Helgarpósturinn - 30.08.1984, Blaðsíða 11
Eg
held
mínu
striki
eftir Guðrúnu Helgu Sigurðardóttur mynd: Jim Smart
Ármann Reynisson er kaupsýslumadur. Hann er fram-
kvæmdastjóri tveggja fyrirtækja, annað þeirra er Ávöxtun sf.
Hann hefur stofnað tónlistarsjóð. Hann hefur margt á sinni
könnu; kannski tákn einkaframtaksins á íslandi í dag.
Ávöxtun sf. býður upp á ávöxtunarþjónustu á sparifé. Fyr-
irtækið kaupir skuldabréf af fyrirtækjum með sparifé við-
skiptavina sinna, sem fá fasta vexti af fé sínu.
Þaö eru ekki allir sammála um lögmæti fyrirtækisins. Þórð-
ur Ólafsson forstöðumaður bankaeftirlitsins hefur til dæmis
sitthvað við það að athuga eins og komið hefur fram í blöðum.
Þrátt fyrir það heldur Ármann uppbyggingu fyrirtækja sinna
áfram, staðfastur í þeirri trú að hann sé að gera rétt.
„Starfsemin í Ávöxtun sf. er ný
af nálinni á íslandi. Áður fyrr tóku
menn eins og Aron í Kauphöllinni
fjármuni í fjárvörslu. Það gera
ýmsir lögfræðingar í dag. Fjár-
varsla hefur nefnilega tíðkast í
aldaraðir en það er framkvæmdin
á minni fjárvörslu sem er ný. Þeg-
ar ég lauk námi mínu í London
School of Economics fyrir tveimur
árum og kom heim, sá ég að ís-
land er mörgum áratugum á eftir
tímanum á fjármálamarkaðnum
og þar með talið í bankamála-
starfsemi," segir Ármann Reynis-
son, en þá fékk hann hugmyndina
að fyrirtækinu. Hann myndi hag-
nýta menntun sína sem var á sviði
verðbréfaviðskipta, fjármagns-
markaðar og alþjóðaviðskipta og
taka þátt í uppbyggingu á fjár-
magnsmarkaði iandsins. Slá tvær
flugur í einu höggi.
Miklir
.<<
eignamenn
„Avöxtun sf. er fyrirtæki stofn-
að að fyrirmynd fyrirtækja í V-
Evrópu og Bandaríkjunum, hlið-
stæð starfsemi og það sem kallað
er „broker" á ensku. Við tökum
fjármuni í vörslu og sérhæfum
okkur í skuldabréfakaupum fyrir
viðskiptavini okkar, bjóðum fasta
það fjármagn sem þeir hefðu und-
ir höndum. Með slíku hugarfari
finnst Ármanni að starfsemin sé
ekki vegin og metin á hlutlausan
hátt. En látum hann segja frá.
„Bankaeftirlitið hafði samband
við mig fyrir nokkru og bað um
upplýsingar um starfsemi mína;
þar sem ég starfa fyrir opnum
tjöldum var mér það bæði Ijúft og
skylt. En ég óskaði eftir því við
Þórð að þetta yrði trúnaðarmál
mitt og bankaeftirlitsins, svo og að
ég fengi afrit af skýrslu sem hann
myndi ef til vill gera. Þórður Ólafs-
son brást því trúnaðartrausti sem
ég sýndi honum. Ég hef ekki feng-
ið afrit af skýrslu hans og hann lak
eftirgrennslan sinni beint í NT.
Svona framkomu kann ég ekki
við. Það á að vera hægt að treysta
formanni bankaeftirlitsins. Mér
finnst eðlilegt að eftirlitið kynni
sér starfsemi mína og kynni við-
skiptaráðuneytinu hana síðan.
Það er rhjög eðlilegt. Og Þórður
má að sjálfsögðu hafa sitt persónu-
lega álit á þessu máli en það ræður
þar ekki úrslitum. Nútíminn blés
þetta mál upp, mál sem upphaf-
lega snerist bara um sakleysislega
athugun á fyrirtæki."
Helgarpósturinn bar þessi um-
mæli Ármanns undir Þórð Ólafs-
son forstöðumann bankaeftirlits-
ins. Um þau hafði hann þetta að
.Þórður Ólafsson brást trúnaðartrausti mínu," segir Ármann Reynisson.
Armann Reynisson, framkvæmdastjori Avöxtunar
vexti eftir því hvaða vextir eru á
skuldabréfum almennt. Slík þjón-
usta hefur verið á boðstólum í 15
ár í Bandaríkjunum þar sem þessir
„brokers" ráða yfir 28% af fjár-
málamarkaðnum.
Það sem gerist þegar ég skipti
við fólk er að það gerir samninga
við mig um að taka fjármuni í fjár-
vörslu og ávaxta þá á sem bestan
hátt með skuldabréfakaupum.
Það er öllum frjálst að gera samn-
inga við aðra í lýðræðislegu þjóð-
félagi. Fólk vill vita, þegar það
gerir samninga við mig, hvað það
fær fyrir fjármagnið sem það legg-
ur fram, hve mörg prósent það
fær. Ég gef því það upp þó svo það
geti breyst dálítið eftir vöxtum á
skuldabréfum almennt."
Þeir sem standa að baki Ávöxt-
unar sf. eru, auk Ármanns, miklir
eignamenn, að því er hann segir
sjálfur, Pétur Björnsson og Bjarni
Stefánsson í Hljómbæ. „Fyrirtæki
þessara manna hafa alltaf haft
gott orð á sér. Þar sem þetta er svo
sameignarfélag, eru þeir menn
sem standa að baki því persónu-
lega ábyrgir í viðskiptum þess.“
Til Sudur-
Ameríku
Þórður Ólafsson forstöðumaður
bankaeftirlitsins hafði samband
við Ármann nýlega og að sögn
Ármanns vildi hann kynna sér
hvorLþeir aðilar sem stæðu að
baki Ávöxtun væru þesslegir að
flýja til Suður-Ameríku með allt
segja: „Þau ummæli sem eftir mér
eru höfð um „one-way ticket" til
Suður-Ameríku eru verulega
brengluð og misskilin. í tilvitnun-
inni í viðtal sem blaðamaður NT
tók við mig og birtist hinn 21.
þessa mánaðar kemur auk þess
ekkert fram sem rennt gæti stoð-
um undir þá fullyrðingu Ármanns
Reynissonar að ég hafi framið
stórfelld embættisglöp. Að öðru
leyti tjái ég mig ekki um fullyrð-
ingar Ármanns."
„Litid hornauga“
Starfsemi fyrirtækisins er nýj-
ung og „þegar nýjungar berast til
landsins og þær ganga vel, er það
oft litið hornauga. Menn eiga oft
erfitt með að sætta sig við að ein-
hverjum gangi betur en öðrum
hér á landi,“ segir Ármann. „Þess-
ir aðilar reyna því að gera manni
erfitt fyrir. Menn verða að sætta
sig við að heimurinn breytist og
mennirnir með. Nýjungar berast
sem betur fer til íslands og það er
ekki hægt að stöðva tímans rás.
Lagasetningarnar koma venju-
lega eftir að nýjungarnar hafa
komið fram. Ef mér væri bent á að
starfsemi mín væri ólögleg myndi
ég breyta henni. Ekki færi ég að
eyðileggja alla þá velgengni og
menntun sem ég hef notið vegna
brots á lögum.“ Og hann segir litla
frásögn af því þegar íslenskir
bændur fóru í mótmælaför gegn
síma fyrr á öldinni. „Ef þeir hefðu
fengið vilja sínum framgengt þá
værum við kannski ekki enn búin
að fá þetta þarfaþing, símann." —
Hvar stæðum við þá? „Ég er mjög
hiynntur lagasetningu en meðan
engin er, hlýt ég að halda mínu
striki, — og framfylgja lögum,
gegn stórsjó kerfismanna. Ég
fagna því að ríkisstjórnin hefur
gefið bönkunum meira frelsi en
var, ég fagna því þegar framtak
einkaaðila fær notið sín sem best.
Peningamarkaðurinn verður allt-
af bæklaður á meðan hann er mið-
stýrður. Það sést best á íslandi
sjálfu. Það er rétt stefna að gefa
bönkum fullt frelsi til að stjórna
sínum málum og ég tel, að á næstu
árum verði miklar breytingar í þá
átt á fjármálasviðinu og verði
þjóðinni allri til góðs.“
Hann telur núverandi bankalög
vera úrelt. Þau kveði ekki á um
starfsemi Ávöxtunar sf. „Ný lög-
gjöf er í mótun en það er furðulegt
að það hefur enginn úr nefndinni
sem endurskoðar bankalöggjöf-
ina, haft samband við nokkurn
þeirra sem eru framarlega á mín-
um væng viðskiptaheimsins
vegna þessa svo ég viti til. Ritari
nefndarinnaf er Þórður Ólafsson,
sem sagðist myndu beita öllum
áhrif sínum til að stöðva starfsemi
Ávöxtunar sf. og hliðstæðra fyrir-
tækja."
Ármann vonar að löggjöfin
verði til góðs og taki þær nýjungar
sem komið hafa fram í viðskipta-
heiminum á liðnum árum til
greina. Honum finnst eðlilegt að
þingmenn og aðrir kynni sér hvað
sé að gerast á fjármagnsmarkaðn-
gegn stórsjó
kerfismanna
þeirra sem að baki okkur standa.
Því er þar um að ræða aðhald fyrir
mig að tapa því ekki út úr höndun-
um á mér. Viðskipti byggjast á
gagnkvæmu trausti, fólk kemur
og treystir mér til að vinna að mál-
um sínum. En samningar eru alltaf
tryggingin sem við setjum fram.
Ef fyrirtækið stæði sig ekki vel
gagnvart fólkinu spyrðist það
fljótt út. Og ef ég sæi að það væri
halli á starfseminni væri ég fljótur
að loka, færi að vinna í banka frá
níu til fimm og hefði engar fjár-
hagslegar áhyggjur. Það kostar
alltaf viss átök fyrir mann sjálfan
að reka svona fyrirtæki. Ég vil
taka fram að í þeim samningum
sem ég geri við fyrirtæki er kveð-
ið á um að fyrirtækin kaupi aftur
skuldabréf sem fara í vanskil; þar
með tek ég í rauninni litla áhættu,
viðskiptavinirnir enga, auk þess
sem ég tek enga þóknun af kúnn-
unum."
Hjá Ármanni í Ávöxtun er allt í
föstum skorðum. Hann tekur
sömu afföll og sömu þóknun af öll-
um fyrirtækjunum, „til að mis-
muna ekki“. Hann hagnýtir sér
ekki slæmt fjármálaástand fyrir-
tækja með því að breyta samning-
um við þau. Eftir að samningur
hefur verið gerður, er hann gerð-
ur. Og hann skiptir aðeins við virt
og stöndug fyrirtæki. Hann skipu-
leggur starfsemina langt fram í
tímann og selur aldrei skuldabréf
aftur vegna þess að veltan er það
mikil að hann þarf þess ekki. „Það
er mjög sjaldgæft að fólk þarfnist
peninganna áftur mjög skyndi-
lega, helst 100.000 til 200.000
króna og þegar það hefur komið
upp, hef ég getað borgað fólki það
beint út.“ Fyrirtækin borga þókn-
anir. „Viðskiptavinir mínir þurfa
ekki að borga fyrir að vera í við-
skiptum."
,,Ekki laxveiöi,
ekki bridds“
Ármann Reynisson, fram-
kvæmdastjóri Avöxtunar sf. er
sagður samkvæmismaður mikill.
„Nú?“, hváði hann og hugsaði sig
um. „Meðan ég var í námi ferðað-
ist ég mikið um landið fyrir fyrir-
tæki sem ég starfaði fyrir á sumr-
in. Þá kynntist ég náttúrlega
mörgu fólki. Getur það verið það?
Mínir bestu persónulegu vinir
eru fæstir bissnissmenn. Svo geri
ég mikinn greinarmun á vináttu
og kunningsskap. Ég á fjöldann
allan af kunningjum í viðskiptum
og öðrum störfum. Ég býð stund-
um kunningjum eða viðskiptavin-
um í málsverð. Ég vil hafa gott
samband við þá. — Eða öfugt, þeir
bjóða mér. Ég reyni að rækta
minn garð. Þess þarf til að ná góð-
um viðskiptum. En ég held við-
skiptum og viðskiptasamböndum
frá mínu einkalífi."
Hann segist ekki hafa sömu
áhugamál og margir aðrir stórlax-
ar. Ekki laxveiði, ekki bridds.
Heldur.. .tónlist, bókmenntir og
útivist — honum finnst hann mega
skokka meira. Hann hefur engan
tíma fyrir ýmiss konar klúbba-
starfsemi, nema þá tónlistarsjóð-
inn sem hann fjármagnar sjálfur.
Hann hugsar með söknuði til
námsáranna í London þar sem
hann var innan um jafnaldra sína.
„Sjáðu til, ég fer í fertugs- og
fimmtugsafmælin á meðan jafn-
aldrar mínir eru enn að basla við
að koma sér áfram. Það er stund-
um erfitt að hafa unnið sig svona
hratt upp.“ En stór þáttur í um-
sýslun hans er að hitta fólk.
Hjá því fær hann ýmsar hugmynd-
ir, alveg eins og þegar hann er að
vinna í garðinum sínum. „Mér
finnst afslappandi að vinna í garð-
inum, hlusta á tónlist og horfa á
failegt málverk. Það er náttúrlega
alltaf eitthvað að brjótast um í
manni."
um. Þeir geti ekki einskorðað sig
við eitthvert kerfi. Það sé verið að
setja lög fyrir nánustu framtíð.
„Viö berum
persónulega
ábyrgd“
Það er mikil hvatning fyrir Ár-
mann og félaga hans hve fyrirtæki
þeirra hefur blómstrað það eina
og hálfa ár sem það hefur starfað.
Hann telur, að ef svona fyrirtæki
hefði verið komið á laggirnar fyrir
áratugum væru íslendingar ekki í
eins miklum fjárhagskröggum í
dag. „Ástæðu þess hve erlendur
skuldabaggi landsins er mikill nú
tel ég vera ranga fjármálastefnu
ríkisins. Einnig þá, að peningar al-
mennings brunnu upp í verð-
bólgubáli. Þórður Ólafsson segir
að bankarnir tryggi einstakling-
um sem eiga peninga að þeir fái
þá til baka. Það er svo fyndið þeg-
ar hann og fleiri segja þetta, því
allir vita að fólkið fékk ekki raun-
gildi peninganna sinna til baka í
áratugi. Við, hins vegar, í Ávöxt-
un sf. berum persónulega ábyrgð
á viðskiptum fyrirtækisins og allar
okkar eigur eru í veði fyrir því.
Allt það fjármagn sem ég tek á
móti fer í að kaupa skuldabréf af
fyrirtækjum. í þeim liggja svo pen-
ingar viðskiptavinanna og ég
myndi aldrei leggja þá í eitthvað
svipað Kröfluævintýrinu þar sem
enginn bar ábyrgð á neinu. Það er
hægt að ganga beint að eignum
HELGARPÓSTURINN 11