Helgarpósturinn - 04.10.1984, Blaðsíða 10

HP
HELGARPÓSTURINN
Ritstjóri og ábm.:
Ingólfur Margeirsson
Ritstjórnarfulitrúi:
Hallgrímur Thorsteinsson
Blaðamenn:
Óli Tynes, Ómar
Friðriksson og Sigmundur
Ernir Rúnarsson
Útlit: Björgvin Ólafsson
Ljósmyndir: Jim Smart
Handrit og prófarkir:
Hildur Finnsdóttir
Útgefandi: Goðgá h/f
Framkvæmdastjóri:
Guðmundur H. Johannesson
Auglýsingar:
Steen Johansson
Markaðsmál, sölustjórn og
dreifing: Hákon Hákonarson
og Sigþór Hákonarson
Innheimta:
Garðar Jensson.
Afgreiðsla: Ásdís Bragadóttir
Lausasöluverð kr. 35
Ritstjórn og auglýsingar eru
að Ármúla 36, Reykjavík, sími
8-15-11. Afgreiðsla og skrif-
stofa eru að Ármúla 36.
Sími 8-15-11
Letrun: HP-setning
í verkföllum
í dag kemur Helgarpóstur-
inn í þriöja skipti til lesenda
sinna þrátt fyrir verkfall ís-
lenskra prentara. Blaðið hef-
ur áður sagt að skyldur þess
við lesendur vegi þyngra en
svo að það láti fljótfærnislegt
verkfall bókagerðarmanna
koma í veg fyrir útgáfu.
Verkfall Félags bókagerð-
armanna er skólabókardæmi
um það hvernig hægt er að
klúðra kjarabaráttu. Tónninn
í verkfallinu var og verður
falskur. Prentarar hafa fyrir-
gert trausti almennings, því
sem mestu máli skiptir í bar-
áttu þeirra. Ósveigjanleiki
þeirra við atvinnurekendur
tilheyrir annarri öld.
Verkfall BSRB slær á aðr-
ar nótur. Það hefur hljóm-
grunn. Það er lagt út í það
eftir alvarlegar tilraunir til að
ná sambandi við viðsemj-
andann, ríkisvaldið. Það er
skiljanlegt vegna þess að al-
menningur hefur fylgst með
því hvernig ríkisvaldið hefur
komið fram við starfsfólk sitt.
Fólk hefur haft aðstöðu til að
fylgjast með. Við höfum öll
fylgst með því hvernig þolin-
mæðin hefur farið þverrandi.
[ dag birtir Helgarpóstur-
inn Nærmynd af Kristjáni
Thorlacius, formanni Banda-
lags starfsmanna ríkis og
bæja. Kristján er verkalýðs-
foringi sem komið hefur á
óvart. Fyrir nokkrum árum
hefði engan innan BSRB
órað fyrir því að Kristján gæti
komið fram af jafn mikilli
hörku og hann hefur gert nú,
því um tíma var hann fallandi
foringi. Og hann á enn sína
slæmu daga eins og aðrir.
En það sem gerir formann
BSRB sterkan nú, er þaö
sama og gerir hljóminn í
verkfalli opinberra starfs-
manna sannan. Krafturinn er
keyrður áfram af brostinni
biðlund, almennri óánægju
með einsýnt og ómanneskju-
legt ríkisvald, yfirboðara sem
af einhverjum ástæðum hef-
ur gleymt því, að það er fólk
sem vinnur við opinbera
þjónustu, ekki vélar. Ríkis-
apparatið gengur fyrir því
sama og aðrar atvinnugrein-
ar: vinnandi fólki sem vill
vinna störf sín vel.
Það er herfileg hugsana-
skekkja hægri manna í ríkis-
stjórn, að til að skera niður í
ríkiskerfinu, sé sniðugast að
byrja á að ráðast á þjóna
þess.
BRÉF TIL RITSTJÓRNAR
Sigurði A. Magnússyni
d:
reid
jafnan meö
vopn, því hann
var ódæll og
embættislaus “
Þessi lýsing á Knúti presti, er frá
segir í 76. kapítula íslendingasögu
Sturlu Þórðarsonar, hefur stundum
komið mér í hug, þegar ég hef lesið
sumar hinna ofstækisfullu greina
Sigurðar A. Magnússonar, nú síðast
grein hans Þrengt ad þrykktu
máli, birta í Helgarpóstinum 30.
ágúst sl.
f grein þessari er vegið af þeirri
hörku og ósanngirni að Landsbóka-
safni, að ekki verður látið ósvarað,
þótt við það muni e.t.v. sannast, að
illt er að eggja óbilgjarnan.
Það er að vísu rétt, að Landsbóka-
safn og Háskólabókasafn fá hvergi
nærri það bókakaupafé, sem þau
þurfa, en að þau séu svo fátæklega
búin að erlendum ritum, að hér á
landi muni „vera nánast ógerning-
ur að stunda alvarleg fræði eða vís-
indastörf í nokkurri grein annarri >
en íslenskum fræðum", nær auðvit-
að engri átt. Um bókaval má alltaf
deila, og vitaskuld er valið því erfið-
ara, sem minna fé er til kaupanna.
Þegar Sigurður heldur því fram,
að megnið af bókum Landsbóka-
safns sé „óskipulagt og óskrásett",
fer hann með staðlausa stafi. Maður
skyldi ætla, að hann kynni ekki að
leita í spjaldskrám, eða vissi ekki til
hvers þær væru. Auk hinnar ræki-
legu spjaldskrár eru til, eins og
menn vita, prentaðar skrár um
bókakost safnsins. í ritaukaskrám
safnsins 1887—1943 var skrá um ís-
lenzk og erlend rit birt hverju sinni
í sama bindi. Síðan var skráin um ís-
lenzk rit gefin út í Árbók safnsins
1944—1974, en úr því sérstaklega í
íslenzkri bókaskrá.
Skrá um erlend rit var birt fjölrit-
uð um árabil, en frá 1970 í Samskrá
um erlendan ritauka íslenzkra
rannsóknarbókasafna.
Árið 1978 kom út Samskrá um er-
lend tímarit í íslenzkum bókasöfn-
um og stofnunum og viðaukabindi
við hana 1980. Unnið er nú að nýrri
heildarskrá um erlend tímarit í ís-
lenzkum söfnum.
Samskráin um erlendu tímaritin
olli byltingu, þegar hún kom út, því
að fram til þess tíma höfðu menn
ekki yfirlit yfir þann erlenda tíma-
ritakost, sem aflað hafði verið til
landsins, né var það vitað, hvar
hann var niðurkominn.
„Hann
Um líkhúsanda í Landsbókasafni
verða þeir að dæma, sem þangað
leita, og hótfyndni Sigurðar í garð
þeirra, er annast afgreiðslu í safn-
inu, er slík, að hún fellur um sjálfa
sig eins og öll mannvonzka, í hvaða
líki sem hún birtist. Þeir, sem þekkja
til í erlendum bókasöfnum, vita, að
þeir verða tíðast að bíða þar lengur
eftir afgreiðslu en í Landsbókasafni.
Það er dálítið kostulegt að heyra
mann með hugarfari Sigurðar A.
Magnússonar, svo sem það birtist í
þessum og ýmsum öðrum skrifum
hans, tala um upplifun, hugljómun
og lífsánægju. Hvers vegna snýr
hann ekki aftur til lowa City, þar
sem allt var svo fullkomið, að jafn-
vel hann stóð höggdofa?
Finnbogi Gudmundsson
landsbókavöröur
Það lýsir vel, af hve miklum
ókunnugleika Sigurður A. Magnús-
son fjallar um þessi mál, að hann
eignar Þórhalli Þorgilssyni skrá þá
um efni blaða og tímarita, sem unn-
ið hefur verið að um langt árabil.
Þórhallur Þorgilsson vann á sín-
um tíma að drögum að skrá um rit-
verk á íslenzku að fornu og nýju af
latneskum eða rómönskum upp-
runa, og komu út tvö hefti, eitt um
Frakkland og annað um Ítalíu, á ár-
unum 1954—58. Varðveitt er í safn-
inu miklu meira efni af þessu tagi
með hendi Þórhalls, en ekki enn
reynzt fært að búa það til prentun-
ar. Þá vann Þórhallur ásamt öðrum
að allsherjarskrá um rit íslenzkra
manna' allt frá öndverðu, miklu
verki, sem vonandi kemst út um síð-
ir.
í spjaldskrá þá yfir efni blaða og
tímarita, sem Sigurður víkur að og
telur harla gloppótta, eru þó komin
130 þúsund spjöld og rúmt hundrað
blaða og tímarita verið yfirfarin um
langt árabil í þessu skyni.Það er
auðvitað hörmulegt að geta ekki
fengið meira starfslið til að sinna
þessu og öðrum áþekkum verkefn-
um, er bíða úrlausnar.
Á það má þó benda, að gefnar
hafa verið út á prenti skrár um efni
ýmissa tímarita, svo sem Skírnis og
Tímarits Hins ísl. bókmenníafélags,
Andvara, Eimreiðarinnar, Tímarits
Máls og menningar og miklufleiri.
Þá hefur Einar Sigurðsson háskóla-
bókavörður tekið saman árlega frá
1968 skrá um skrif um íslenzkar
bókmenntir síðari tíma, og nefnist
hún Bókmenntaskrá Skírnis og
kemur út á vegum Bókmenntafé-
lagsins.
I stað þess að kynna sér og geta
um það, sem gert er í þessum efn-
um, er ráðizt með rangfærslum og
svívirðingum á það, sem enn er
ógert.
Hvimleiður
misskilningur
leiðréttur
Herra ritstjóri:
Athygli mín hefur rækilega verið
vakin á frétt, sem birtist á 24. bls.
Helgarpóstsins 20.IX. 1984.
Þar stendur meðal annars, að til-
teknir „yfirlýstir andstæðingar
NATO“, þeirra á meðal Einar Karl
Haraldsson, ritstjóri Þjóðviljans,
séu nýkomnir úr, jnikilli Evrópuför
í boði NATÓ“.
í lok fréttarinnar segir:
„Er ljóst, að NATÓ-andstæðing-
urinn og ritstjóri málgagns sósíal-
isma hefur gefið ströng fyrirmæli
um að gefa ekkert upp um ferðir
sínar, sem Atlantshafsbcuidalagið
bauð í, honum að kostnaðar-
lausu“.
í frétt þessari er ranghermi, sem
leitt hefur til margra fyrirspuma til
mín og annarra og mikils umtals
meðal almennings. Því tel ég nauð-
synlegt, að eftirfarandi komi fram:
Enda þótt enginn maður, erlend-
ur eða innlendur, iífs eða Iiðinn,
hcifi mér vitanlega sýnt fræðslu-
ferðum á vegum Atlantshcifs-
bandalagsins meiri áhuga en Einar
Karl Haraldsson, ritstjóri Þjóðvilj-
ans, t.d. með því að heimta að fá
nöfn þátttakenda „uppgefin" í
þeim tilgangi að reyna að níða af
þeim æruna með því að birta nöfn
þeirra sem sakamanna, hefur hon-
um aldrei verið boðið í slíka ferð.
Eins og frarn hefur komið í
blaðafréttum, fór ritstjóri Þjóðvilj-
ans í þennan „Grand Tour of
Europe“ í boði „United States In-
formation Agency".
Ritstjóri Þjóðviljans fór því ekki í
hina miklu Evrópuför sína í boði og
á kostnað Atlantshafsbandalags-
þjóðanna sextán, þeirra á meðal
okkar íslendinga, heldur í boði
bandarískra stjómvalda og á
kostnað bandarískra skattþegna.
För sama manns til Nicaragua og
dvöl hans þar hjá sandinistaher-
stjóminni (sem hann hefur skrifað
Iangan greinaflokk um í Þjóðvilj-
ann), var heldur ekki kostuð af Atl-
antshafsbandalaginu, — ekki
fremur en mikil ferðalög þessa
manns og annarra ritstjóra Þjóð-
viljans um heiminn fyrr eða síðar
(Hanoi, Havana os.frv.).
Þetta leiðréttist hér með.
Magnús Þórðarson,
Skrifstofu NATO á Islandi.
Skipti en ekki
brottrekstur
Hr. ritstjóri.
Vegna dálkaskrifa í blaði yðar
sem birtust þann 5. júlí sl„ langar
undirritaðan að koma eftirfarandi
leiðréttingu á framfæri:
Það er rangt að Guðmundur Guð-
mundsson, fyrrum umboðsmaður
fram kemur í skrifum HP. Hið rétta
er að skipt var um umboðsmann hjá
fyrirtækinu í bestu vinsemd við
Guðmund og engin reiði stjórnaði
þar ferðinni.
Með bestu þökk fyrir birtinguna
Akureyri, 6.9. '84.
Eyþór Tómasson,
forstjóri Lindu.
LAUSNÁ
SPILAÞRAUT
S 8-7-6-5 H G-9-5-3 T G L K-G-8-3
S G-10 S Á-K-D-9
H 7-4-2 H Á-K-6
T Á-7-5-3 T D-8-6-4-2
S 4-3-2 H D-10-8 T K-10-9 L D-6-4-2
Hér er aðal hættan sú, að suð-
ur komist tvisvar inn og að vestur
tapi þrem tíglum. Til þess að
forðast þann möguleika tekur
borðið fyrsta slaginn og lætur lít-
inn tígul. Suður lætur níuna og
vestur gefur. Þessi spilamennska
bregst ekki nema að suður eigi
K-G-19-9 í tígli.
Ogleyman-
leg ferð
Ég var einn af átta strákum sem
voru dregnir í happdrætti hjá HP
núna síðast í ágúst. Mig langar að
segja frá þeirri ferð í stuttu máli.
Eg fór frá Borgamesi kl. hálfátta
á föstudagsmorgni og var kominn
til Reykjavíkur fyrir kl. tí'u, þá náðu
þeir í mig frá HP, ég sat hjá þeim í
góðu yfirlæti þar til um kl. tvö. Þá
mættu hinir sjö strákamir. Það var
rætt við okkur um ferðina út, okkur
var sagt að við færum í Tívolí,
sirkus og að við færum í verslunar-
leiðangur. Við fórum í taxa niður
að Umferðarmiðstöð, svo með
rútu út á flugvöll. Við skoðuðum
margt í fríhöfninni.
Flugvélin lagði síðan af stað um
kl. 5. Við héldum alveg hópinn. Við
vomm með spjald um hálsinn, þar
stóð nafnið okkcir og að við væmm
frá íslandi og að við töluðum ekki
dönsku. Ef við mundum villast yrði
okkur komið heim á hótel.
Við borðuðum heita máltíð í
flugvélinni. Það fór mjög vel um
okkur. Það var æðisleg ljósadýrð
þegar við lentum í Kaupmanna-
höfn, ég hef varla séð annað eins.
Við fómm á hótelið, komum dót-
inu okkar fyrir og fórum út að
borða. Ég sá margcir blokkir og
allavegana stór og skrítin hús.
Um morguninn fómm við að
versla, ég keypti mér tölvuúr og
eitthvað hcinda systkinum mínum
og foreidmm, ég keypti líka mörg
kort og margt fleira til minningar
um þessa ferð.
Við vomm með armband á
handleggnum sem við sýndum
þegar við fómm í Tívolí og það var
sko alveg æði, ég fór í rússíbana,
hringekju, parísarhjól, klessubáta,
skotbakka og margt fleira.
Við skoðuðum vaxmyndasafnið.
Niðri í því húsi var draugakjallari.
Ég sá vaxmynd af Hans Ch. Ánder-
sen og persónum úr ýmsum af sög-
unum hans og Mjallhvíti. Eg sá líka
Friðrik fjórða, Napóleon, Kodjak,
Bítlana, Ingimar Stenmcirk og
margt fleira frægt fólk. Ég vissi ekki
að svona væri til.
Við fómm í sirkus, ég sá fólk sem
sveiflaði sér á svifrá, ég sá sæljón
sem léku sér með bolta. Ég sá tam-
in ljón, hesta, trúða og línudans-
ara.
Þegar við gengum um og skoð-
uðum, sá ég götuséda, það vom líka
betlarar á ferð, ég gaf þeim aur.
Tíminn leið fljótt, Hákon, Stenni
og Óli voru hressir og skemmti-
legir, þeir þrír vom fcircirstjórcir
okkar.
Við fómm einu sinni á kínversk-
an veitingastað og borðuðum
grjón með prjónum, ég kunni ekki
hvernig átti að bera sig til við það.
Það átti að krjúpa og borða síðan
grjónin með prjónunum.
Við lögðum af stað heim að næt-
urlagi og heima hjá Hákoni beið
mín uppbúið rúm. Um morguninn
kom hann mér til frænku minnar
og heim í Borgames var ég kominn
kl. 8 á mánudagskvöld. Þessi ferð
verður nú ógleymanleg og ég á
margar góðar minningcir um hana.
Unnsteinn Ó. Andrésson
Réttarholti 3.