fæddur: 4. apríl 1949 Heimilishagir: I sambúð með unnustu, Helgu Bjarnadóttur. Tveir
synir
frá fyrra hjónabandi. Bifreið: Mercedes Benz 2ðo SE árg# 1902 Ahugamál: Vinna
Vil byggja Hótel Einar Benediktsson
- BorAaðu hjá okkur og haf'ðu konuna
sem hohbý, segir í Tommahamborgaraaug-
lýsingu. Lítur þú á konur sem tómstunda-
gaman? Er konan þm hobbý? ,
- Þessi klausa í auglýsingunni var
skrýtla, sem ég sá í blaði skömmu áður en
auglýsingin var birt. Hún var eingöngu sett
fram sem grín, til að kalla fram bros. Hvort
konan er hobby þá vil ég segja, að hjóna-
band er takmark flestra, eðlilegasti lifimát-
inn er að búa nieð konu. En sannleikurinn
er sá, að það kemuroft þreyta í hjónabönd.
Þau eru skemmtilegust fyrstu árin og mest
spennandi í titfinningalífinu. Ef hjónunt
tekst að viðhalda þeirri spennu, þá má segja
að þau hafi hvort annað fyrir hobbý. Öllum
er eölilegt aö hafa sér tómstundagaman og
ef fólk getur haft hvert annaö fyrir tóm-
stundagaman, þá veröur ekki á betra kosið.
Hugsaðu þér hvað mörg hjónabönd eru í
klessu. þar sem fólk talast ekki við nema
það allra nauðsynlegasta. Ef folk vertals-
veröum tíma hvers dags til að hugsa hvort
uni annað, þá hlýtur það að vera yndisleg-
asta sambúö, sem til er.
- En hver er þá munurinn á konum og
körlum?
- Það er enginn munur á konum og körl-
um í þessu sambandi. Skrýtlan hljóðaði
svona og ég var ekkert að breyta henni.
Málið er þetta, að í hefðbundnu hjóna-
bandi er það konan, sem eldar matinn. Það
er því ekkert óeðlilegt við að skrýtlan hafi
hljóðað svona, hvort sem fólki hefur þólt
hún sniðug eöa ekki.
- Jafnréttisráð, barBaverndarráð,
Neytendasamtökin og fleiri hafa gagnrýnt
auglýsingu þwa fyrir nýjum hamborgara-
stað í Hafnarfírði, segja hana siðtausa,
smekklausa, með óttkindimi og sve fram-
vegis. Finnst þér sjálfum, að auglýsingin
hafi verið sntekkleg eg skemmtileg?
- Hún var líka sögð hallærisleg. Per-
sónulega finnst mér auglýsingin mjög góð.
Mér þykir þó mjög leiðinlegt að hún skuli
hafa hitt svona illa í mark hjá ákveðnum
hópi fólks. Það er til fólk, sem finnst hún
fyrir neðan allar hellur - strákarnir tveir á
myndinni eru synir mínir, auðvitað finnst
mér svona viðbrögð leiðinleg. En þessi
mynd af okkur feðgunum er tekin í skemm-
tigarði, þar sem börn eru að skemmta sér.
Ég man eftir bíómynd, sem sýnd var fyrir
nokkrum árum, Bugsy Malone. Hún bygg-
ðist algjörlega á börnum, sem léku glæpa-
menn. Pá sagði enginn orð. En mér fannst
auglýsingingóð-og sem auglýsinghitti hún
1 mark, því hún hefur fengið ákaflega mikið
umtal.
- Finnst þér allt í lagi að nota syni þína í
áfengisauglýsingar, eins og ein myndin í
auglýsingunni var?
- Þetta var ekki áfengisauglýsing. Það
var einfaldlega verið að endurskapa það
andrúmsloft, sem var á árunum 1920-30, á
bannárunum. Þá var þetta dæmigert svið
þessara manna, sem eru kallaðir Chicago-
bófar. Það er bara farið aftur í mannkyns-
söguna. Ég hefði líka getað farið lengra
aftur - til dæmis 200-300 ár og látið taka
mynd af okkur í sjóræningjagöllum.
- Áfram með brennivínið. íbúar í ná-
grcnni við ViHta trylha Vilia hafa kvartað
yfír drykkjuskap og óiátum gestanna og
segja þá geyma áfengi fyrir utan til að geta
staupað sig á miHi laga i diskótekinu. Er
áfengisneysla á VfHta Villa þannig óbeint
leyfð eða jafnvel hvatt til hennar?
- Þessir íbúar, sem þú talar um, eru tvö
lesendabréf, sem hafa birst í einu dagblað-
anna. Það fólk er alls ekki samnefnari fyrir
íbúana í hverfinu. Ég geri mér hins vegar
grein fyrir því, að það gæti hafa verið á
einhverjum föstudegi einhver óróleiki í
hverfinu. En það er mesti misskilningur, að
krakkarnir fái að fara út á miðju balli til að
staupa sig. Við erum með ákaflega stífa leit
að brennivíni og flöskunum, sem við þurf-
um að taka af fólki, fækkar stöðugt. Passa-
skylda er ströng og þeir krakkar, sem kom-
ast inn án þess að hafa náð réttum aldri, eru
þau, sem hafa lagað til nafnskírteini. Mér
þykir mjög leiðinlegt ef fólkið í hverfinu
verður fyrir ónæði. En við skulum líta á
staðsetningu Villta tryllta Villa. Staðurinn
er niðri við sjó og á bilinu frá Skúlatorgi
niður í miðbæ er ekki einn einasti mannabú-
staður. íbúarnir búa alls ekki í næsta ná-
grenni við staðinn. Mörg önnur veitingahús
eru verrstaðsett hvað þetta varðar. Mér
þykir að sjálfsögðu slæmt ef gestirnir raska
ró fólks í nágrenninu en þá er spurningin
hvað á að gera við þetta fólk? A að reka
unglingana upp á fjöll og geyma þau í rétt-
um eða á að koma fram við unglingana sem
fólkið, sem á að taka við landinu? Áfeng-
isneysla inni er mjög litil. Mjög lítil.
- Forstöðumaður cinnar félagsmið-
stöðvar í borgiuni fuHvrðir, að ástæðan
fyrir minnkandi aðsókn hjá sér sé sú, að
MafptNtgarBÍr fái að drekka óárcittir hjá þér.
Hvað befnr hnwn fyrir sér í því?
- Eftir því sem mér hefur skilist eftir að
þetta viðtal við hann birtist, þá var það ekki
beinlínis þessi meining, sem hann vildi
koma til skila. Unglingarnir fá alls ekki að
drekka óáreittir hjá mér. Ég held líka að
það sé ekki af völdum Villta tryllta Villa,
sem aðsókn að félagsmiðstöðvunum sé
dræm. Kvöldið sem um ræðir, 3. septem-
ber, var Risarokkið í Höllinni og þar voru
um tvö þúsund manns, mest unglingar. Það
er ekkert óeðlilegt að samkoma af því tagi
hafi áhrif. Aðalástæðan er þó vitanlega sú,
að það er kreppa í landinu, fólk ver minna
fé til skemmtana en áður - og þegar svo er,
leita menn skýringa á minnkandi aðsókn
hjá því, sem liggur beinast við. Félagsmið-
stöðvarnar sækja 13-15 ára krakkar, ald-
urstakmark hjá okkur er 16 ár, nema á
sunnudagskvöldum.
- En ef það er kreppa í landinu, er þá
aðsókn að Villa?
- Það hefur verið uppselt á föstudögum
og laugardögum síðan við opnuðum.
- Hver var raunvcrulcgur tilgangur með
opnun Villta tryllta Villa? Ætlar þú að
græða pcninga á krökkunum, kcppa við fé-
lagsmiðstöðvarnar eða liggja hugsjona-
ástæður að baki?
- Sjálfsagt einhver blanda af þessu.
Þetta er minn atvinnumáti. Ég er veiting-
amaður og hef unnið við rekstur af þessu
tagi í 15 ár. Staðurinn kostaði fjórar og
hálfa milljón í uppbyggingu og það má
koma ansi mikið inn áður en menn fara að
græða. Mér finnst eiginlega lágmark að
maður fái til baka það, sem maður leggur í
þetta. Þetta er atvinnufyrirtæki - ég skaffa
þarna a.m.k. fimmtán manns atvinnu - en
jafnframt er alveg ljóst, að það vantaði stað
af þessu tagi. Það gengur alls ekki, að hið
opinbera standi í rekstri af þessu tagi. Fél-
agsmiðstöðvarnar eru einmitt gott dæmi
um það. Þær eru ekki sóttar enda eru þær
ekki það, sem höfðar til fólksins. Það dugar
ekki að setja eina félagsmiðstöð í hvern
bæjarhluta og segja svo: Gjöriði svo vel,
hérna skuluð þið skemmta ykkur og hvergi
annars staðar. Krakkarnir vilja fá að velja
alveg eins og við þessi eldri.
- Hvað reiknar þú með að vera lengi að
ná inn þessari hálfu fímmtu miHjón með
núverandi hamborgara-, gos- og aðgöngu-
miðasölu?
- Það getur tekið nokkur ár. Það gefur
auga leið að þetta er mikið fé. Ég er með
leigusamning til tíu ára. Á þeim tíma vonast
ég til að fá fjárfestinguna aftur.
- Nú sýnist manni að það séu taisvert
örar skiptingar á starfsfólki á stöðunum hjá
þér. Má marka af því, að fólk hér sé á smán-
arlaunum?
- Nei. Það er algengt að stelpurnar hér
fái 10-12 þúsund krónur útborgaðar á mán-
uði. Svo verður hver og cinn að dæma fyrir
sig hvort það eru smánarlaun eða ekki. Ég
held að það sé mjög sæmilegt rniðað við
það, sem gerist almennt á vinnumarkaðin-
uni. Hvað varðar örar mannabreytingar, þá
er það orðið þannig bæði hér og erlendis, að
það er ákveðinn kjarni, sem heldur sig við
starfið. Annar hluti starfsfólksins er á stöð-
ugu flakki. Kannski er 40% af starfsfólkinu
fasti kjarninn, hitt er lausafólk. Ég hef
reynt að fá hingað fólk með nokkra mennt-
un, t.d. stúdentspróf eða þjálfun í skrifstof-
ustörfum, en þessi vinna höfðar hreinlega
ekki til þess. Því hrýs hugur við að vera með
tuskuna á lofti. Þessu fólki finnst það bara
ekki við sitt hæfi að vera að þrífa, standa í
matartilbúningi og anga af matarlykt allan
daginn. Þetta er eins og í fiskiðnaði, fólk
stendur stutt við. Sumir kunna vel við sig,
aðrir illa.
- Þú ert sjálfur augljóslega ekki hang-
andi á horriminni, þú ekur um á dýrum
bíl og virðist pattaralegur. Er ekki til í dæm-
inu að starfsfólkið njóti afraksturs erfiðis-
íns með þér, arðsins, sem er augljóslega af
þcssum stöðum?
- Þessum stöðum er ekki rétta orðið.
Það er rnun auðveldara að setja upp veit-
íngahús heldur en að reka það með árangri.
í Bandaríkj unum fer 90% af öllum veitinga-
•itöðum á hausinn fyrsta árið. Þetta er
eitthvað lægra hér en reglan er sú santa.
Veitingastaðir hér eru að skipta um eigend-
ur - í augnablikinu eru fjórir til sölu, svo
vitað sé. Það er nýbúið að skipta um eigend-
ur að a.m.k. einum. Þú spyrð hvort starfs-
fólkið eigi ekki að taka þátt í arðseminni.
Ég spyr á móti hvort starfsfólkið sé tilbúið
að taka þátt í tapinu. Ég held að fólk vilji
miklu frekar fá ákveðin laun refjalaust.
- Hvernig stendur Tommi hamborgara-
kóngur í póiitík?
- Á þessu stigi málsins er ég ekki mjög
pólitískur.
- Styðnr þú einhvern flokkanna með
fjárframlögum? \
- Ja, ég gaf á síðasta kosningadag í krjng-
um 50 boðsmiða í mat hér til hvers og eins
stjómmálaflokks. Þeir gátu svo dreift þvV á
milli sinna starfsmanna. \
- Nú viitu byggja veitingastaði og ham\
foorgarakeðju í Vatnsmýrmni í nágrenni við\
Norræna húsið... \
- Nei, hótel. Mig langar að byggja al-
mennilegt hótel með aðstöðu fyrir ráð-
stefnuhald og þvílíkt. Hótel í stíl við Hótel
Holt, elegant hótel. Ég ímynda mér að
þetta svæði sé ein besta staðsetning, sem
hægt er að hugsa sér í Reykjavík í dag. Það
er stutt í Umferðarmiðstöð og flugvöllinn,
miðbæinn, háskólann, í beinum tengslum
við þjóðvegi landsins. Þetta hótel á að heita
Hótel Einar Benediktsson. Og í framhaldi
af því vil ég byggja annað, sem á'að heita
Hótel Bjarni frá Vogi. Þetta eru mikil-
menni, Einar Benediktsson var einhver
mesti ævintýramaður íslands. Yfir honum
er ákveðinn Ijómi - hann var þjóðhetja að
mínu mati og sömuleiðis Bjarni frá Vogi
- Hvað er þitt takmark í lífínu - að
græða peninga?
- Nei, ekki endilega. Það verða náttúr-
lega allir að sjá fyrir sér. Mig langar að láta
gottafmérleiða. Þegarég byrjaði 1. janúar
1981 var ég ekki með mikið í höndunum. Ég
átti 16.400 krónur og íbúð, sem ég lagði
undir. Síðan þá höfum við selt tæplega 700
þúsund hamborgara. Ég hef alltaf reynt að
gera eins vel og mér hefur verið unnt. í dag
eru á minum vegum og félaga minna opnir
átta veitingastaðir. Að meðaltali sækja þá
daglega um 2500 manns. Ég er með 86
manns í vinnu, það fók byggir sína afkomu á
þeirri vinnu. Ég er í því alla daga að vaka
yfir þessu og gæta þess, að gæði vörunnar
séu í lagi. A þessum tíma hef ég gefið um
hálfa milljón króna í góðgerðastarfsemi.
Mitt fyrirtæki skilar núna söluskatti, sem ég
hef rukkað fyrir ríkið, 600 þúsund krónum
af sölunni í ágúst. Ég er búinn að kaupa 120
tonn af UN nautakjöti, sem svarar 900
nautum og ársframleiðslu um átján meðal-
bóndabæja. Ef búa fjórir á hverjum bæ, þá
eru þetta 72 manneskjur, sem lifa á því, sem
ég er að gera. Svo set ég auglýsingu í blað og
þá ætlar allt vitlaust að verða. Ég er í því að
vera eins góður strákur og ég get. Samt er
fullt af fólki úti í bæ, sem þekkir mig ekki
rassgat í bala, að rægja mig alla daga. Ég
sætti mig við það. Eg reyni bara að vera
góður maður, lifa samkvæmt kenningum
Biblíunnar, svo einkennilegt sem það kann
að virðast.
myndir: Jim Smart—'
eftirómar Valdimarsson