Helgarpósturinn - 02.10.1986, Blaðsíða 34

HP á evrópsku kvikmyndahátíðinni á Rimini, Ítalíu:
Islensk kvik-
myndagerð
vakti athygli
og aðdáun
Hilmar Oddsson leik-
stjóri Eins og skepnan
deyr, og Þorgeir
Gunnarsson sem
einnig vann við þá
mynd fyrir framan
SuperCinema, eitt
stærsta kvikmyndahús
Rimini. „Skepnunni"
var mjög vel tekið.
Það hljómar kannski ekki sann-
fœrandi í fyrstu aö segjast vera ný-
kominn af evrópskri kvikmyndahá-
tíd á Rimini. „Ofall places," eins og
Guörún Á. Símonar komst aö oröi
um annan stað. Þessi hundraö þús-
und manna borg á Adríahafsströnd
Ítalíu er öðru fremur þekkt fyrir
breiöar sólbaðsstrendur sínar og
öllu fleiri hótelherbergi á hvern
hektara en komiö er í Ijós að allt
Reykjavíkursvœöiö getur boöiö upp
á yfir eina helgi í október.
En Rimini er meira en sandur og
sól. Héraðiö sem það tilheyrir og
heitir Emilia-Romagna hefur alið af
sér fleiri stórstirni ítalskrar kvik-
myndasögu en önnur í landinu,
karla á borð við Bertolucci, Avati,
Antonioni og Fellini. Margar fræg-
ari myndir þessara manna hafa og
verið teknar í þessum heimahögum
þeirra að góðum hluta og nægir þar
að minnast I Vitelloni og Amarcord
þess síðastnefnda, Deserto rosso
Antonionis, og er þá fátt upptalið.
Svo eru elstu kvikmyndahús Italiu,
sem enn eru starfandi, komin á tí-
ræðisaldurinn skammt upp af sólar-
ströndunum þar sem svo margir
landar manns hafa öðlast lit.
EUROPACINEMA
Kvikmyndahefðin er rík á Rimini.
Og það er því ekki að ófyrirsynju að
framámenn í ítölsku kvikmynda-
gerðinni vísuðu fingri þangað þegar
til tals kom að efna til hátíðar haust-
ið '84 til kynningar á stöðu mála í
evrópsku kvikmyndagerðinni.
EuropaCinema var það kallað þá og
æ síðan. Nú síðast hinum megin
mánaðamótanna, frá 19. til 27. sept-
ember. Helgarpósturinn átti þess
kost að senda þangað fulltrúa sinn.
í stuttri sögu þessarar hátíðar hef-
ur það orðið úr að leggja fremur
áherslu á að varpa yfirsýn á stöðu
kvikmyndagerðarinnar í Evrópu
með tilliti til þess sem áður hefur
verið gert og gerist hugsanlega á
þessu sviði. Þannig er áherslan ekki
einasta lögð á að sýna úrval nýjustu
mynda Evrópulandanna, heldur er
jafnframt lögð áhersla á gamla
standarda, svo og pakka af þeim
myndum í framleiðslu síðustu ára
sem hafa orðið hvað vinsælastar. Að
auki eru svo sýndar á hátíðinni, í
þeirri einu samkeppni sem þar fer
fram, allmargar skólamyndir frá
sem flestum löndum sem bjóða upp
á nám í kvikmyndafræðum. Sigur-
vegari að þessu sinni var pólsk
stúlka en mynd hennar, svart-hvítur
spuni út frá frægri ljósmynd úr_
seinni heimsstyrjöld, vakti sterk
hughrif, enda mögnuð í einfaldleika
sínum og tæknilega mjög vel unnin.
Athygli vekur að öll árin sem þessi
samkeppni um bestu skólamyndina
hefur farið fram á Rimini-hátíðinni
hafa kvenleikstjórar orðið hlut-
skarpastir. Og er það vonandi til
marks um framsókn þeirra í list-
greininni.
GUÐRÚN OG FÓRNIN
Af nýjum eða nýlegum myndum
sem EuropaCinema bauð upp á
vakti Fórn Andrei Tarkovskís efalít-
ið mestu athyglina og almenna
hrifningu. Fólk var öðru fremur
sammála um að hér færi hans per-
sónulegasta og einlægasta verk til
þessa, laust við alla tilgerð og til-
raunir sem hugmyndin og handritið
stóðu ekki undir. Fórnin er að vísu
sparlega klippt, löngum mónólók-
um mætti hæglega sleppa, en engu
að síður náði hún fullri athygli
áhorfenda, reyndar þannig að varla
mátti greina hreyfingu í sætum
kvikmyndahússins þegar komið var
fram í myndina. Hún húkkaði mann
í einfaldleika sínum og innri krafti,
lýrískum stemmningum og síðast
en ekki síst úthugsaðri myndvinnslu
og næmum leik. Guörún Gísladóttir
vann glæsilegan leiksigur með þátt-
töku sinni í þessari mynd „og þeir
væru fífl ef þeir notuðu hana ekki
meira í myndum," eins og Erland
Josephson mótleikari hennar í
Fórninni tjáði HP á hátíðinni — og
átti við jafnt framleiðendur og leik-
stjóra.
Af öðrum nýjum Evrópumyndum
sem vöktu sérstaka athygli manna á
hátíðinni er rétt að minnast á Stund
þagnarinnar eftir spænska leikstjór-
ann Vicente Aranda, Eat the Peach
eftir írann Peter Ormrod, Múllers Búro
eftir Niki List sem kemur frá Austur-
ríki, norsku myndina Havlandet eft-
ir Larse Glomm og verk Stigs Björk-
man frá Svíþjóð, Bakvið glugga-
tjöldin. Reyndar var hlutur Norður-
landanna mjög stór á þessari hátíð,
enda var ljósinu varpað þangað að
þessu sinni. Á hverri hátíð hefur eitt
svæði Evrópu verið tekið sérstak-
lega út úr til kynningar, fyrst Bret-
land, þá Vestur-Þýskaland, nú Norð-
urlönd og næst, ef að líkum lætur,
einhver hluti Austur-Evrópu.
AÐDÁUN Á ÍSLANDI
Hlutur íslendinga var stór og vel-
heppnaðar á EuropaCinema 1986.
Tvær myndir voru sýndar á hátíð-
inni í ár (Hrafninn flýgur í fyrra) og
var það annarsvegar Eins og skepn-
an deyr eftir Hilmar Oddsson og
hinsvegar Svart og sykurlaust —
kvikmyndin, eftir Lutz Konermann
og Þorgeir Gunnarsson. Sá síðast-
nefndi var ásamt Hilmari viðstadd-
ur hátíðina í ár og svöruðu þeir fyrir-
spurnum varðandi verk sín. Mynd
Hilmars þótti einkar persónuleg, hlý
og nýstárleg hvað notkun landslags
varðaði, en líða fyrir skort á per-
sónusköpun og helsti of veikt plott.
Mynd Lutz og Þorgeirs var að skapi
flestra stemmningsfull og grípandi.
Leik Eddu Heiörúnar Backmann
var mjög hrósað í báðum þessum
myndum.
Reyndar vakti það athygli manns
hvað ísland fékk mikla athygli á
hátíðinni og er þá ekki aðeins við
nefndar myndir að staðnæmast. Á
fundum með Hilmari og Þorgeiri
kom fram mikill áhugi fyrir landinu
og undrun á þrautseigju íslensks
kvikmyndafólks — réttnefnd aðdá-
un. Þá var líka mikið vísað til íslands
í umræðum manna á millum um
stöðu evrópsku kvikmyndarinnar,
þar sem kvikmyndagerðin væri
einna skemmst á veg komin í
Evrópu við hvað erfiðastar aðstæð-
ur. Islensku leikstjórarnir voru sér-
staklega beðnir álits á þessum mál-
um á meðan aðrir norrænir leik-
stjórar voru hafðir útundan í um-
ræðunni, hvað þeim síðarnefndu
fannst frekar óþægilegt. íslendingar
geta því unað glaðir við sitt.
NUMERO UNE
Sú hefð hefur skapast á Europa-
Cinema að veita kvikmyndafólki
viðurkenningu fyrir framlag sitt til
evrópsku kvikmyndarinnar, en
menn voru sammála um að þrátt
fyrir ólíkar tungur ætti hún nógu
margt sameiginlegt til að geta kall-
ast þessu samnefni. Að þessu sinni
hlaut Franco Cristaldi Numero Une
fyrir framleiðslu (nú síðast Nafn rós-
arinnar með Sean Connery), Rafael
Azcona handritshöfundur frá Spáni
fyrir þann grunn sem hann hefur
lagt að kvikmyndagerð í heima-
landi sínu (oftast í samvinnu við
Ferreri), Margareth von Trotta fyrir
leikstjórn, Charlotte Rambling fyrir
kvenleik og Erland Josephson fyrir
karlleik. Og fer þar sennilega mað-
ur hátíðarinnar í ár, en hann átti
stórleik í tveimur myndum hátíðar-
innar sem áður er getið, Fórninni og
Bakvið gluggatjöldin.
Kvikmyndahátíðin á Rimini fer
vel af stað. Þessi þriðja hátíð ber vott
um einlæga virðingu fyrir listform-
inu, metnaði og fagmennsku. Þetta
er hátíð sem lætur ekki mikið yfir
sér, en er engu að síður orðin virt og
til hennar tekið af áhrifamönnum í
evrópsku kvikmyndagerðinni. Það
stafar sjálfsagt ekki síst af einfald-
leika hennar, skorti á skrúðleika og
tildri sem gjarnan fylgir frægari
festivölum.
-SER.
Erland Josephson leikari, Charlotte Rambling leikkona og Margarethe von Trotta fengu
öll viðurkenningu á hátfðinni fyrir framlag sitttil evrópsku kvikmyndagerðarinnar — og
voru þau gestir festivalsins. Ljósmyndir SER.
Fulltrúar Islands á hátlöinni samankomnir á svölum Grand Hotel ásamt ftölsku kvik-
myndaleikkonunni Beatrice Palma. Frá vinstri Árni Þórarinsson ritstjóri Mannlffs og
kvikmyndagagnrýnandi, Þorgeir Gunnarsson kvikmyndagerðarmaður, Beatrice,
Hilmar Oddsson leikstjóri og Sigmundur Ernir Rúnarsson blaðamaður og kvikmynda-
gagnrýnandi.
Úr Fórninni eftir Andrei Tarkovskf, sem vakti mesta athygli nýrra
mynda á hátíðinni. Hér sjást Sven Vollter og Erland Josephson f hlut-
verkum sfnum.
Þorgeir Gunnarsson aðstoðarleikstjóri Svarts og sykurlauss — kvik-
myndarinnar, á blaðamannafundi þar sem skipst var á skoðunum um
verkið.
Úr pólsku skólamyndinni sem sigraði að þessu sinni á hátfðinni.
34 HELGARPÓSTURINN