Helgarpósturinn - 06.05.1983, Blaðsíða 3

^Ýl trinn Föstudagur 6. maí 1983
3
Hlelgai-----------------------
pústurínn
Blað um þjóðmál, listir og
menningarmál.
Ritstjórar:
Árni Þórarinsson og Björn
Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórnarfulltrúi:
Guðjón Arngrímsson.
Blaðamenn:
Guðlaugur Bergmundsson,
Ómar Valdimarsson,
Ingólfur Margeirsson
Útlit:
Kristinn G. Harðarson.
Ljósmyndir:
Jim Smart.
Dálkahöfundar:
Hringborð:
Auður Haralds, Birgir Sigurðs-
son, Heimir Pálsson, Hrafn
Gunnlaugsson, Jón Baldvin
Hannibalsson, Jónas Jónas-
son, Magnea J. Matthíasdóttir,
Pétur Gunnarsson, Sigríður
Halldórsdóttir, Sigurður A.
Magnússon.
Listapóstur:
Heimir Pálsson, Gunnlaugur
Ástgeirsson, Sigurður Svav-
arsson (bókmenntir & leiklist),
Sigurður Pálsson (leiklist), Árni
Björnsson (tónlist), Sólrún B.
Jensdóttir (bókmenntir & sagn-
fræði), Guðbergur Bergsson
(myndlist), Gunnlaugur Sigfús-
son (popptónlist), Vernharður
Linnet (jazz), Árni Þórarinsson,
Björn Vignir Sigurpálsson,
Guðjón Arngrímsson, Guð-
laugur Bergmundsson, Jón
Axel Egilsson (kvikmyndir).
Utanlandspóstar:
Erla Sigurðardóttir, Danmörku,
Adolf H. Emilsson, Svíþjóð,
Inga Dóra Björnsdóttir, Banda-
ríkjunum, Helgi Skúli Kjartans-
son, Bretlandi, Ólafur Engil-
bertsson, Sþáni.
Erlend málefni:
Magnús Torfi Ólafsson.
Skák:
Guðmundur Arnlaugsson.
Spil:
Friðrik Dungal.
Matargerðarlist:
Jóhanna Sveinsdóttir.
Stuðarinn:
Helga Haraldsdóttir og Páll
Pálsson.
Útgefandi: Vitaðsgjafi hf.
Framkvæmdastjóri:
Guðmundur H. Jóhannesson
Auglýsingar: Inga Birna
Gunnarsdóttir.
Innheimta:
Helma B. Jóhannesdóttir
Dreifing:
Sigríður (T.) Steina. Sími
85885 kl. 05-07
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir.
Lausasöluverð kr. 20
Ritstjórn og auglýsingar eru að
Ármúla 38, Reykjavík.
Sími: 81866.
Afgreiðsla og skrifstofa eru að
Ármúla 38. Símar 81866 og
81741.
Setning og umbrot
Al prent hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Að axla ábyrgðina
Sameining Félags íslenskra rit-
höfunda og Rithöfundafélags
íslands árið 1974 var árangur ára-
langrar baráttu rithöfunda fyrir
sameiginlegu stéttarfélagi. Hags-
munir þeirra höfðu löngum þurft
að víkja fyrir innbyrðis deilum og
pólitískum þrætum sem veiktu
mjög samningamátt rithöfunda
gagnvart útgáfuaðilum. Með stofn-
un Rithöfundasambandsins stóðu
rithöfundar saman sem aldrei fyrr
og eftir þann tíma voru tvímæla-
laust gerðir bestu samningar fyrir
hönd rithöfunda þótt enn sé langt í
land hvað marga þætti kjaramála
þeirra snertir.
En Adam var ekki lengi í paradis.
Eftir sameininguna fór fljótlega að
bera á gömlu ágreiningsmálunum
aftur; pólítísk þröngsýni, persónu-
níð og metingur einkenndi fundi
sambandsins og slævði málefnalega
umræðu og sundraði samstöðu um
sjálfsögðustu kjaramál.
Helgarpósturinn birtir í dag
grein um tvö ágreiningsmál sem
komið hafa upp í Rithöfundasam-
bandinu. Annað fjallar um tillögu
um lagabreytingu sem felur í sér
inntöku höfunda fræðirita í sam-
bandið en hitt segir frá þeim póji-
tísku deilum sem geisuðu í Rit-
höfundasambandinu og urðu þess
valdandi að 21 félagi sagði sig úr
samtökunum og endurreisti Félag
islenskra rithöfunda sem stéttarj-
félag.
Bæði þessi mál eru dæmigerð
fyrir þann vanþroska er virðist ein-
kenna stéttabaráttu rithöfunda.
Hluti af skýríngunni er eflaust sá,
að hagsmunasamtök rithöfunda
eru ennþá ung og þau litt þróuð í
félags- og kjaramálabaráttu. Hins
vegar verður ekki um það deilt að
ákveðnir einstaklingar og hópar
innan raða rithöfunda setja
óverðug þrætuefni á oddinn og
hafa bolmagn til þess að tefja eða
fyrirgera aðkallandi hagsmunamál-
um innan Rithöfundasambandsins.
Mörg mál kalla á samstöðu rit-
höfunda. Launasjóður rithöfunda
er ófullnægjandi, rithöfundasjóð-
ur of rýr, gjald fyrir útlán bóka er
reginhneyksli og betur mætti
standa að samningum við útgefend-
ur og aðra aðila sem útvarp og sjón-
varp. Fjöldi annarra verkefna bíður
úrlausnar.
Því má ekki gleyma að margt hef-
ur verið vel gert í málum rithöfunda
á undanförnum árum t.d. er tilkoma
þýðingasjóðsins ánægjuefni.
En betur má ef duga skal, og án
samstöðu fá rithöfundar litlu
áorkað í hagsmunamálum s'ínum.
Það hlýtur því að vera von og trú
allra íslendinga sem unna íslensk-
um bókmenntum og menningu að
rithöfundar axli ábyrgð sína, slíðri
vopnin og takist sameinaðir á við
þau verkefni sem við blasa.
Vorrósarolían
sem dugar best
Snemma í gærmorgun sá
ég flugu skríða á rúðunni í
stofuglugganum hjá mér.
Hún var allt annað en
virðuleg, eiginlega litlaus
og hérumbil gegnsæ á rúð-
unni. Auk þess var hún
mjó og veikluleg, hálf-
skjögrandi á fótum enda
nývöknuð til lífsins og
varla búin að átta sig á því
að vera allt í einu orðin til.
Þó var hún nú þarna kom-
in til þess að uppfylla lög-
málið um upprisu dauðra
eins og hvað annað sem er
lífsins megin á þessu ný-
byrjaða vori og engu líkara
en hún væri að hneigja sig
framan í vorbirtuna.
vonir, veitir halaklipptum
mannlega reisn, gefur hug-
deigum kjark, uppflosnuð-
um jarðsamband, vekur
dauða og hálfdauða til
sjáfra sín, kveikir ástlaus-
um ást og þeim sem elska
meiri elsku. Og það sem
meira er: Þetta er ókeypis
allt. Það er bara að vitja
þess. Nánari upplýsingar
um lífsmögnun vorsins fást
í skáldskap um vorið, t.d. í
kvæðunum Vorvindar
glaðir, Vorið er komið og
grundirnar gróa o.s.frv.
Ef einhver skyldi samt
vera í vafa um hvernig á að
fara að því að nálgast vorið
leyfir undirritaður sér að
jvinoboröió
I dag skrifar Birgir Sigurösson
Og
fg sem ég stóð þarna við
gluggann og horfði á hana
fékk ég skyndilega verk í
brjóstið; sársælan sviða:
það var komið vor. Þessi
aumingjalega lífvera á rúð-
unni var vorboði. Ekki
einn af vorboðunum ljúfu
en vorboði samt og alveg
jafngild lóunni og spóan-
um, stelkinum og kríunni
að því leyti. Ég flýtti mér
inn í svefnherbergi, vakti
konuna mína af værum
svefni sunnudagsmorguns-
ins og sagði: Það er komið
vor. Flugurnar eru komn-
ar. Og síðan fórum við út
að ganga til þess að vita
hvað við sæjum meira til
vorsins. Það er svo langt á
milli vora á íslandi að mað-
ur verður að njóta vorsins
þá loksins það kemur. Eða
eins og segir á sölumennsk-
umáli kúranna og lífs-
eleksíranna: Látið ekki
happ úr hendi sleppa; vitj-
ið vorsins strax í dag. Það
örvar blóðráðsina, bætir
meltinguna, minnkar lík-
urnar á krabbameini i sál-
inni, endurfæðir hrelldar
meira eftir en áður, hefur
öruggara jarðsamband.
4» Fáðu þér stóran, full-
þroska tómat. Hann er
þrunginn af lífsfögnuði.
Hámaðu hann í þig (ef þér
þykjatómatar vondir gera
agúrkur sama gagn). Þú
verður sjálf (ur) þrungin
(n) lífsfögnuði.
5. Horfðu ofan í mýrar-
pytt. Taktu þér góðan tíma.
Þar er ýmislegt á sveimi.
Heimur í hnotskurn. Það
staðfestir fyrir þér að lífs-
aflið er allsstaðar að verki.
6. Hlustaðu á raddir
vorsins nær og fjær; þyt í
laufi og grasi, flugnasuð,
tíst, fuglasöng. Þú finnur
að þú ert í miðjum alls-
herjarkór sköpunarverks-
ins sem skaparinn byrjaði
að æfa fyrir löngu. Þú ert
kórfélagi.
7■ Umfram allt hlustaðu
á þögnina. Vaktu úti eina
vornótt ef þú getur komið
því við, helst með elskunni
þinni. Á vornóttu getur .
þögnin orðið svo djúp að
þú þorir vart að anda.
Stakir fulgstónar úr
fjarska dýpka þögnina enn
meir. Þú munt finna til ei-
lífðartilfinningar. Þú ert
óaðskiljanlegur hluti af
öllu.
Varnaðarorð:
Segðu ekki kaldlyndum
og/eða geðlausum mönn-
um frá ferðum þínum á vit
vorsins. Það er að kasta
perlum fyrir svín. Þeir
munu kalla upplifanir þín-
ar tilfinningasemi til þess
að breiða yfir að þeir hafa
skemmt sínar eigin tilfinn-
ingar og til þess að gera lít-
ið úr þínum. Slíka menn
verður að umbera eins og
hverja aðra misheppnun
náttúrunnar.
Þetta allt, sem nefnt er
hér að ofan, og miklu
meira en það er hluti af því
sem hjálpar þér til þess að
upplifa sjálfa (n) þig sem
lifandi veru — menneskju.
Og í sannleika sagt þá er
vorið sjálft sú vorrósarolía
sem dugar best.
láta hér fylgja nokkar fá-
tæklegar leiðbeiningar:
1. Sértu örþreytt(ur)
og/eða áhyggjufull (ur)
hangtu þá ekki yfir sjón-
varpinu. Það ræktar upp í
þér tómleika. Gakktu út,
dragðu djúpt andann og
vorilmurinn fyllir þig. 10
mínútur á kvöldi er nóg.
Þú afþreytist og ert endur-
nýjaður maður. Kynkvötin
eykst og samfarir verða
innilegri.
2. Fylgstu með tilhuga-
lífi fuglanna. Tilburðir
þeirra minna á ýmislegt í
þínu eigin lífi fyrr og síðar.
Áður en varir ertu farin(n)
að brosa út að eyrum. Þér
þykir bæði vænna um þá
og sjálfa (n) þig og þína
eigin dýrategund á eftir.
Ekki veitir af.
3. Leggstu með andlitið
ofan í svörð, mosa, lyng
(að ógleymdum blómun-
um) og andaðu djúpt að
þér. Þú tilheyrir jörðinni