Morgunblaðið - 14.03.1987, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. MARZ 1987
PIZZA
Eigum við ekki að segja, að steinaldarmaðurinn hafi fundið upp
pizzuna, þegar hann blandaði saman möluðu komi og vatni og bakaði
á eða milli tveggja flatra steina, sem hann hitaði í eldi. Frumstæðar
þjóðir nota þessa aðferð enn þann dag í dag. En það voru Fom-
Egyptar sem fundu upp og smíðuðu keilulaga steinofn, sem líkist
mjög nútíma pizzuofnum. Þar bökuðu Egyptar hin kringlóttu flötu
brauð, eins konar flatbrauð, með því að klessa þeim utan á ofninn,
og þegar þau duttu af, tóku þeir þau upp og klesstu hinni hliðinni utan
á á ofninn, þar til hið fullbakaða brauð datt af. Þó em engar sagnir
til um að Egyptar hafi bakað pizzur, aftur á móti em til heimildir um
að Grikkir og Rómveijar hafi bakað eins konar pizzur, sem þeir settu
ólífur, hunang og ýmiss konar kryddmeti á.
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
Um árið eittþúsund
vom flatkökulöguð
brauð kölluð picea og
síðar piza í Napólí.
Pizza eins og við
þekkjum hana í dag er frá því um
1700, þá vom þær seldar á götum
úti í Napólí og víðar um Italíu.
ítalir vom fyrstir Evrópuþjóða til
að nota tómata til matar, en tóm-
atar em mikið notaðir á pizzur.
Tómatjurtin var allt fram á þessa
öld notuð sem skrautjurt víða um
Evrópu, og ávextimir kallaðir ást-
arepli (loveapple).
A Ítalíu reka íjölskyldur víða
pizzuhús, en norðar um álfu og í
Bandaríkjunum hafa heilu pizzu-
keðjumar risið. En samt er og
verður Napólí aðal pizzubærinn
og jafnvel á Ítalíu færðu hvergi
betri pizzu en í Napólí. Napólí-
pizza hefur sérstakt bragð. Til
þess að búa til „ekta“ pizzu þarf
viðarkyntan ofn með glóð. Við
getum sem hægast bakað pizzu á
útigrilli og hefi ég hug á að koma
með slíkar uppskriftir í sumar,
þótt veður sunnanlands og viðar
undanfarið sé raunar alveg nógu
gott til slíkrar iðju.
Fyllingu á pizzu getum við haft
eins og okkur sýnist. Á Ítalíu er
oftast notað tómatar, laukur,
hvítlaukur, ólífur auk Mozzarella-
osts. Hér höfum við ágætan ost
sem er mariboostur. Algengast
mun vera að nota kjöthakk á pizz-
ur hérlendis, en í bókum hefi ég
séð slíkar pizzur kallaðar amerísk-
ar pizzur. Helsta kryddið á pizzur
er oregano og basilikum, auk þess
er steinselja mikið notuð og músk-
at, einkum á grænmetis-, eggja-
og fiskipizzur. Látið hugmynda-
flugið ráða við pizzugerðina, þar
má nota næstum hvað sem er.
Hafa ber í huga:
Við bökum yfírleitt pizzu með
fyllingunni, ekki brauðið áður eins
og gert var áður fyrr. Undantekn-
ing er þó, ef við bökum pizzu á
útigrilli, þá bökum við aðra hliðina
áður en við setjum fyllinguna á
hana. Hnoðið deigið í pizzu vel,
óþarfí er að láta deigið lyfta sér
tvisvar. Pizzusérfræðingar henda
pizzunni nokkrum sinnum upp í
loftið og láta hana skella niður.
Þetta er gert til þess að pizzan
verði þéttari í sér. Sennilega
leggja fæst ykkar í að leika þá
list. Notið þunna bökunarplötu til
þess að tryggja það að pizzan
bakist alveg í gegn. Látið pizzuna
ekki vera meira en V2—1 sm á
þykkt áður en hún lyftir sér. Lát-
ið hana lyfta sér í 15 mínútur
áður en þið setjið fyllinguna á
hana. Reynið að hafa smábrún
kringum pizzuna svo að fyllingin
renni ekki út af henni. Setjið fyll-
inguna aldrei út á brún. Borðið
pizzuna strax og hún er tilbúin.
Köld eða upphituð pizza er ekki
góð. Þó má frysta pizzuna áður
en hún er bökuð, en betra er að
setja helmingi meira ger í þá pizzu
sem þið ætlið að frysta. Berið allt-
af hrásalat fram með pizzu.
Heldur tókst illa til með þátt
minn um að hvergi væri farið í
hús til að flengja eins og gert var
hér áður fyrr. En kona frá Kópa-
skeri, Herdís að nafni, hringdi í
Velvakanda og sagði að enn væri
bollað á Kópaskeri. Ég er orðin
svo mikið borgarbarn, að ég gerði
mér ekki grein fyrir að hægt
væri að gera þetta, en það er
auðvitað hægt úti á landi þar sem,
allir þekkjast.
Annað þótti mér öllu verra, en
það var að ég taldi mig muna vel
þá vatnsdeigsbolluuppskrift sem
ég hefí notað allan minn búskap.
En þar brást mér bogalistin. Vatn-
ið átti að hita með smjörlíkinu,
síðan átti að setja allt hveitið út
í. Því miður hafa bollumar mis-
tekist hjá mörgum og þar með
hjá mér sjálfri. Vil ég biðja inni-
lega afsökunar á þessu.
Hér birtast uppskriftir af
tvenns konar pizzubotnum. Upp-
skriftin nægir í 2 kringlótta botna,
u.þ.b. 25 sm í þvermál eða 1 fer-
kantaðan botn, sem bakaður er á
meðalstórri bökunarplötu. Notið
þá uppskrift, sem ykkur líst betur
á. Þær henta báðar með þeim
fyllingum sem birtast hér á eftir.
Pizzubotn I
5 dl hveiti
1 tsk. salt
1 msk. matarolía
1 msk. þurrger
2 dl volgt vatn (35°C)
1. Setjið hveiti, salt og þurrger
í skál.
2. Blandið saman 1 dl af köldu
vatni og 1 dl af snarpheitu vatni
úr heita krananum. Setjið út í
mjölið ásamt matarolíu.
3. Hrærið vel saman í hrærivél
eða hrærið í skál og hnoðið síðan.
4. Setjið bökunarpappír á bökun-
arplötuna. Mótið annaðhvort 2
kringlótta botna eða fletjið út
yfír alla bökunarplötuna.
5. Látið lyfta sér í 15 mínútur.
Setjið þá fyllingu á botnana.
6. Hitið bakaraofn í 200°C,
blástursofn í 180°C. Setjið bök-
unarplötuna í miðjan ofíiinn og
bakið í 25-30 mínútur.
Pizzubotn II
3 dl hveiti
dl heilhveiti
dl hveitiklíð
tsk. salt
tsk. paprikuduft
msk. þurrger
2 dl volgt vatn (35 °C)
Notið sömu aðferð og við
pizzubotn I.
Rækju- og ananasfylling á pizzu.
1 hálfdós niðursoðnir tómatar
4 msk. ijómaostur án bragð-
efna
'/e tsk. múskat
3 harðsoðin egg
250 g rækjur, frosnar eða af-
þíddar
1 hálfdós ananas í bitum eða
hringjum
200 g mariboostur
1. Takið tómatana upp úr legin-
um, meijið með gaffli, hrærið
saman við ijómaostinn, notið V2
dl af tómatsafanum saman við.
Setjið síðan múskat út í og hrær-
ið vel saman. Smyijið þessu á
pizzubotninn, þó ekki alveg út á
brúnir.
2. Takið skumina af eggjunum,
saxið þau síðan miðlungsfínt og
stráið yfir tómat/ostinn.
3. Stráið rækjunum yfírbotninn.
4. Raðið ananasinum jafnt yfír.
5. Rífið ostinn gróft og stráið
yfír botninn.
6. Bakið pizzuna eins og áður
segir.
Blaðlauks- og sveppafylling á
pizzu
1 meðalstór blaðlaukur
250 g ferskir sveppir
1 meðalstór græn paprika
30 g smjör
'A tsk. salt
1 tsk. karry
1 lítil dós kotasæla
3 msk. ijómaostur án bragð-
efna
væn grein fersk steinselja eða
1 msk. þurrkuð
200 g mariboostur
1. Kljúfíð blaðlaukinn. Skolið
hann vel undir kalda krananum.
Skerið síðan í sneiðar. Notið
grænu blöðin með ef þau em
heilleg.
2. Þerrið sveppina vel með eld-
húspappír. Þvoið þá ekki. Skerið
síðan í sneiðar.
3. Takið steinana úr paprikunni
og skerið í litla bita.
4. Bræðið smjörið, setjið karrý
og salt út í. Sjóðið síðan blað-
laukinn, sveppina og paprikuna
í smjörinu í 10 mínútur. Hafíð
hægan hita og gætið þess að
þetta brúnist ekki. Takið af hell-
unni og kælið að mestu.
5. Smyijið ijómaosti yfír pizzu-
botninn, setjið síðan kotasælu
yfir.
6. Setjið hálfkalt grænmetið á
botninn.
7. Rífíð ostinn gróft og stráið
yfir. Þó ekki alveg út á brúnir.
8. Bakið pizzuna eins og áður
segir.
Pylsur, beikon og epli á pizzu
1 pk. pylsur, 8-10 stk.
1 dl pizza pronto
V* dl tómatsósa
V4 tsk. múskat
V2 tsk. oregano
2 epli, helst súr
5 stórar sneiðar beikon
200 g mariboostur
1. Skerið beikonið í litla bita og
léttsteikið á heitri pönnu. Takið
af pönnunni og setjið á disk.
2. Skerið pylsumar í sneiðar,
u.þ.b. 1 sm á þykkt. Steikið í
beikonfeitinni í nokkrar mínútur.
Setjið á disk.
3. Smyijið pizza pronto og tóm-
atsósu yfír pizzubotninn, stráið
síðan oregano yfír.
4. Setjið pylsusneiðamar á botn-
inn
5. Afhýðið eplin, stingið úr þeim
kjamann og skerið í sneiðar.
Raðið sneiðunum ofan á pylsu-
sneiðamar.
6. Stráið beikonbitunum yfír.
7. Rífið ostinn og stráið yfír,
stráið síðan múskati yfír ostinn.
8. Bakið pizzuna eins og áður
segir.
Hakk, sveppir og ólífur á
pizzu
400 g nautahakk
V2 tsk. salt
V8 tsk. pipar
3 msk. matarolía
2 hvítlauksgeirar
1 stór laukur
1 hálfdós niðursoðnir sveppir
3 msk. milt sinnep
1 lítil dós tómatmauk (35 g)
V2 tsk. basilikum
10 fylltar ólífur
200 g mariboostur
1. Hitið 1 msk. af matarolíu í
potti. Afhýðið og saxið laukinn
og hvítlaukipn og sjóðið í olíunni
í 7-10 mínútur.
2. Hitið 2 msk af olíu á pönnu.
Hafíð góðan hita. Steikið hakkið
í olíunni þ.ar til það þomar og
brúnast. Setjið þá laukinn út í
það, salt, pipar og basilikum.
Kælið að mestu.
3. Smyijið pizzubotninn með
sinnepi og sfðan tómatmauki.
4. Setjið kjöthakkið yfír þetta.
Síið sveppina og stráið þeim yfír
hakkið. Gætið þess að setja þetta
ekki alveg út á brún.
5. Skerið ólífumar í sneiðar og
stráið yfír.
6. Rífið ostinn gróft og stráið
yfír pizzuna.
7. Bakið pizzuna eins og áður segir.