Helgarpósturinn - 25.08.1983, Síða 7
Jón Óskar og Hulda Hákonardóttir.
eru blágrænar, en sláin ofan á þeim
er gulllituð. Utan um nokkurn
kafla á miðju slárinnar hefur svo
verið vafið hvítri grisju.
Ekki vildi Jón Óskar meina að
verkið væri „hommage" til skreið-
arini'.ar, heldur hefðu trönurnar
hentað vel fyrir það sem hann væri
að gera. Hann vildi þó ekki skýra
það nánar, heldur vísaði til sýning-
ar sem hann ætlar að halda á Kjar-
valsstöðum í febrúar á næsta ári, en
þar verða þættir númer 1 og 3 úr
þessari myndröð sýndir.
Mynd Huldu heitir „Maður og
kind“ og er hún gerð úr fúaspýtum,
sem hún fann við trönurnar. Spýt-
urnar eru negldar utan á trönuuppi-
stöðurnar og sýna þær mann, sem
skríður á fjórum fótum á eftir ullar-
mikilli sauðkind.
Skreiöarhjallurinn
veröur aö listaverkum
Lárus Ýmir í hvíldarstöðu eftir Annan dans.
„Eg er ekki mikið
frumsýningaljón“
Jón Óskar og Hulda sýna
úti í hrauni.
Á meðan gamlir skreiðar-
hjallar standa ónotaðir og í
hirðuleysi vegna sölutregðu í
Nígeríu, má þó alltjent nota þá
fyrir listsköpun. Það gerðu að
minnsta kosti þau Jón Óskar og
Hulda Hákonardóttir um síð-
ustu helgi þegar þau sýndu sitt
verkið hvort í gömlum trönum
við Kaplakrikavöll í Hafnar-
firði.
Verk Jóns Óskars heitir „New
Gold Dream no. 5“.
„Það er hluti af seríu sem ég hef
verið að vinna að, þar sem ég hef
tekið upp gömul tákn eða minnis-
merki um ákveðna menningu og
sett þau í annað samhengi", sagði
Jón Öskar í samtali við Helgarpóst-
inn.
„New Gold Dream no. 5“ er ein
lengja af trönum, sem listamaður-
inn hefur málað. Uppistöðurnar
„Þetta verk er framhald af þvi
sem ég hef verið að gera úti í New
York (en þar eru þau við mynd-
listarnám, Jón Óskar og Huída),
nema hvað það er miklu stærra í
sniðumý sagði Hulda.
Hún ætlar að halda sýningu í
New York í haust, í Visual Arts gall-
eríinu og er sú sýning helguð ís-
lensku sauðkindinni.
„íslenska sauðkindin er
skemmtilegt fyrirbæriý sagði
Hulda að lokum.
— segir Lárus Ýmir Ósk-
arsson, en kvikmynd hans
Annar dans verður frum-
sýnd í Regnboganum á
föstudag.
Þar kom loks að því. „Annar
dans“ kvikmynd Lárusar Ýmis
Óskarssonar verður tekin til
sýningar í Regnboganum á
föstudag. Lárus Ýmir gerði
myndina í Svíþjóð á síðasta ári
og var hún frumsýnd í Stokk-
hólmi þann 9. febrúar síðastlið-
inn.
En lítur Lárus Ýmir á sýningu
hennar hér sem nokkurs konar
frumsýningu númer tvö?
„Ég geri það. Myndin er ekki bú-
in fyrr en hún hefur verið sýnd hérý
sagði hann.
Hann sagði þó að þessar frum-
sýningar væru ekki alveg sambæri-
legar, frumsýningin í Svíþjóð réði
nokkru um framtíðina ef hann
hefði áhuga á að halda áfram að
vinna að kvikmyndagerð þar í
landi.
„En hér á ég heima og ég er þátt-
takandi í þessu íslenska lífi, og þess
vegna er mikilsvert fyrir mig að vin-
ir mínir og þeir sem ég umgengst
viti hver ég er, og það vita þeir að
hluta til með því að sjá myndinaý
sagði Lárus Ýmir.
— Er sami skrekkur í þér fyrir
þessa frumsýningu?
„Ég held að hann sé verri því að
ég er ekki mikið frumsýningaljón"
Söguþráður myndarinnar er ein-
faldur og „getur ekki einfaldari ver-
ið“, eins og Lárus Ýmir orðar það.
Þar segir frá tveimur konum 35 og
25 ára. Sú eldri fær far með þeirri
yngri í bíl norður Svíþjóð, og eins
og gengur og gerist hitta þær alls
kyns fólk á leiðinni. í lokin skilja
þær.
Niðurstaða myndarinnar er svo
látin áhorfendum eftir.
En hvað um ísland, ætlar Lárus
Ýmir að gera einhvern tíma kvik-
mynd á íslandi?
„Ég stefni að því. Ég fer aðra leið
en kollegar mínir hér, en ég sé ekki
líf fyrir mér annars staðar en á ís-
landi svo að það hlýtur að koma að
því, ef ég held áfram að gera kvik-
myndir á annað borð“ sagði Lárus
Ýmir Óskarsson.
Draugur
í sjón-
varpinu
Nýja bíó: Poltergeist
Bandarísk. Árgerð 1982. Handril:
Steven Sþielberg Michael Grais, Mark
Victor. Leikstjóri: Tbbe Hooþer. Aðal-
hlutverk: Jobeth Williams, Craig T.
Nelson, Beatrice Straight.
Kropið fyrir framan hlið hel-
vítis í Poltergeist.
börnum. Tvær síðustu myndir
hans, E.T. og Poltergeist eru að
þessu leyti hans persónulegustu
verk og gefa vonir um að þessi
flinki strákur hafi eitthvað meira
til málanna að leggja en tæknileg
Steven Spielberg elskar Amer-
íku, — landið, þjóðina og lífs-
hættina. En þessi ást er ekki
fölskvalaus. Þótt flestar myndir
Spielbergs séu sumpart sakleysis-
legar lofgjörðir til föðurlandsins
og fólksins sem þar býr leynast á
þeim víða lúmskir broddar, —
efasemdir um að allt sé í sóman-
um innst inni þrátt fyrir ytri vel-
sæld og bílífi efnafólksins.
Þessar efasemdir sínar Iætur
Spielberg nánast alltaf speglast í
fiff. í E.T. er það vingjarnleg
geimvera sem setur allt á annan
endann í stöðluðu samfélagi. í
Poltergeist kemur ógnunin hins
vegar innan frá; líf velstæðrar
kjarnafjölskyldu er lagt í rúst af
grimmum ærsladraugum. í báð-
um myndum eru það börn sem
fyrst skynja þessi framandi öfl.
Poltergeist er í eðli sínu hroll-
vekja, „draugamynd" eins og þær
voru kallaðar í mínu ungdæmi.
En það sem mestan áhuga vekur
er ramminn sem er utan um hroll-
vekjuna. í myndinni, einkum
framan af, er mýgrútur af lunkn-
um athugunum á lífi þessa fólks;
hvernig það er orðið fórnarlömb
eigin neyslu og velmegunar,
hvernig allt dótið og tækin sem
það er búið að sanka að sér og
stjórnar lífi þess að verulegu leyti
er því einatt til trafala og gerir það
nánast að fíflum, hve þessi veggur
af efnislegum gæðum sem það
hefur reist sér er í reynd þunnur;
haldlítil vörn gegn öflum sem eng-
in háþróuð tækni getur haft
stjórn á.
Það er út af fyrir sig skemmti-
leg hugmynd að láta hina látnu
sækja lifendur (húsbóndinn vinn-
ur hjá byggingafyrirtækinu sem
byggði hverfið ofaná gömlum
kirkjugarði) til ábyrgðar gegnum
sjónvarpið. Það tæki er leiðin sem
hin illu öfl að handan velja sér
inní þennan heim og hafa þar með
skynjað hvaða „boðleið“ er al-
gengust í mannlegum „tjáskipt-
um“ nú á dögum. Þeir Spielberg
og Tobe Hooper, leikstjóri slá
strax réttan tón á fyrstu sekúnd-
um myndarinnar þar sem við sjá-
um dagskrárlok amerískrar sjón-
varpsstöðvar og fjölskylduna sof-
andi, stjarfa af glápi, og þjóð-
söngurinn glymur undir. En dag-
skránni er ekki lokið: góða nótt.
Næturvaktin tekur við.
Þessi rammi er sumsé rakinn
fyrir hrollvekju sem trúlega á eftir
að verða sígild á sínu sviði. En
Spielberg og Hooper hefðu óneit-
anlega getað unnið betur úr hon-
um. Ég hef reyndar aldrei getað
fengið á hreint hver hlutur Spiel-
bergs er annars vegar og Hoopers
hins vegar. Það breytir ekki því að
þeir keyra hryllinginn áfram með
sívaxandi þunga og yfirburða
tækni, sem lauslega dregnar per-
sónur og nokkur væmni ná ekki
að eyðileggja.
rómantík
Háskólabíó: Rauðliðar — Reds
Bandarísk. Argerð 1981. Handrit:
Trevor Griffith, Warren Beatty. Leik-
stjóri: Warren Beatty. Aðalhlutverk:
Warren Beatty, Diane Keaton, Jack
Nicholson, Maureen Staþleton.
Margir kvikmyndagerðarmenn
ganga með þann draum í magan-
um að gera MYNDINA; tíma-
mótaverk um fólk eða atburði
sem þeir telja hafa markað spor
eða mótað mannkynssöguna.
Gandhi Attenboroughs er nýjasta
dæmið um þannig „stórmynd“.
Auðvitað er undir hælinn lagt
hvort slíkar myndir verða eitthvað
meira en minnismerki um egó-
tripp viðkomandi kvikmynda-
gerðarmanns. Reds Warren
Beattys er ívið meira.
Sagan af róttækum bandarísk-
um blaðamanni, John Reed og
kærustu hans Louise Bryant, ást-
um þeirra og pólitísku starfi sem
Beatty og Nicholson sem
Reed og O’Neill í mynd Há-
skólabíós.
leiðir þau á vit rússnesku bylt-
ingarinnar virkar hins vegar
miklu betur sem hefðbundinn
Hollywoodróman en pólitísk
söguskýring. Þrátt fyrir þá aðferð
Beattys að skjóta inn á milli leik-
inna atriða viðtölum við „vitni“,
fólk sem hafði kynni af sögu-
hetjunum og þeim atburðum sem
urðu í kringum þær, náði þessi
áhorfandi a.m.k. ekki að festa trú
á pólitískan tilgang myndarinnar.
En Beatty hefur óneitanlega unn-
ið verulegt leikstjórnarafrek með
voldugum sviðsetningum á viða-
mikilli sögu. Eftirminnilegust er
þó leikur Jack Nicholsons í hlut-
verki leikritaskáldsins Eugene
O’Neill sem verður vinur Reeds og
elskhugi Bryants og ekki síst stór-
brotin myndataka Vittorio
Storaro.