Morgunblaðið - 06.04.1986, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. APRÍL1986
49
líka út í Svíþjóð og upplagið er
4.000 eintök. Félagar EAP eru
aðeins 200—300 og daglegt starf
flokksins hvflir á örfáum mönnum.
EAP hefur boðið fram í tvennum
síðustu kosningum, en aðeins feng-
ið nokkur hundruð atkvæði. Klofn-
ingur hefur ríkt í flokknum á síðari
árum og staða hans hefur veikzt
til muna.
Félagar í flokknum fara oft í
pílagrímsferðir til aðalstöðvanna í
Wiesbaden. Einn frambjóðenda
flokksins í kosningunum 1982
segir að margir Svíar hafi fengið.
tilsögn í meðferð skotvopna í
Vestur-Þýzkalandi, svo að þeir
geti orðið lífverðir LaRouche. Eftir
fund nokkurn í Wiesbaden barst
flokksdeildinni í Gautaborg kvört-
un út af einum flokksmanni, sem
hefði ekki klappað nógu kröftug-
lega.
I Danmörku eru um 200 menn
félagar í EAP að sögn formanns
flokksins þar, Poul Rasmussen.
Fulltrúar flokksins reyna að afla
nýrra félagsmanna dag hvern á
„Strikinu" í Kaupmannahöfn. Eitt
helzta baráttumál EAP í Dan-
mörku ér að Kristjaníu-kommún-
unni verði lokað. EAP starfar einn-
ig lítillega í Noregi, en hefur fengið
lítinn hljómgrunn og stuðnings-
menn hans eru örfáir.
Sigurinn
í Illinois
í Bandaríkjunum virðist annað
hafa orðið uppi á teningnum en á
Norðurlöndum. Þar virðast stuðn-
ingsmenn LaRouche ekki lengur
pólitískir utangarðsmenn, sem
þurfa að standa og hrópa á götu-
homum og í flugstöðvarbygging-
um eða rita greinar í blöð, sem fáir
lesa, til að kynna skoðanir sínar.
Ástæðan er hinn óvænti sigur
þeirra í forkosningum demókrata
í Illinois. Áhrif þeirra hafa aukizt
meira á aðeins örfáum vikum en
nokkum gat órað fyrir og nú er
svo komið að þeir seilast til áhrifa
í öðrum helzta stjómmálaflokki
Bandaríkjanna.
Adlai Stevenson III var kjörinn
ríkisstjóraefni demókrata, en yfir-
lýstur stuðningsmaður LaRouche,
Mark Fairfíeld, var kjörinn vara-
ríkisstjóraefni, og annar stuðn-
ingsmaður hans, Janice Hart, var
valin til að vera í kjöri fyrir flokk-
inn til þriðja valdamesta embættis-
ins í Illinois.
Stevenson hefur sagt að hann
verði ekki á sama framboðslista
og „áhangendur öfgastefnu, sem
er gegnsýrð ofbeldishugmyndum
og hleypidómum". Hann kannar
nú hvort Fairfíeld og Hart hafí
brotið kosningalög í forkosningun-
um eða komizt á sakaskrá, þannig
að hægt verði að dæma þau úr
leik. Takist það ekki ætlar hann
að reyna að bjóða fram sérstakan
lista.
Nokkrar helztu skýringar demó-
krata á þessum óvæntu úrslitum
em þær að kjörsókn hafí verið
dræm, virkir demókratar hafí haft
sig lítt í frammi, nöfn andstæðinga
Fairfíelds og Harts hafí verið út-
lenzkuleg og margir kjósendur
hafí ekki vitað um tengslin við
LaRouche.
Að sögn talsmanns LaRouche
gefa 146 stuðningsmenn lians Icost
á sér í framboð í kosningunum til
fulltrúadeildarinnar í haust, flestir
fyrir demókrata, 14 gefa kost á
sér í framboð til öldungadeildarinn-
ar, sjö í ríkisstjórakosningum og
rúmlega 600 í kosningum til ríkis-
þinga og trúnarstarfa í demókrata-
flokknum í 29 ríkjum Bandaríkj-
anna. Þótt hreyfíng LaRouche hafí
átt erfítt uppdráttar í Evrópu virð-
ist hún hafa fengið byr í seglin í
Bandaríkjunum, hvert svo sem
framhaidið verður.
- GH
Stuðningsmenn EAP mótmæla öryggisróðstefnunni í Stokkhólmi 17. janúar 1984. Þá kom til átaka milli EAP-manna og andstæðinga þeirra.
Hreyfíngin aflar nýrra félags-
manna eins og sértrúarflokkur.
Ungt fólk er sannfært um að það
eitt geti að lokum bjargað Vestur-
löndum frá hruni. Bandarískur sér-
fræðingur segir að stuðningsmenn
LaRouche séu sendir til æfínga-
búða í Georgíuríki og þjálfaðir í
hryðjuverkum.
Strangur agi ríkir í hreyfíngunni
hvar sem hún starfar. Menn, sem
hafa sagt skilið við hana, hafa
talað um heilaþvott og margir
þeirra hafa átt við geðræn vanda-
mál að stríða. Hreyfíngin gefur út
blaðið „Ný samstaða" og La-
Rouche er tengdur hægriöfgasam-
tökunum „Executive Intelligence
Review", sem gefa út samnefnt
tímarit um atvinnumál og hafa
útibú í Evrópu. LaRouche hefur
góðri Ieyniþjónustu á að skipa og
heldur uppi víðtækri upplýsinga-
miðlun.
Aðalstöðvar hreyfíngarinnar eru
í Langley skammt frá Washington.
LaRouche býr á rammlega vörðum
búgarði í Leesburg, Virginíu, rúma
sjö km fyrir norðan höfuðborgina.
Nýlega reyndu samtökin að kaupa
land skammt frá aðalstöðvunum,
í orði kveðnu til að gera það að
orlofssvæði fyrir böm. í ljós kom
að hinn raunverulegi tilgangur var
að koma upp æfíngabúðum til að
þjálfa unga menn í vopnaburði og
vegna mótmæla fólks á þessum
slóðum varð ekkert úr kaupunum.
Uppljóstranimar mögnuðu sögu-
sagnir um að EAP undirbúi leyni-
lega hemaðarstarfsemi.
Philip Agee, sem hætti störfum
hjá CLÁ, heldur því fram í frægri
bók að EAP séu dulbúin hægrisam-
tök og standi í tengsium við banda-
rísku leyniþjónustuna. Fleiri hafa
haldið þessu fram, en aldrei hefur
tekizt að sanna slíkar fullyrðingar.
Agee staðhæfði að CIA greiddi
stuðningsmönnum flokksins laun í
því augnamiði að valda efasemdum
og glundroða í röðum evrópskra
vinstrisinna og vekja tortryggni í
þeirra garð.
Auglýsingaherferð
EAP hefur starfað í mörg ár í
Vestur-Þýzkalandi, en flokkurinn
hefur haft sáralítil pólitísk áhrif
og hlaut aðeins 14.966 atkvæði í
kosningunum 1983, eða 0,0%. Á
síðustu mánuðum hefur flokkurinn
reynt að auka fylgi sitt og tryggja
sér fjárhagslegan stuðning með
auglýsingaherferð Lhelztu blöðum
Vestur-Þýzkalands. Auglýsingam-
ar hafa borið heitið „Til vamar
gegn hinni alvarlegu hættu, sem
steðjar að þjóð okkar“ og hafa
verið undirritaðar af „Borgarasam-
tökunum þýzkir ættjarðarvinir“.
Þegar EAP ákvað að bjóða fram (þingkosningunum skrifaði
Aki Gunnarsson nafn sitt á svona lista.
Ake Gunnarsson.
Kostnaðurinn við auglýsingaher-
ferðina nam tæpum þremur millj.
ísl. kr. í árslok 1985.
Fertug eiginkona LaRouche,
Helga Zepp-LaRouche, verður
helzti frambjóðandi EAP í næstu
þingkosningum í Vestur-Þýzkal-
andi. Árið 1984 stofnuðu þau hjón-
in svokallaða Schiller-stofnun í
Hannover, öðru nafni „Stofnun
lýðveldissinnaðrar utanríkis-
stefnu", sem sendir frá sér urmul
skjala, heldur ráðstefnur víða um
heim og hefur áhangendur í rúm-
lega 40 löndum.
Nafn Schillers var trúlega notað
til að reyna að auka vinsældir
hreyfíngarinnar og leiddi hugann
að Goethe-stofnunum Vestur-
Þjóðveija, sem starfa í 146 löndum
og njóta mikils álits. Upp á síðkast-
ið hefur hreyfíngin lagt áherzlu á
baráttu gegn eiturlyfjum, sem er
mörgum að skapi. í Vestur-Þýzka-
landi sem annars staðar styður
EAP einnig kjamorkuvamir og
smíði nifteindasprengju og fleiri
mál, sem aðrir flokkar era einnig
fylgjandi. Auk þess beitir EAP sér
eindregið fyrir geimvömum.
Formaður EAP í Svlþjóð, Mikael
Eriksson. Hann neitar þvf að Aki
Gunnarsson hafi sótt fundi EAP.
Vestur-Þjóðveijar hafa tekið lít-
ið mark á EAP og yfírleitt brosað
að Helgu Zepp-LaRouche og flokki
hennar. Hún hefur verið hófsöm í
stjómmálabaráttu sinni og vonast
eftir stuðningi óánægðra kjósenda
- sams konar fólks og tryggði Le
Pen fylgisaukningu í Frakklandi í
síðasta mánuði. Hins vegar hefur
EAP lítið aðdráttarafl í Vestur-
Þýzkalandi og flokkurinn er talinn
hálffasistískur, þrátt fyrir borgara-
legt yfirbragð.
Hatursherferd
Hatursherferð NCLC og EAP
gegn Olof Palme hófst fljótlega
eftir stofnun hreyfíngarinnar á síð-
asta áratug og skipaði mikið rúm
á síðum málgagnsins „Ný sam-
staða". Þar var Palme kallaður
„Karl XII kjarnorkualdar" og birt-
ar vora af honum skopmyndir, þar
sem hann var sýndur í líki blóð-
sugu. Svæsnasta árásin birtist í
grein 1975:
„Ibúum Svíþjóðar stjórnar bijál-
æðingur, geðveikur morðingi, sem
laumast út um myrka, kalda vetr-
amótt og læðist að fómarlambi
sínu með exi í hendi . . . Á bak
við lýðræðislega grímu leynist hinn
raunveralegi Palme, bandótt villi-
dýr, axarmorðingi, djöfull djöfl-
anna.“
Palme skýrði frá því opinberlega
1979 að hann hefði verið skotspónn
hatursherferðar og ögrana EAP
um árabil. Fyrir tveimur áram
sagði hann hefði fengið „falsaða
sprengju" frá samtökunum með
orðsendingunni: „Nú varðstu
hraeddur, var það ekki?“
Á blaðamannafundi í Washing-
ton 1982 greip stuðningsmaður
LaRouche fram í fyrir Palme og
sagði: „Af hveiju segirðu ekki frá
því að þú ert ofdrykkjumaður og
hefur fengið meðferð í geðsjúkra-
húsi?“ Palme varð undrandi, en
áttaði sig fljótt og sagði brosandi:
„Nú, svo að það era þið. Ég er
farinn að þekkjaykkur."
Þegar Svíþjóðardeild hreyfíngar
LaRouche var stofnuð 1973 var
EAP byltingarflokkur. Flokks-
menn kölluðu sig sósíalista og
jafnvel kommúnista, en megin-
markmið hans var alla tíð að beij-
ast gegn Olof Palme og sósíaldem-
ókrötum. Flokkurinn studdi innrás
Rússa í Afghanistan 1979, en
hefur síðan barizt gegn kommún-
istum, verkalýðssambandinu, frið-
arsamtökum og sósíalistum, auk
sósíaldemókrata.
Stuðningsmenn EAP í Svíþjóð
reyndu fyrst að laumast til áhrifa
í flokki sósíaldemókrata og verka-
lýðshreyfíngunni. Þegar það tókst
ekki neyddust þeir til að rejma að
hleypa upp fundum sósíaldemó-
krata með mótmælum, hávaða og
ofbeldi. Þeir höfðu sig einkum í
frammi á fundum þar sem Palme
mætti og dreifðu bæklingum með
árásum á hann.
Palme varð fyrir síðustu opin-
bera átás EAP aðeins 11 dögum
áður en hann var myrtur. Þá stað-
hæfði talsmaður flokksins í út-
varpssehdingu að hann hefði myrt
frú Alva Myrdal.
Skoðanir Áke Gunnarssons, sem
var handtekinn vegna morðsins á
Palme en síðan látinn laus, sam-
rýmdust kenningum EAP. Hann
óttaðist t.d. að Palme ætlaði að
innlima Svíþjóð í Sovétríkin.
Málgagnið „Ný samstaða" kemur
f r