Helgarpósturinn - 21.01.1983, Side 21

21
-féÉsturinn. Föstudagur 21. janúar
1983
Haukur Ingibergsson: „ Skrifstofa Sigurður Reynir Pétursson: „Þeir
STEFs vann á móti mér“ hefðu getað komið inn manni fyrir
löngu ef þeir hefðu áhuga“.
Jóhann G. Jóhannsson: „Tilboð
STEFs var móðgun“.
Atli Heimir Sveinssn: „Dylgjur sem
við engin rök hafa að styðjast“.
og fékk stuðning frá nokkrum höfundunr lét-
trar tónlistar. En aðeins brot af þeim hefur
atkvæðisrétt í STEFi, því stór hluti þeirra
hefur aldrei formlega gefið STEFi umboð
sitt. En það var Ijóst að skrifstofa STEFs,
vann á móti mér. Það var Þorbjörg Leifs, sem
var kosin, og hún vinnur þarna á skrifstof-
unni, og er með Sigurði Reyni í útgáfufélagi.
Þau eru bæði í stjórn STEFs. Á íslensku heitir
þetta klíka. Það er fámenningsklíka, sem
ræður STEFi og hún hefur engan áhuga á því
að höfundar léttrar tónlistar komi inn í sam-
tökin. Þetta er forstokkað íhaldskerfi fá-
menningsklíku“, sagði Haukur.
Sigurður Reynir Pétursson, framkvæmda-
stjóri og stjórnarmaður STEFs var ekki alveg
sammála því: „Sannleikurinn er sá að höf-
undar léttrar tónlistar hafa verið fremur
áhugalitlir í þessum kosningum. Þeir hefðu
getað komið inn rnanni fyrir löngu ef þeir
hefðu sýnt því áhuga“.
„Höfundar léttrar tónlistar geta sjálfum
sér um kennt, ef þeir eru óánægðir með að
hafa ekki mann i stjórn. Þeir hafa bara ekki
verið til viðræðu um breytingar á núverandi
reglum. Þeim hafa verið gerð tilboð í þeim
efnum en engin svör gefið okkur. Það eru
þeir sem hafa staðið gegn breytingunum",
sagði Atli Heimir.
Valda jafnvægi
Þessi togstreita rnilli höfunda léttrar og al-
varlegrar tónlistar er engan veginn sérís-
lenskt fyrirbæri.Ahsstaðará Norðurlöndun-
unt eru hliðstæðar deilur í gangi. En veru-
legur munur er þó þar á. I hliðstæðum sam-
tökum á Norðurlöndum eru undantekninga-
laust jafn margir í stjórn frá léttum höfundum
og þeinr alvarlegri. Oddamaður er sumstaðar
frá ríkinu og sumstaðar útgefandi.
Atli Heimir var spurður hvort hann teldi
ekki eðlilegt að tekið væri upp slíkt valda-
jafnvægi hér á landi líka. „Ég er ekki tilbúinn
til að svara því. Það hefur ekki verið til um-
ræðu. Ég legg áherslu á að hér hafa aliir
réttindi í samræmi við sitt höfundaréttar-
magn. Og ég tek aftur fram að það eru höf-
undar léttu tónlistarinnar, sem hafa staðið í
vegi fyrir því að samkomulag næðist.“
Þegar Sigurður Reynir var spurður að því
sama vildi liann ekki úttala sig, sagði að hann
teldi eðlilegt að popparar öðluðust „veru-
legan hlut“ í stjórn STEFs.
Jóhann G. Jóhannsson sagði samningaum-
ieitanir við STEF ganga treglega vegna þess
Á síðasta ári greiddi ríkisútvarpið
tæpar fjórar milljónir í STEF
að eðlilegt jafnræði gætu STEF-menn varla
hugsað sér.
„Á samningafundum STEFs og FA gerðu
Tónskáldafélagsmenn FA tilboð um einn
mann í stjórn til reynslu í tvö ár. Frá mínum
bæjardyrum séð var þetta algjörlega
óaðgengilegt tilboð, raunar móðgun, því sé
tekið tillit til úthlutunarupphæða, þá rennur,
samkvæmt upplýsingum STEFs, hærri upp-
hæð til FA-manna en þeirra í Tónskáldafé-
laginu, og eigi STEF að vera innheimtufélag
er óeðlilegt að þeir sem eiga meiri hagsmuna
að gæta fái ekki einu sinni að gerast meðlimir
í félaginu.
í stað þess að svara þessu tilboði höfum við
eytt tíma í að kynna okkur hvernig málum er
komið hjá hliðstæðum félögum erlendis, en
þar er undantekningarlaust jafnvægi milli
þessara aðila.
Eðlilegasta krafa FA er að STEF verði
fyrst og fremst innheimtufélag, skipað jafn-
mörgum fulltrúum, t.d. tveir frá FÁ og tveir
fráTónskáldafélagi, einn frá útgefenda og þá
oddamanni sem þessir aðilar kæmu sér
saman um. Tónskáldafélagið og FA gætu síð-
an unnið að hagsmunum sinna félagsmanna
hvort í sínu lagi", sagði Jóhann G.
Haukur Ingibergsson var nánast á sömu
skoðun og Jóhann hvað þetta varðar.
Fyrir þá sem ekki þekkja til þessara mála
kann svona deila að virðast hjákátleg. En
þarna eru á ferðinni verulegir hagsmunir.
Upphæðirnar sem fara í gegnum STEF eru
háar og fara alltaf hækkandi - því stöðugt er
leikin meiri og meiri tónlist opinberlega. Og
allir verða að borga til STEFs. Ef haldin er
jarðarför. þarf t.d. að greiða um 200 krónur í
stefgjald. Éf tónlist er leikin í verslun þarf að
borga stefgjald. Og svo framvegis, og svo
framvegis. Islensk höfundarréttarlög eru ný-
leg og mjög ítarleg hvað varðar tónlistar-
flutning.
Stærsti hluti tekna STEFs kemur þó frá
útvarpinu og frá hljómplötuútgefendum.
Samkvæmt upplýsingum Þorkels Hjörleifs-
sonar, aðalbókara Ríkisútvarpsins, greiddu
hljóðvarp og sjónvarp samtals um 3.6 inill-
jónir til STEFs á síðasta ári. Sú tala er fundin
með flóknum útreikningum. Gjald sjón-
varpsins er t.d. fundið með því að margfalda
fjölda sjónvarpstækja í landinu með afnota-
gjaldi hljóðvarps, draga 40% þeirrar upp-
hæðar frá, og upphæðin sem greidd er, er
9.5% af þeim 60% sem eftir eru. auk 2% í
Tónskáldasjoð.
Auk þess fara til STEFs 8lI<> af sölu allra
hljónrplatna sem gefnar eru út hér á landi,
innlendra sem erlendra.
Brúttótekjur STEFs voru á árinu 1981 4.8
milljónir, þannig að með verðbólgufram-
reikningum er óhætt að giska á svona 7-8
milljónir fyrir árið í fyrra.
Skipting kökunnar
Unr 25 prósent þeirrar upphæðar fara í
rekstur STEFs, þ.e. skrifstofuhald og annað
sem því tengist. Tíu prósent t'ara í ýmiskonar
sjóði, sem Tónskáldafélagið ræður að sjálf-
sögöu alfarið yfir. Afgangurinn kemur til út-
hlutunar til höfunda.
Samkvæmt upplýsingum Siguröar Reynis
frá í fyrra. kernur um 30% af heildartekjum
STEFs í hluta félaga í Tónskáldafélaginu, en
um 50 helstu poppararnir fá um 40% í sinn
hlut.
Munurinn felst í því að félagar Tónskálda-
félagsins fá undantekningalítið greitt fjórunr
sinnum meira fyrir sína tónlist heldur en hin-
ir. sem er svipað hlutfall og á Norðurlöndun-
um. Þar við bætist að félagar Tónskáldafé-
lagsins ráða sjóöum STEFs, og samkvæ;mt
upplýsingum Sigurðar Reynis eru styrkþegar
í flestum tilfellunr félagar Tónskáldafélagsins.
„Það er alveg Ijóst að Tónskáldafélagið
situr þarna á fjármunum sem þeir hafa engan
siðferðilegan rétt á. Það má sjálfsagt enda-
laust deila um akkúrat hvernig þessi kaka á
að skiptast, en nú er það mat algjörlega í
höndum Tónskáldafélagsins. Eins og þetta
fólk hefur komiö málum fyrir mætti halda að
okkur kæmi ekkert við hvernig tekjur okkar
eru reiknaðar. Við konrumst hvergi að. Okk-
ar álit virðist ekki skipta þar neinu máli. Það
hljóta allir að sjá hvílíkt ranglæti það er“,
sagði Jóhann G. Jóhannsson.
I lér verður ekki farið út í frekari umræður
um úthlutunarreglur STEFs og þau sjónar-
mið sem að baki þeim eru: Það væri efni í
aðra ennþá lengri grein.
FÖSTU DAGSKVð LD
IJHHUSINU11JI5 HUSINU
0PIÐ DEILDUM TIL KL10 I KV0LD
Nýkomin hollensk
leðursófasett
OPIÐ LAUGARDAGA KL. 9-12
r: úv
il
mwé
MATVÖRUR RAFLJÖS
FATNAÐUR REIÐHJÓL
HÚSGÖGN Jön Loftsson hf_

RAFTÆKI
cacoasj
i_ GO [L. L-u £5 > íi
Hringbraut 121 Sími 10600