Morgunblaðið - 31.12.1999, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 31. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Krónan óvenjulega sterk um þessar mundir
Gengið í sögu-
legu hámarki
á þriðjudag
YNGVI Örn Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri peningamálasviðs
Seðlabankans, segir gengi íslensku
krónunnar hafa verið að styrkjast
að undanförnu og að krónan hafi á
þriðjudag náð sögulegu hámarki frá
1993. Þetta skýri sennilega lækkun
um hálft prósent sem varð á mið-
vikudag og sagt var frá í Morgun-
blaðinu í gær. Þrátt fyrir lækkunina
sé krónan hins vegar áfram óvenju-
lega sterk um þessar mundir.
Aðspurður hvað olli hækkuninni
sagði Yngvi Örn að hún hefði nú
reyndar komið nokkuð á óvart,
menn hefðu staðið í þeirri trú að
ílestir væru búnir að koma sínum
málum í fast horf vegna hinna
óvenjulegu áramóta sem nú eru.
„En okkur er sagt að það hafi verið
talsvert um það að erlend lán hafi
verið að koma inn á vegum við-
skiptamanna bankanna, og það
leiddi til þessarar styrkingar á
krónunni, auk þess sem það hjálp-
aði líka að bankarnir voru með sína
stöðu í jafnvægi, vildu semsagt ekki
raska henni í ljósi þessara áramóta.
Það sem hefur svo dregið hana nið-
ur núna var eiginlega að einhverjir
fjárfestar, sem höfðu tekið stöðu í
krónuna, ákváðu að loka af því að
hún var orðin svo sterk. Það voru
svona eiginlega eðlileg viðbrögð við
því hversu sterk hún var orðin,“
segir Yngvi Örn Kristinsson.
Talsverður viðbúnaður vegna 2000-vandans
Hundruð manna á
vöktum og bakvöktum
EINHVER hundruð manna
verða á vöktum og bakvöktum
vegna 2000-vandans yfir áramót-
in að sögn Hauks Ingibergsson-
ar, formanns 2000-nefndarinnar.
„Menn eru með viðbúnað til að
að mæta því sem menn vonast að
gerist ekki,“ sagði Haukur í sam-
tali við Morgunblaði í gær en þá
var hann nýkominn af fundi með
2000-nefndinni. „Við fórum yfir
fyrirtæki sem verða með sér-
stakar vaktir, en það eru t.d.
orkufyrirtækin, Landsvirkjun,
Orkuveita Reykjavíkur, Lands-
íminn, Ríkisútvarpið, flugmála-
stjórn o.fl. auk allra þjónustufyr-
irtækjanna. Þessar vaktir miða
að því
að sjá hvort eitthvað gerist, að
gera við sem hugsanlega bilar og
að fylgjast með því sem gerist
erlendis."
Telur ísland vera
vel undirbúið
2000-nefndin verður sjálf á
vaktinni frá kl. 11:00 í dag og til
kl. 16:00 7. janúar. Fylgst verður
m.a. með hugsanlegum truflun-
um sem 2000-vandinn veldur er-
lendis og hvaða áhrif þær geta
haft á íslenskt samfélag. Þá
verður fylgst með íslensku fyrir-
tækjunum sem eru með vakt.
„Við fáum upplýsingar fyrsta
hálftíma nýja ársins frá nokkrum
aðilum og svo betri upplýsingar
kl. tvö. Þá höldum við fund á
nýársdagsmorgun til að fara yfir
stöðuna," segir Haukur.
Um helgina verða svo íslensku
kerfin prófuð þannig að þau séu
tilbúin er atvinnulíf fer í gang á
mánudag. „En það er óhætt að
segja að ísland sé mjög vel und-
irbúið. Hér hefur innviðakerfum
verið sinnt afar vel og allt ætti
að vera viðbúið hugsanlegum
2000-vanda um áramót," segir
Haukur.
Sama er ekki endilega upp á
teningnum með venjulegar heim-
ilistölvur en Haukur segir að
truflanir geti orðið í hugbúnaði
og stýrikerfi þeirra, ekki sé
verra að taka afrit af mikilvæg-
um skjölum.
„Við höfum ráðlagt öllum sem
eru með búnað að láta fara yfir
hann. Það gildir í sjálfu sér um
heimilistölvur eins og annan bún-
að.“
Viðræðum hætt um
samruna í kjötiðnaði
KEA vildi
stærri
hlut
VIÐRÆÐUM um samruna sex fyr-
irtækja á sviði kjötvinnslu og slátr-
unar undir nafni Kjötumboðsins hf.
hefur verið hætt. Upp úr viðræðum
slitnaði vegna óánægju KE A á Akur-
eyri. Hafnar eru viðræður eigenda
kjötiðnaðarfyrirtækjanna á Akur-
eyri og Húsavík sem hugðust taka
þátt í stóra samrunanum.
Undanfarnar vikur hefur verið
rætt um samruna Norðvesturbanda-
lagsins hf. á Hvammstanga og í Búð-
ardal, kjötiðnaðar Kaupfélags Ey-
firðinga á Akureyri, Kjötiðjunnar
ehf. á Húsavík og dótturfélags þess,
Nýja Bautabúrsins á Akureyri, kjöt-
iðnaðar Kaupfélags Héraðsbúa á
Egilsstöðum og Kjötumboðsins hf. í
Reykjavík. Átti nýtt félag að taka til
stæfa um áramótin.
Stjórnir allra félaganna sam-
þykktu samrunaáætlun í lok septem-
ber. Þar kom fram að Norðvestur-
bandalagið myndi eiga 36% í nýja
félaginu, sem ætlunin var að stofna
undir merkjum Kjötumboðsins hf.,
KEA myndi eignast 26%, Kaupfélag
Héraðsbúa 16%, Kjötiðjan ehf. 13%,
Nýja Bautabúrið 6% og aðrir hlut-
hafar rúm 3%. Hluthafafundur hjá
Norðvesturbandalaginu og fulltrúa-
fundur hjá Kaupfélagi Héraðsbúa
samþykktu sameininguna en að und-
anfömu hafa komið brestir í sam-
starfið. í fréttatilkynningu sem fyr-
irtækin sendu frá sér í gær segir að
ljóst sé „að verulegur munur er á
viðhorfum viðræðuaðila um framtíð-
aruppbyggingu afurðastöðvanna og
var því ákveðið að hverfa frá fyrir-
hugaðri sameiningu að sinni.“
Ingi Már Aðalsteinsson, kaupfé-
lagsstjóri Kaupfélags Héraðsbúa,
segir það vonbrigði að ekki skyldi
takast að ganga frá samruna fyiár-
tækjanna. Þaðtefji fyrir nauðsyn-
legri hagræðingu. KEA var ósátt við
hlut sinn í hinu nýja félagi og krafð-
ist einnig að höfuðstöðvar félagsins
yrðu á Akureyri. Meirihluti stjómar
félagsins taldi hagkvæmara að hafa
þær á höfuðborgarsvæðinu.
Eiríkur S. Jóhannsson kaupfé-
lagsstjóri segir að skipt hafi mestu
að KEA hafi ekki séð hagsmunum
sínum borgið eins og ætlað hafi verið
í upphafi. KEA hefur þegar hafið
viðræður við Hömlur hf„ dótturfélag
Landsbankans, sem á Kjötiðjuna
ehf. á Húsavík, Nýja Bautabúrið á
Akureyri og 49% hlutafjár í Kjötum-
boðinu hf. í Reykjavík. KEA á rúm
5% í Kjötumboðinu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sigita Leminskaite og Maria Karolina Skackauskaeté afhenda Jóni Baldvini og Bryndísi kökuna. Hjá þeim
standa Ásta K. Ragnarsdóttir og Siv Friðleifsdóttir
Tafír hjá
bönkunum
TALSVERÐAR tafir urðu á raf-
rænu sambandi við Reiknistofu
bankanna í gær vegna mikils álags á
tölvukerfið. Helgi H. Steingrímsson,
forstjóri fyrirtækisins, segir að álag-
ið hafi verið mikið frá bönkum og
sparisjóðum, sem voru almennt opn-
ir til kl. 18 í gær, og verðbréfafyrir-
tækjum. „Það er komið að mánaða-
mótum og álagið eins og þegar gerist
mest. Á tímabili þurftum við að taka
kerfið niður og setja það upp aftur
og á meðan hafa skapast vandræði.“
Unnið var fram á kvöld hjá bönk-
unum í gær en kerfið var komið í
samt lag um kl. 19. Álagið hafði ekki
áhrif á debet- og kreditkortakerfið í
verslunum. Það var fyrst og fremst í
afgreiðslustöðum banka og spari-
sjóða og hjá skráningardeildum
þeirra sem tafir urðu.
----♦ ♦ ♦--
Sparisjóður
Mýrasýslu
Gáfu þeim Jóni Baldvini og
Bryndísi þjóðarköku Litháa
TVÆR ungar konur frá Litháen sem búsettar eru
hér á landi afhentu hjónunum Jóni Baldvini Hanni-
balssyni og Bryndísi Schram sérstaka þjóðarköku
Litháa x gær.
Þær Sigita Leminskaite og Maria Karolina
Skackauskaeté hafa dvalið hér um skeið og starfað
sem au pair stúlkur á heimilum Sivjar Friðleifsdótt-
ur og Ástu K. Ragnarsdóttur. Sigita er kennari að
mennt og Maria hefur verið við nám í rekstri og fjár-
máliim.
Sigita og Maria afhentu Jóni Baldvini og Bryndísi
kökuna í veislu sem þau Ásta K. Ragnarsdóttir og
Valgeir Guðjónsson héldu í gærkvöldi. Ásta segir að
stúlkurnar hafi viljað færa Jóni Baldvini gjöf því
hann hafi í utanríkisráðherratíð sinni verið fyrstur
utanríkisráðherra á Vesturlöndum til að viðurkenna
sjálfstæði þjóðar þeirra.
Ásta segir þessa þjóðarköku Litháa, sem er bökuð
í eldi og vafin upp á sívalning, afar sérstaka. Kakan
sé borin fram á öllum stórhátíðum og tengist brúð-
kaupum alveg sérstaklega. Þess vegna hafi stúlkun-
um þótt tilvalið að gefa þeim hjónum kökuna saman.
Kaupir Mjólk-
ursamlagið
SPARISJÓÐUR Mýrasýslu festi í
gær kaup á húsi Mjólkursamlagsins í
Borgamesi af Kaupfélagi Borgfirð-
inga. Guðsteinn Einarsson kaupfé-
lagsstjóri segir að lengi hafi verið
ætlunin að selja húsið, enda hafi það
ekki verið í neinni notkun hjá kaup-
félagin, en matvælafyrirtækið
Engjaás var með það á leigu að
hluta. Hann segir að flutningamið-
stöð Vesturlands hafa keypt hluta
hússins fyrir skömmu og nú hafi
Sparisjóðurinn keypt þann hluta
sem enn var í eigu kaupfélagsins.
Tilmæli Landssímans að notendur stilli símanotkun í hóf á nýársnótt
Mikið álag getur valdið vandamálum
LANDSSÍMINN hefur beint þeim
vinsamlegu tilmælum til símnotenda
að þeir stilli notkun síma í hóf á
nýársnótt, vegna hugsanlegs álags á
símakerfi. „Vandamál vegna álags
eru óháð hinum svokallaða 2000-
vanda. Mikið álag gæti hins vegar
torveldað prófanir á kerfum Lands-
símans, sem gerðar verða á nýárs-
nótt til að ganga úr skugga um að
þau virki eðlilega eftir að dagsetning
breytist á miðnætti," segir í fréttatil-
kynningu frá Landssímanum.
„Við höfum engar sérstakar
áhyggjur af 2000-vandanum. Við
teljum okkur vel undir hann búinn,“
segir Ólafur Þ. Stephensen, for-
stöðumaður upplýsinga- og kynning-
armála Landssímans.
Spár um óvenju mikið
álag á nýársnótt
Ólafur segir að hins vegar vilji
stjómendur Landssímans vekja at-
hygli fólks á vandamálum sem gætu
hugsanlega skapast vegna álags á
símakerfið. Notkun á almenna síma-
kerfinu sé að jafnaði mikil á fyrstu
klukkustundunum eftir miðnætti á
nýársnótt, þegar fólk hringir t.d. á
leigubíl eða í vini og ættingja. Sumar
spár geri ráð fyrir að álagið verði
óvenjulega mikið að þessu sinni,
vegna þess að margir vilji einfald-
lega ganga úr skugga um að síma-
kerfið virki eftir að áramótin ganga í
garð.
Ef mjög margir reyni að ná sam-
bandi í einu geti verið að einhverjir
fái ekki són. Almenna símakerfið sé
hannað með það fyrir augum að 20-
25% notenda geti verið í sambandi í
einu þó líkurnar á að slíkt gerist séu
ekki miklar. Hið sama eigi við um
GSM-kerfið, sem sé hannað til þess
að ákveðinn fjöldi viðskiptavina geti
verið í sambandi í senn á hverju
svæði. Reyni mikill fjöldi viðskipta-
vina að ná sambandi í einu á litlu
svæði, t.d. í miðborginni, geti svo far-
ið að ekki séu nógu margar rásir fyr-
ir hendi í GSM-stöðvum á svæðinu
og viðskiptavinir fái frávísun.
Upplýsingar um ástand
símakerfisins birtar í fréttum
„Við hvetjum fólk sem ætlar að
taka upp símann, bara til að prófa
hvort hann virki, til að fylgjast með
fréttum. Við verðum í mjög góðu
sambandi við fjölmiðlana og greinum
frá hvernig okkar kerfi spjarar sig
eftir að dagsetningin bi-eytist,“ sagði
Ólafur.