Morgunblaðið - 16.08.1959, Blaðsíða 9

Sunnuflas'ur 16. ágúst 1959
MORCVNBLAÐIÐ
9
Sjötug í dag:
Margrét Sigurðardóttir
á Grund í Eyjafirði
HVERGI getur fríðara né fræg-
ara höfuðból í voru landi en
Grund í Eyjafirði. Þetta stórbýli
liggur í hjarta sveitarinnar um-
kringt svipmiklum fjöllum. Þar
hefur mikil saga gerzt, og ágætir
höfðingjar hafa gert þennan garð
frægan, fyrst afkomendur Há-
mundar heljarskinns og Helga
margra, þá Sturlungar og Odda-
verjar, síðan margir valdamenn
og auðmenn, sem of langt yrði
upp að telja.
En við hlið þessara manna hafa
setið aðsópsmiklar húsfreyjur,
sem einnig hafa orðið lands-
kunnar og sögufrægar. Nægir í
því efni að minna á konur eins
og Steinunni Sighvatsdóttur, sem
albúin var að gyrða sig sverði,
Grundar-Helgu, sem réð niður-
lögum eins hins óþokkasælasta
valdamanns á sinni tíð: Smiðs
Andréssonar, og Þórunni dóttur
Jóns biskups Arasonar, sem eigi
glúpnaði fremur en faðir henn-
ar fyrir hótunum og hervaldi
Danakonungs, heldur fór ' sínu
fram í trúarefnum, hvað sem
valdboðið var.
Aðrar húsfreyjur á Grund hafa
verið mildar og mannúðlegar og
kunnar að valmennsku eins og
til dæmis frú Valgerður Árna-
dóttir, kona Gunnlaugs Briems
sýslumanns. Þær hafa orðið mikl-
ar ættmæður, haldið uppi stór-
mannlegri risnu, laðað gest og
ganganda að heimili sínu með
alúð og rausn. Ein af þessum kon-
um er frú Margrét Sigurðar-
dóttir, sem verður sjötug þessa
dagana. Munu margir vilja taka
í hönd hennar á þessum merku
tímamótum ævinnar. En þar sem
hún liggur nú í sjúkrahúsi á
Akureyri vel ég þann kostinn,
að senda henni kveðju mína á
þennan hátt. Veit ég að ég mæli
þar fyrir munn allra héraðsbúa
og fjölda vina fjær og nær, er ég
flyt henni þakkir og árnaðar-
óskir, um leið og ég óska henni
góðs bata.
Margrét Sigurðardóttir er fædd
að Fjósatungu í Fnjóskadal 16.
ágúst 1889, og ólst upp á Snæ-
bjarnarstöðum hjá foreldrum
sínum: Sigurði Bjarnasyni nafn-
kunnum fræðimanni, og konu
hans Hólmfríði Jónsdóttur. Ung
fór hún að heiman til að vinna
fyrir sér, og gerðist ráðskona
hjá Margnúsi Sigurðssyni kaup-
manni á Grund, eftir að hann
missti konu sína 1918, og giftist
honum nokkrum árum seinna.
Hann andaðist 18. júní 1925. Eft-
ir það veitti frú Margrét þessu
stóra heimili ein forstöðu þang-
að til hún giftist 1937 seinna
manni sínum Ragnari Davíðs-
syni hreppstjóra á Grund, og
hafa þau síðan búið þar stórbúi,
seinustu árin í félagi við Aðal-
steinu, dóttur frú Margrétar af
fyrra hjónabandi, og Gísla Björns
son, mann hennar.
Bæði hafa þessi hjón verið vin-
sæl með afbrigðum og setið stað-
inn með frábærum myndarskap.
Munu allir ljúka upp einum
munni um það, að gestrisni
þeirra og höfðingslund sé með
fádæmum, og hið sama er að
segja um yngri hjónin, eftir að
þau settust þar að. Er óvíða
skemmtilegra að koma en að
Grund, þar sem vegleg húsa-
kynni og mannkostir húsbænd-
anna eru í fullu samræmi hvað
við annað.
Allir vita, að ekki er það sízt
komið undir lundarfari hús-
freyjunnar og því, hve vel hún
kann að fagna gestum, hversu
vinsælt heimilið verður. Slíkt má
að vísu læra, en fer þó meir
eftir innræti, og er sumum kon-
um í blóð borið. Það má segja
um frú Margréti á Grund. Má
undravert heita, hversu hún, sem
alin er upp í afskekktum fjalla-
dal, fyllti þegar í stað vel það
húsfreyjusæti, sem hún settist í
á Grund fyrir 35 árum síðan.
Hvergi er meiri gestaagi á öllu
Norðurlandi en á Grund. Mikill
þorri þeirra ferðamanna, sem
koma til Akureyrar leggja þang-
að leið sína, svo að þangað koma
að m. k. yfir sumarið fleiri eða
færri gestir daglega og oft stór-
hópar, auk þess sem þar er kirkju
staður, og margir eiga þangað
leið ýmissa erinda vegna. Af
þessum gestastraum hefur frú
Margrét jafnan haft mikið erfiði
og kostnað, en alúð hennar og
gestrisni hefur aldrei brostið.
Ávallt hefur hún mætt gestum
virðuleg og hlý í fasi með bros
á vörum og elskulegu viðmóti.
Höfðingslund hennar hefur ver-
ið óbilandi og vakið. undrun og
aðdáun.
EFTIR skemmtilega og tvísýna
keppni hlutu Norðmenn sinn
fyrsta Norðurlandameistara í
skáksögunni. 1. S. Johannesen 8,
2. G. Stáhlberg 7%, 3.-4. A.
Olsson og Ingi R. 7, 5. I. Niemela
6%, 6.—7. A. Nielsen og Haahr
5%, 8. S. Nymand 5, 9.—10. U.
Raisa og Patterson 4%. 11.—12.
S. From og Lillieström 2%. Að
morgni hins 9. ágúst, var svo
efnt til hraðskáksmóts, sem mér
tókst að sigra, fyrir ofan A. Ols-
son hraðskákmeistara Svía, en S.
Johannesen og ptáhlberg fylgdu
á eftir.
1 10. umferð mætti ég Lillie-
ström sem hafði staðið sig slæ-
lega í mótinu. Hann reyndi
vafasamt afbrigði í frönsku tafli
og tapaði í 17 leikjum.
HVÍTT: Ingi R.
SVART: Lillieström.
Frönsk vörn
1. e4, e6, 2. d4, d5, 3. Rc3, Rf6,
4. Bg5, Be7, 5. e5, Rfd7, 6. h4,
Bxg5(?), 7. hxg5, Dxg5, 8. Rh3,
De7, 9. Rf4, g6, 10. Dg4, Rc6, 11.
0—0—0, Rf8, 12. Dg3! Hótar að
leika Rcxdð, 12. — Bd7? Eina
leiðin vat 12. — Dd8, 13. Rcxdo!
ABODEFGH
Staðan eftir 12.....Bd7?
13. — exd5, 14. Rxd5, Dd8, 15.
Rf6t, Ke7, 16. Da3t, Ke6, 17.
Bc4t — Gefið.
Jón Þorsteinsson sigraði í A-
riðli meistaraflokks, en þann
Fyrir þetta er hún líka löngu
orðin þjóðkunn og hefur eignazt
fjölda vina víðs vegar um land-
íð, sem minnast munu hennar
með virðingu og þakklæti á þess-
um afmælisdegi hennar. Sjálfur
hefi ég margsinnis notið gest-
risni hennar sem kirkjuprestur
á staðnum. Það hefur verið mér
mikill styrkur í starfi mínu,
hversu hún hefur ávallt laðað
fólk að kirkjunni, ekki aðeins
með þvi að hirða hana frábærlega
vel og hlynna að henni á allan
hátt, heldur og með rausnarleg-
um veitingum og margvíslegum
höfðingsskap til handa kirkju-
gestum.
Jafnframt því sem ég flyt henni
heillaóskir á þessum merkisdegi
ævinnar, er það bæn mín, að
ávallt megi verða eins bjart yfir
Grund og verið hefur um aldir
og til þessa dags, og að hún megi
enn þá sitja þar langa stund um-
kringd sæmd og virðngu.
i Benjamín Kristjánsson
heiður hafa aðeins örfáir af okk-
ar beztu meisturum hlotið. Hér
kemur svo heilsteypt og vel tefld
skák úr 10. umferð A-riðils.
HVÍTT: A. Bornon, Svíþjóð.
SVART: J. Þorsteinsson.
Tveggja riddara tafl.
1. e4, e5, 2. Rf3, Rc6, 3. Bc4,
Rf6. Tveggja riddara vörnin hef-
ur um langt skeið verið vinsæl-
asta leiðin gegn ítalska leiknum.
4. Rg5. Þessi leikur hefur náð
fótfestu í skákfræðinni, sem
bezta svarið við 3. — Rf6. 4. —
d5, 5. exd5, Ra5, 6. Bb5t c6, 7.
dxc6, bxc6, 8. Be2, h6, 9. Rf3, e4,
10. Re5, Dd4. Venjulega er leik-
ið hér 10. — Bd6, 11. f4. Ekki 11.
Rg 4 vegna 11. — Bxg4, 12. Bxg4,
Bc5, 13. 0—0, e3! 11. — Rc5,
12. Hfl, Be7, 13. c3, Db6, 14. b4.
— Til athugunar kom 14. Da4.
14. — Rb7, 15. Ra3, 0—0, 16. Rac4,
Dc7, 17. Kf2 a5, 18. bxa5, Bc5t
19. Re3, Hxa5. Óþægilegra fram-
hald fyrir hvítan var e. t. v. 19.
— Rd6, t. d. 20. Kgl, Rf5, 21.
Khl, Rxe3 óg eyðileggja þanmg
Bcl fyrir hvítum. 20. Kgl, Rd6,
21. Khl, Be6, 22. Re3, c4, Rxc4,
23. Rxc4, Ha7, 24. d4, exd3 fh. 25.
Bxd3, Hd8, 26. Dc2, Rg4! 27. Re5.
Hvítur virðist ekki eiga betri
möguleika en að gefa peðið aftur.
27. — Rxe5, 28. fxe5, Dxe5, 29.
Bf4, Dh5, 30. c4, Had7, 31. Be2,
Dh4, 32. Bg3, De7, 33. Hfdl, Df6,
34. Hfl, Dg5, 35. Bf4, Dh4, 36.
De4, Bd4, 37. Habl, c5, 38. Hb7,
Bf5! Kemur biskupnum á betri
línu. 39. Dc6, Hxb7, 40. Dxb7,
He8, 41. Bg3, De4. Biðleikurinn:
Við rannsókn á biðskákinni kom
í ljós að svartur stendur til vinn-
ings. — Leiðin sem hvít-
ur velur, leiðir til tapaðrar
stöðu í örfáum leikum. 42. Dxe4,
Bxe4, 43. Bf3, Bxf3, 44. Hxf3,
He2, 45. IIa3, Hc2, 46. h3, Hxc4,
47. Ha8tKh7, 48. a4, Hclt, 49.
Kh2, c4, 50. Bf4, Hal, 51. a5, g5
og hvítur gafst upp.
1. R. Jóh.
Glæsilegir litir
MARKABURINN
LAUGAVEGI 89
i I i
SKAK
i 1 i
:: BRiDGE
AV
4*
HIÐ árlega sumarmót Bridge-
sambands íslands verður haldið
að Hótel Bifröst dagana 21., 22.
og 23. ágúst n.k.
Keppnisfyrirkomulag hefur
verið ákveðið þannig: föstudag-
inn 21. ágúst verður tvímenn-
ingskeppni og hefst hún kl. 9 um
kvöldið. Laugardaginn 22. ágúst
verður einmenningskeppni og
hefst hún kl. 3,30. Sveitakeppni
hefst síðan á sunnudag kl. 1. —
Sökum mikillar þátttöku undan-
farin ár, hefur verið ákveðið, að
í tvímenningskeppninni verði
eigi fleiri en 42 pör, í einmenn-
ingskeppninni verði eigi fleiri en
80 keppendur og í sveitakeppn-
inni verði eigi fleiri en 22 sveit-
ir. Verðlaun verða veitt í öllum
keppnunum. Nefnd, er stjórn
Bridgesambandsins kaus, mun
sjá um allar framkvæmdir keppn
inni viðvíkjandi en í nefndinni
eru þau Agnar Jörgensen, Róbert
Sigmundsson og Sigurbjörg Ás-
björnsdóttir. Þátttöku ber að
tilkynna til Sigurbjargar Ás-
björnsdóttur í síma 1-35-43, eigi
síðar en n. k. þriðjudag.
Það heyrist oft talað um ó-
heppni, þegar góð sögn hefur
tapazt. Er vanalega slæmri spila
legu kennt um og stundum segist
sagnhafi hafa orðið að geta sér
til um hvar þetta eða hitt há-
spilið hafi legið t.d. þegar hægt
er að svína á báða vegu.
Það er að vísu rétt að oft get-
ur spilalegan verið það slæm, að
sögnin tapist af þeim sökum, en
það kemur einnig oft fyrir að
sögnin getur unnizt, ef sagnhafi
er aðgætinn og yfirvegar vand-
lega alla möguleika.
LOFTUR h.f.
Pantið tima í sin.a 1-47-72.
LJÓSMYNDASTOFAN
Ingólfsstræti 6.
EGGERT CLAESSEN og
GÚSTAV A. SVEINSSON
hæstaréttarlögmenn.
Þórrhamri við Templarasuno
Spilið, sem hér fer á eftir er
gott dæmi um þetta.
S K-10-3-2
H 4-2
T Á-10-7-6
L 9-8-2
S 7-5 „ S 9-8
H D-G-10-6 v * H K-8-7-3
T D-4-3 n r 9'8’2
L Á-6-4-3 L D-G-10-7
S Á-D-G-6-4
H Á-9-5
T K-G-r
L K-ú
Suður er sagnhafi og spilar 4
spaða og vestur lætur út hjarta
drottningu. Þegar spil þetta var
spilað, þá drap Suður strax með
"hjarta' ás. Þvúnæst tók hann
trompin af andstæðingunum, svín
aði síðan tígul gosa og vestur
drap með Tígul drottningu. Vest-
ur lét þá út hjarta sem austur
drap með konungi og austur spil-
aði síðan laufi og þannig fengu
A-V 4 slagi og sögnin tapaðist. Ó-
heppni, sagði suður, ef ég hefði
svínað tíglinum öðruvísi þá hefði
ég unnið spilið. — Þetta er ekki
að öllu leyti rétt, því spilið á
alltaf að vinnast. Spilið á að spil-
ast þannig: Gefa á hjarta drottn
inguna í byrjun. Með því að gera
það hindrar suður að austur kom
ist inn til að spila laufinu. Senni-
lega spilar vestur aftur hjarta eft
ir að hafa fengið á drottninguna
og þá drepur suður með ásnum,
síðan eru trompin tekin og tígul
gosanum síðan svinað eins og gert
var. Sá munur er nú á, að austur
kemst ekki inn, og sama er hvað
vestur lætur A-V fá aldrei nema
þrjá slagi, því suður getur kastað
laufi í fjórða tígulinn í borði.
Þetta er að vísu mjög auðvelt,
þegar á það hefir verið bent, en
því miður kemur of oft fyrir, að
spil sem þetta tapist
Jón N. Sigurðsson
hæstaréttarlögmaSur.
Máltlutningsskrifstofa
Laugavegi 10. — Sími: 14934.
Gólf, sem eru áberandi hrein,
eru nú gljáfægð með:
©DRÍBRiTE
Mjög auðvelt í notkun!
Ekki nudd, — ekki bog-
rast, — endist lengi, —
þolior allt!
Jafn bjartari gljáa er varla
hægt að ímynda sér!
Reynið í dag sjálf-bónandj
Dri-Brite fljótandi Bón.
Fœsf allsstaðar