Helgarpósturinn - 27.10.1983, Blaðsíða 16

Fimmtudagur 20. október
1983 ^oíSsturinn
,, Mér líður
best í látum
„Mér líður best í látum. Yfirleitt
gerast hlutirnir hratt í kringum
mig“. Sá sem þetta segir er Gunnar
Steinn Pálsson, formaður Sam-
bands íslenskra auglýsingastofa.
Staðurinn er Auglýsingaþjónustan
þar sem búnar eru til auglýsingar af
ýmsum gerðum, stundin er föstu-
dagur eftir hádegi. Þrátt fyrir þessa
yfirlýsingu Gunnars, sem nú er orð-
inn eini eigandi fyrirtækisins, er
ekki að sjá að hraði eða stress sé að
ríða honum á slig. Þvert á móti;
hann er hinn rólegasti, hallar sér
aftur á bak í stólnum og leysir frá
skjóðunni. Gunnar hóf feril sinn
sem blaðamaður á Þjóðviljanum,
fyrst í íþróttum, síðan sem frétta-
maður, svo gerðist hann auglýs-
ingastjóri blaðsins og þaðan lá leið-
in út á hinn frjálsa markað auglýs-
inganna.
Er margt skylt með auglýsinga-
gerð og blaðamennsku?
„Þessar greinar eru náskyldar.
Það er góður skóli fyrir þá sem gera
auglýsingar að hafa verið blaða-
maður. Þú sérð hér frammi fleiri
sem koma af blöðunum. Við erum
ekki bara að auglýsa, við stundum
líka fjölmiðlun. Alveg eins og blöð-
in erum við að koma upplýsingum
á framfæri. Hvort tveggja beinist
að því að ná athygli fólks. Reynsla
mín sem íþróttafréttamaður hefur
t.d. komið sér einkar vel. íþrótta-
fréttirnar eru oft slagorðaleikur,
þar þarf oft að gera mikið úr litlu.
Þar með er ég ekki að segja að með
auglýsingum sé verið að blása eitt-
hvað upp, heldur benda á þessa að-
ferð,- að ná athyglinni þótt fátt hafi
gerst. En það er ekki mikilvægast
að auglýsing slái í gegn, heldur að
hún miðli réttum upplýsingum. Þar
skilur á milli fagmennsku og þeirra
sem t.d. gera sjálfir auglýsingar fyr-
ir sitt fyrirtæki.
Sósíaiískt áfall
Það er með ólíkindum hvað aug-
lýsingamarkaðurinn er stór hérna
hjá okkur, miðað við það hvað
markaðurinn er lítill. Mér er það
minnisstætt að fyrir mörgum árum,
meðan ég var á Þjóðviljanum, fór
ég í fri til New York, fyrsti blaða-
maður Þjóðviljans sem fékk ótak-
markaða vegabréfsáritun, sem
þótti mikið sósíalískt áfall. Jæja, en
þarna úti hitti ég fullt af auglýs-
ingafólki sem tók mér eins og for-
seta íslands vegna þess að ég var
auglýsingastjóri. Slíkt fólk er hátt
skrifað þar vestra þar sem allt geng-
ur meira og minna út á auglýsingar.
Ég var spurður hvort hér væru
fleiri auglýsingastjórar, hvort hér
birtust auglýsingar í blöðum, sjón-
varpi og útvarpi. Jú, jú allt var þetta
til. Þá spurðu þeir hvað hér væri
margt fólk. Þegar ég sagði þeim það
spurðu þeir af hverju við notuðum
ekki bara símann. Þar vestra
myndu þeir nota póstinn eða sím-
ann til að ná til svona lítils markað-
ar og af þessu má sjá hversu mikið
er lagt upp úr auglýsingum hér. Hér
er fjöldi auglýsingastofa og miklir
peningar lagðir í auglýsingar. Þetta
er eitt af fjölmörgum undrum sem
er að finna hjá okkur. Ég held að
þetta sé vegna þess að fólk vill geta
gert sér dagamun til mótvægis við
myrkrið og kuldann og það leyfir
sér ýmislegt, sem veldur því að
keppt er um að ná til þess með aug-
lýsingum".
Hvernig er auglýsingamarkaður-
inn, hvernig vinnið þið?
„Auglýsingaþjónustan er ein af
10 auglýsingastofum sem eru í Sam-
bandi íslenskra auglýsingastofa
(SÍA). SÍA-stofur þurfa að spanna
vítt svið í þjónustu sinni. Við gerum
texta og setjum hann upp, við ger-
um auglýsingar fyrir dagblöð og
sjónvarp. Við búum til bæklinga,
plaköt, dreifirit, undirbúum blaða-
mannafundi, skreytum jafnvel
veisluborð fyrir viðskiptavinina.
Gunnar Steinn
Pálsson í
Auglýsinga-
þjónustunni
tekinn tali
Við sjáum um öll tengsl við al-
menning fyrir kúnnana. Það kemur
fyrir að við gefum ráð um málfar í
ræðum, undirbúum menn fyrir
sjónvarpsviðtöl og fleira slíkt. Aug-
lýsingastofurnar í SÍA eru einu fyr-
irtækin í landinu sem vinna eftir
siðareglum. Úti í heimi gilda al-
þjóðlegar reglur sem segja t.d. að
ekki megi niðurlægja konur, nota
trúgirni barna eða blekkja með
röngum upplýsingum, en því miður
grasserar slíkt í auglýsingum hér.
Að mínum dómi eiga auglýsinga-
stofur stóran þátt i stöðugt betri
auglýsingagerð og allar auglýsingar
ættu a.m.k. að taka mið af siðaregl-
um SÍA-stofanna. Hér geta menn
ennþá keypt síðu í blaði og auglýst
nánast hvernig sem er án þess að
nokkurt aðhald eða eftirlit komi
til“.
Þú minntist á textagerð og málf-
ar. Hafið þið íslenskufólk á ykkar
vegum?
„Við leggjum mikið upp úr góðu
málfari. Gott málfar er ekki minna
virði en fallegt útlit. Það Iíður varla
svo dagur að við hringjum ekki í
Orðabók Háskólans til að leita
ráða“.
Námskeið gegn stressi
Hvernig verður auglýsing til?
„Fyrst vil ég nefna að það eru um
20 manns sem vinna hérna í fyrir-
tækinu, þar af um 15 í fullu starfi.
Hér eru menn sem fást við texta-
gerð, teiknarar, markaðsráðgjafi,
„teppadeildin“ sem fæst við fjár-
málin, prentun og birtingu auglýs-
inga. Síðan kaupum við vinnu fólks
sem fæst við kvikmyndagerð, ljós-
myndun, skiltagerð og þar fram eft-
ir götunum.
Auglýsingin verður t.d. þannig til
að kúnninn hringir og segist þurfa
að auglýsa eitthvað ákveðið. Það
getur tekið allt frá einum degi upp
í marga mánuði að verða við óskum
hans. Fyrst er að ákveða til hverra á
að höfða og síðan hvaða eiginleikar
vörunnar það eru sem koma til með
að selja hana. Texti er saminn, ljós-
mynd tekin og auglýsingin sett upp.
Okkar auglýsingar verða til í hóp-
efli, við setjumst saman og ræðum
það hvernig við viljum auglýsa.
Hópvinnu tel ég vera fyrirmyndar-
vinnubrögð, en auðvitað gerist það
stundum að það þarf að redda ein-
hverju á stundinni. Hraðinn er mik-
ill í þessum bransa eins og reyndar
alls staðar í þjóðfélaginu".
Þú nefnir hraðann, það er ekki
að sjá að þú sért neitt sérlega stress-
aður?
„Ég skal segja þér að ég fór á
stress-manager námskeið í fyrra.
Ég hef þá reglu að fara á námskeið
einu sinni á ári. Það hefur verið
þannig með mig að hvað sem ég fer
snemma á fætur er ég alltaf 15 mín-
útum of seinn allan daginn, en ég
Iegg mikið á mig þessa dagana til
þess að reyna að kippa þessum vana
í liðinn. Við lærðum að skilgreina
stressið, þekkja einkennin og af-
leiðingarnar.
Reglan til að verjast stressi er því
miður oft sú að neita sér um flest
það sem er gott. Þegar mikið álag er
framundan er bannað að drekka
kaffi, bannað að reykja og drekka
— einmitt það sem manni hættir
helst til að gera undir álagi. Það er
mikil vörn í því að vera vel á sig
kominn líkamlega, trimma og gera
líkamsæfingar og síðast en ekki síst
að anda rétt, anda þindaröndun. Ég
get t.d. núna andað mig í svefn á
fjórum mínútum. Ég kann ýmsar
brellur eftir þetta námskeið sem
enginn sér, t.d. að slaka á í eina mín-
útu inni á miðjum fundi án þess að
nokkur taki eftir því. Þá er ég víðs
fjarri bæði andlega og líkamlega.
Það er líka mikilvægt að leyfa sér
að dreyma dagdrauma, gleyma fyr-
irtækinu og öllu þessu efnisiega og
láta sig dreyma um eitthvað sem
mann langar til að gera. Mín regla
er sú að sofa reglulega, borða reglu-
lega og hafa sem mest af fjölskyldu
minni að segja. Ég er sannfærður
um að það getur enginn unnið lengi
undir miklu álagi án góðra mann-
legra tengsla.
Skoða auglýsingar
með varúð
Ég fór á annað námskeið sem
kallað er time-manager námskeið
og þar lærði ég t.d. að síðustu fjórar
mínúturnar áður en maður fer að
heiman á morgnana skipta sköpum
fyrir daginn og fyrstu fjórar mínút-
urnar eftir að maður kemur heim á
kvöldin ráða því hvernig kvöldið
verður. Það er mikilvægt að byrja
ekki á því að demba áhyggjum yfir
fjölskylduna eða að láta hversdags-
leikann ráða þessar mínútur, heldur
að hugsa og tala um eitthvað allt
annað. Það halda margir að þessi
námskeið séu fyrir kalla sem vilja
láta hjólin snúast, en það verður að
segjast að mannlegu þættirnir á
þessum námskeiðum eiga erindi til
allra þeirra í þjóðfélaginu sem láta
sig eigin vellíðan einhverju skipta.
Hvernig fer það saman að vera
sósíalisti og sjálfstæður atvinnu-
rekandi í auglýsingabransanum?
„Þessarar spurningar er ég oft
spurður, því það er líklega varla
hægt að hugsa sér kapítalískari
starfsvettvang en auglýsingar. Við
erum auðvitað oft að auglýsa fyrir
einkaframtakið, stundum komum
við gagnlegum upplýsingum á
framfæri en stundum erum við e.t.v.
að ýta pínulítið undir gerviþarfirn-
ar. Ég vil svara þessu þannig að ég
eins og flestir aðrir er að selja mína
vinnu. Ég hef fólk í vinnu, en við
reynum að vinna eins mikið saman
og eins félagslega og hægt er. Mér
finnst það mikilvægast að verða
ekki samdauna, að geta horft á það
sem við erum að gera utan frá.
Sjálfur skoða ég auglýsingar með
varúð og ég vona að allur almenn-
ingur geri það líka. Ég reyni að taka
persónulega afstöðu og spyrja: ger-
ir auglýsingin gagn? A hún erindi,
flytur hún góðan boðskap? Það
kemur fyrir að við neitum að gera
auglýsingar fyrii einstakar vörur
eða fyrirtæki sem okkur finnst eiga
lítið erindi á markaðinn".
Kóngamellan Gunnar
Það er greinilegt að auglýsingar
eru að verða æ stærri þáttur í okkar
samfélagi. Til dæmis eru stjórn-
málamenn og verkalýðshreyfingin
farin að nota auglýsingar til að
koma boðskap sínum á framfæri.
Hvað viltu segja um þetta?
„Við erum farin að finna fyrir því
að pólitíkin sækir til okkar eftir að-
stoð og það er ekkert nema gott um
það að segja. Það má að vísu aldrei
verða þannig að auglýsingastofur
búi alfarið til ímynd einhvers
stjórnmálamanns, en við getum að-
stoðað við að koma upplýsingum á
framfæri. Við höfum aðstoðað fólk
í prófkjöri. Ég held líka að auglýs-
ingastofur gætu haft áhrif í þá átt
að koma réttum upplýsingum til
fólks um pólitík,því það er okkar
mottó númer eitt, tvö og þrjú að
segja satt“.
Það er talað um efnahagserfið-
leika og samdrátt, hafið þið orðið
vör við samdrátt á auglýsingamark-
aðnum?
„Ekki ennþá. Þegar samdráttur
verður í innkaupum reyna seljendur
að herða róðurinn og ná til fólks og
auglýsa jafnvel enn meir en ella.
Við höfum hins vegar orðið vör við
vaxandi greiðsluerfiðleika“.
Hvað um áhugamál þín utan
vinnunnar?
„Þau eru mörg. Þegar ég var
blaðamaður á Þjóðviljanum þótti
ég afskaplega borgaralegur, bæði v
fréttamennsku og áhugamálum. Ég
stundaði skák, bridge og fótbolta
og geri enn. Ég hef alltaf verið
sportidjót og verð að fá að keppa og
nú síðast bætti ég tennis á verkefna-
listann. Ég hef keppnisskap og fæ
ótrúlega útrás við það að taka þátt
í keppni. Mitt aðaláhugamál, sem
ég vanræki þó mest, er fjölskyldan.
Það gengur mikið á á mínu heimili.
Ég er mikil félagsvera og þykir gam-
an að skemmta mér með öðrum,
þótt ég reyni þess á milli að vera fyr-
irmyndar heimilisfaðir, rólyndur og
góður.
En af því að ég minntist á það
hvað ég þótti borgaralegur, ætla ég
að segja eina sögu því til sönnunar.
Ég taldi að lesendur Þjóðviljans
vildu lesa um það sem var að gerast
á hverjum tíma og því var það að
þegar Karl Gustav Svíakóngur kom
hingað elti ég hann á röndum, lýsti
klæðnaði hans og gestanna, hvað
var borðað og þar fram eftir götun-
um. Þetta fór mjög í taugarnar á
sumum'á Þjóðviljanum og af þessu
tilefni orti Árni Bergmann eftirfar-
andi vísu:
Harmþrungnir vér horfum á
hugsjónirnar brunnar.
í komma lýgur Karli frá
kóngamellan Gunnar.