Morgunblaðið - 06.06.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ1996 31
Kvótinn hefur brugðist
KVOTAKERFIÐ er
byggðastefna sem hef-
ur brugðist.
1. Það byggir ekki á
sameign þjóðar á
auðlindum sjávar.
2. Það getur svipt
byggðarlag h'fs-
björginni á einni
nóttu.
3. Það kemur í veg
fyrir að sjávar-
útvegsfyrirtæki
geti borgað mann-
sæmandi laun.
4. Það mismunar í
úthlutun á veiði-
kvóta.
5. Það grefur undan
lífskjörum og búsetu í sjávar-
þorpum.
6. Það hamlar gegn nauðsynlegu
átaki til fullvinnslu sjávarafurða.
7. Það tekur hagsmuni fjármagns-
ins fram yfir búseturétt fólks.
8. Það færir mikil völd í hendur
fárra manna.
9. Það stuðlar að braski með bú-
setu og lífskjör fólks.
10. Það safnar fiskveiðiréttindum á
færri hendur og gerir þá stóru
stærri.
11. Það byggir upp erfðarétt fyrir
sægreifa.
12. Það sundrar þjóðinni.
Það er alveg skelfilegt hvernig
hagsmunasamtök launafólks hafa
látið sig litlu skipta hvernig það fisk-
veiðistjórnunarkerfi sem er í gangi
í dag hefur fest í sessi með þeim
stórkostlegu göllum sem á því eru.
Kvótabraskið og
verkamaðurinn
Kvótakerfið sem er að festast í
sessi hefur myndað eignarrétt fyrir
útgerðarmenn og af-
komendur þeirra og þeir
geta selt eða keypt
(braskað) með óveiddan
fisk og jafnvel ófæddan
físk eins og þeim sýnist
og þetta brask hefur
haft gífurleg áhrif á líf
og starf fiskverkafólks
og sjómanna úti um allt
land.
Það er með öllu óþol-
andi að byggðarlög sem
byggja nánast alia
lífsafkomu sína á fisk-
vinnslu og fiskveiðum
þurfi að búa við það að
lífsbjörgin sé í höndum
örfárra aðila eða jafnvel
eins aðila sem getur þegar honum
sýnist ákveðið að hætta rekstri og
selt hæstbjóðanda lífsjbörg fólksins
(sameign íslensku þjóðarinnar).
Kjarasamningar og
verkamaðurinn
Við vitum það öll að þegar verið
er að semja um kaup og kjör á hinum
almenna vinnumarkaði er það ævin-
lega borið á borð, við samningagerð-
ina af okkar viðsemjendum, að fisk-
vinnslan þoli ekki neinar launahækk-
anir og samningar taka oft mikið
af afkomu fiskvinnslunnar. Það gef-
ur auga leið að fiskvinnslan þolir
ekki það óhefta kvótabrask sem er
í gangi í dag, þar sem óveiddur fisk-
ur gengur kaupum og sölum fyrir
ofurverð sem orsakar það að ekki
er hægt að greiða mannsæmandi
laun. Þessi stefna grefur undan lífs-
kjörum og búsetu í sjávarþorpum og
einnig á höfðuborgarsvæðinu sem
þolir ekki allan þann fólksflótta af
landsbyggðinni sem átt hefur sér
stað á undanförnum árum til höfuð-
Við eigum að mótmæla
gegndarlausri frysti-
togaravæðingu,
segir Eiríkur Stefáns-
son, og útflutningi á
óunnum fiski.
borgarsvæðisins m.a. vegna afleið-
inga kvótabrasks.
Fiskveiðistefnan hefur hamlað
gegn átaki til fullvinnslu sjávaraf-
urða og fjögun starfa t.d. vegna þess
fjölda frystitogara sem keyptur hefur
verið til landsins á undanförnum
árum. Með þessari frystitogaravæð-
ingu hefur eingöngu verið hugsað
um hagsmuni þeirra útgerðarmanna
sem skipin eignast, en ekki þess
fjölda verkamanna sem misst hefur
atvinnuna af þeim sökum.
Guðmundur J. Guðmundsson,
fyrrverandi formaður Dagsbrúnar,
hefur verið óþreytandi við að skrifa
greinar eða fara í fjölmiðlaviðtöl og
benda á að fjölgun starfa á íslandi
og aukning þjóðarauðs mun að veru-
legu leyti skapast með aukinni full-
vinnslu á sjávarafla og að dregið
verði úr útflutningi á óunnum eða
hálfunnum sjávarafla. ísland er í
raun og veru ein stór verstöð og þjóð-
in á í sameiningu að ráðstafa þeim
lífsgæðum sem landið og fiskimiðin
bjóða upp á en ekki örfáir sægreifar
eða landeigendur.
Það liggur alveg ljóst fyrir að þeir
sem reka stór og öflug fyrirtæki og
hafa ótakmarkaðan aðgang að fjár-
magni, soga til sín fiskveiðiheimildir
(lífsbjörgina) sérstaklega frá minni
fyrirtækjum og byggðarlögum. Rétt
er að fulltrúar á 38. þingi Alþýðu-
sambands Islands, sem eru fulltrúar
alþýðunnar í þessu landi, átti sig á
þeirri stórfelldu eignaupptöku sem
hefur átt sér stað varðandi fiskveiðia-
uðlindina á örfáum árum og má líkja
henni við hvernig komið var fram
við alþýðu þessa lands fyrr á öldum
þegar landið og nýting þess var á
örfárra manna höndum sem hirtu
meginhluta arðsins af landgæðum
og alþýðan var svelt meira og minna.
Fiskvinnslan og
verkamaðurinn
Undirstöðuatvinnugrein þjóðar-
innar, fiskvinnslan, hefur þurft að
sæta þeim afarkostum í hráefnisöfl-
un að kaupa (kr. 600 kg) eða leigja
(kr. 90 kg) sér kvóta til að halda
uppi vinnslu og atvinnu fyrir fisk-
vinnslufólk og allir hljóta að sjá að
það er gjörsamlega útilokað til lengd-
ar fyrir fyrirtækin að halda uppi at-
vinnu og greiða mannsæmandi laun
við þessar aðstæður. 38. þing Al-
þýðusambands íslands á að berjast
af öllu afli gegn því eignarupptöku-
kerfi og kvótabraski sem innleitt
hefur verið í fiskveiðistjórnunarkefið
og hefur nú þegar mikil áhrif á líf
og störf okkar umbjóðenda bæði
hvað varðar launakjör og búsetu,
sérstaklega á landsbyggðinni.
Er nokkuð réttlæti í því að eins
mikilvæg auðlind þjóðar og fiskurinn
er okkur íslendingum skuli vera orð-
in eign útgerðarmanna og er það
ekki dæmigert fyrir þetta kerfi að
fiskurinn í sjónum gangi í erfðir til
barna og barnabarna eigendanna
(útgerðarmanna). Hvers eiga börn
og barnabörn verkamannsins að
gjalda og sjá menn ekki hvaða afleið-
ingar þetta mun hafa í framtíðinni,
Eiríkur Stefánsson
t.d. hvað varðar mismun á lífskjörum
afkomanda kvótaeigendanna og af-
komanda hins almenna verkannns
sem við erum umbjóðendur fyrir?
38. þing ASÍ á að krefjast þess
að gegndarlaus innflutningur á
frystitogurum verði stöðvaður nú
þegar og einnig á verkalýðshreyfing-
in að beijast fyrir því að frystitogar-
ar landi afla sínum til fullvinnslu á
íslandi því að afli þeirra er ekki nema
hálfunnin um borð í frystitogurunum.
Frystitogarar eiga að vera hráefni-
söflunartæki fyrir íslenskt verkafólk
sem fullvinnur vöruna hér heima til
útflutnings. Allar raddir verkalýðs-
hreyfingarinnar um að útrýma eigi
atvinnuleysi virka eins og hræsni ef
við ekki mótmælum gegndarlausri
ffystitogaravæðingu og útflutningi á
óunnum fiski.
Framtíðin
og verkamaðurinn
38. þing ASÍ á að krefjast þess
að þær útgerðir sem stuðlað hafa
að aukinni atvinnu á íslandi með
því að landa afla skipa sinna inn
í íslenskar fiskvinnslustöðvar fái
aukna hlutdeild í þeirri kvóta-
aukningu sem framundan er á
næstu árum. Ef ekki verður grip-
ið til einhverra ráðstafanna fyrir
þau útgerðarfyrirtæki sem landa
afla heima til vinnslu þá mun
íslensk fiskvinnsla leggjast af
með ófyrirsjáanlegum_ afleiðing-
um fyrir alla byggð á Islandi. 38.
þing ASÍ á að krefjast þess að
þegar kvóti verður ákveðinn í
úthafinu þá verði ekki úthlutað
eingöngu til þeirra sem hafa afla-
reynslu þar heldur líka til þeirra
útgerða sem hafa verið við veiðar
á Islandsmiðum og kapgkostað
að landa afla til vinnslu á íslandi.
Höfundur er fulltrúi
Verkalýðsfélags Fáskrúðsfjarðar
á ASÍ-þingi.
Stórviðburður sem íslenskir óperuunnendur eiga eftir að lofsyngja:
Sborj&björnur
(filfltja perilur óperutónili/starinnar
ásamt Heimskórnum og Sinfóníuhljómsveit íslands, í Laugardalshöll,
Oíja Romanko, laugardaginn 8. júní kl. 16:00.
(/sópran)
Unnið til fjölmargra tónlistarverðlauna og á
einstaklega glæsilegan söngferit að baki.
Rannvei^ Frífca Bra^adobbir,
(me^/só/sópran)
Einsöngvari við Vínaróperuna.
Keibh Ikaia - Purd
(tenór)
V
Sungið óslitið í öllum helstu óperuhúsum heims
síðan 1988. Fastráðinn við Vínaróperuna.
Dimibri Hvoroi&bov/skjf,
(baritón)
Einn eftirsóttasti söngvari heims. „Pavarotti
baritónanna.“
FHubb verSa guMkorn
þekkbum operum:
Rakarinn |rá SeviMa
Iíl Tnovatore
Grímudan/sfieikurinn
Carmen
La Boheme
/X\ad ame Butterd
Don Carío
La Traviata
sem
lönd.
HoMendin^uninn ^iyú^andi
Aida oJL
Heim/skorinn
350 hundruð manna kór frá 11 þjóðlöndum s
naldið hefur eftirminnilega tónleika víða um lö
Sin|dníuhíjdmi6veit I/síand/S.
KHauz&peber SeibeH,
/Stjórnandi
Þrautreyndur og eftirsóttur stjórnandi sem nú er
aðalhljomsveitarstjóri Louisiana
Filharmoníuhljómsveitarinnar í New Orleans.
Miðaverð: 1.500 kr. 2.600 kr. 3.200 kr. 3.900 kr. Miðasala: Upplýsingamiðstöð ferðamála, Bankastræti 2, Reykjavík, sími 552 8588 / 562 3095, http://www.saga.is/artfest