Fréttablaðið - 27.04.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTABLAÐIÐ
27. apríl 2001 FÖSTUDACUR
8
FRÉTTABLAÐIÐ
Útgáfufélag: Fréttablaðið ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjóri: Einar Karl Haraldsson
Fréttastjóri: Pétur Gunnarsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Pverholti 9, 105 Reykjavlk
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjórn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Fréttablaðið ehf.
Plötugerð: ÍP-prentþjónustan ehf.
Prentun: (safoldarprentsmiðja hf.
Dreifing: Póstflutningar ehf.
Fréttaþjónusta á Netinu: Vlsir.is
Fréttablaðinu er dreift ókeypis til allra heimila á höf-
uðborgarsvæðinu. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn
greiðslu sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins i stafrænu formi og (gagnabönkum
án endurgjalds.
| BRÉF TIL BLAÐSINS~|
Stöndum með
okkar fólki
Cuðrún Kristjánsdóttir skrifar:
Ég get ekki orða bundist eftir að
hafa lesið ummæli Kolbrúnar Norð-
dahl í Fréttablaðinu 25.04 síðastlið-
inn.
Kolbrún á son sem er geðfatlaður
og er skjólstæðingur stuðningsþjón-
ustu Geðhjálpar. Mér segir svo hugur
að margir aðstandendur séu fegnir
þegar veika fólkið þeirra kemst á
sambýli því að þá sé ábyrgð þeirra
lokið. En þetta fólk er ekki horfið og
kemur ekki bara í leitirnar á jólunum
þegar á að leyfa því að koma í heim-
sókn til fjölskyldu sinnar. Eins og
Kolbrún orðar það að hún ætlaði aó
leyfa syni sínum að koma til sín um
jólin.
Ég er alveg sammála Kolbrúnu að
húsnæðið sem stuðningsþjónustunni
og skjólstæðingum hennar er látið í
té sé, meira en vægt til orða tekið,
óviðunandi. En við megum ekki gley-
ma því að þetta er ekki stofnun eða
sjúkrahús, fólkið sem þarna dvelur á
heima þarna. Þetta er þeirra heimili.
Við megum ekki gleyma því að það
býr í frjálsri búsetu. Þetta fólk er
ekki svipt sjálfræði. Það er ekki hægt
að taka það með valdi til að láta það
þrífa sig eða að þrífa í kringum sig.
Skjólstæðingarnir hafa frjálsan vilja.
Starfsmönnum Geðhjálpar er ekki
sama um skjólstæðinga sína. Þeir líta
á þá sem fólk og reyna eftir bestu
getu að láta þeim líða vel. En eins og
komið hefur fram í umræðu síðustu
vikna er undirmannað hjá stuðnings-
þjónustunni og mikið álag á starfs-
fólk. Vinnan er líka þess eðlis, að fólk
sækir frekar í önnur störf. Svo ekki
sé talað um launin.
Ég skora á þá sem eiga geðfatlaða
einstaklinga í fjölskyldu sinni að
gæta að þeim, leyfa þeim að finna að
þeir eigi fjölskyldu sem þykir vænt
um þá. Það hefur komið fram hjá
skjólstæðingum Geðhjálpar að
starfsmenn stuðningsþjónustunnar
séu þeirra fjölskylda, og það er vissu-
lega af hinu góða, en betur má ef
duga skal. Stöndum með okkar fólki.
—*—
Skeiðönd var það
leiðrétting Á myndinni hér að neðan
sjáið þið skeiðönd. Hún var birt í
Fréttablaðinu í
gær með bréfi frá
sundlaugargesti
sem hafði orðið
vitni að sundæf-
ingum stokkand-
arpars í Sundlaug Kópavogs á dögun-
um. Glöggur fuglafræðingur benti
okkur á mistökin og nú vita lesendur
hvernig skeiðönd lítur út. ■
Enginn þorir að biðja um enduskoðun á EES
Aðild Noregs að Evrópusamband-
inu (ES) verður ekki kosningamál í
norsku haustkosningunum. „Eini
maðurinn í Noregi sem hefur áhuga á
að gera aðildina að kosningamáli er
Thorbjörn Jagland utanríkisráð-
herra“, sagði Gunnar Bolstad for-
maður Evrópusam-
takanna í Noregi á
fundi, sem nýend-
urvakin systursam-
tök á íslandi efndu
til á Grand Hotel.
Jagland er með
Evrópubakteríu,
eins og allir þeir
sem kynna sér sam-
starfið innan Evr-
ópusambandsins að
eigin raun. „Þetta
„Eini maðurinn
í Noregi sem
hefur áhuga
á að gera
aðiidina að
kosningamáli
er Thorbjörn
Jagland utan-
ríkisráðherra."
samstarf er til mikilla hagsbóta fyrir
aðildarlöndin enda þótt það sé ekki
laust við vandamál“, sagði norski for-
maðurinn. Evrópusamtökin norsku
eru ekki ýkja sterk, hafa aðeins 7
þúsund félagsmenn, og einbeita sér
að fræðslu til þess að auka þekkingu
og færni í evrópskum samskiptum.
Gunnar Bolstad er feginn því að mál-
ið skuli ekki vera flokkspólitískt bit-
bein. Eins og á íslandi eru skiptar
skoðanir meðal kjósenda í Noregi um
ES-aðild, en þær skoðanir eru ekki af-
gerandi í ákvörðunum fólks um
stuðning við flokka.
í máli hans á fundinum kom fram
að samningurinn um Evrópska efna-
hagssvæðið (EES), sem tryggir ís-
lendingum aðild að innri markaði ES
og fjórfrelsinu (frjáls för vöru, þjón-
MáLimnna
EINAR KARL HARALDSSON
hlýddi á Gunnar Bolstad,
formann Evrópusamtakanna.
ustu,fólks og fjármagns yfir landa-
mæri), sé orðinn svo veikur að eng-
inn þori að fara fram á endurskoðun
hans. Væntanlega fengist hann ekki
endurnýjaður. Hins vegar sé enn ein
lestin að fara af stað til Brussel og
því miður séu allar horfur á að ísland
og Noregur missi enn af lestinni. Ár-
angursríkast sé að semja innan tveg-
gja ára og áður en Austursstækkunin,
aðildarviðræður við 12 ný ríki, fer af
stað. Tapist það tækifæri verði 10 -15
ára bið á að frændþjóðirnar taki
skrefið inn í ESB. ■
Andstœðir pólar
í umrœðum um ES aðild
Rök og mótrök varðandi aðild komin í fastar skorður.
Alveg er það makalaust hve ólík-
um augum menn líta silfrið. Rök og
mótrök varðandi aðild að Evrópu-
sambandinu eru komin í fastar skorð-
ur og eru alveg gagnstæð. Köllum
fulltrúa andstæðra viðhorfa Já- og
Nei-menn.
Já * Núverandi samningar Noregs,
íslands og Lichtenstein við Evrópu-
sambandið eru með lýðræðishalla.
Þetta er nefnt faxlýðræði í Noregi og
hér er Alþingi kallað stimpilstofnun á
tilskipanir og gerðir Evrópusam-
bandsins.
Nei EES samningurinn tryggir
alla þá hagsmuni íslendinga sem
máli skipta, aðgang að fjórfrelsinu og
innri markaðnum, og snertir fyrst og
fremst viðskiptamál en ekki grunn-
þætti í lýðræðisferlinu.
Já Lýðræðishallinn innan Evrópu-
sambandsins fer minnkandi vegna
aukinna valda Evrópusambands-
þingsins, en að sama skapi vaxandi
gagnvart EES ríkjunum vegna nýrra
pólitískra verkefna sem þingið og
ráðherraráðið setja af stað. Fulltrú-
um EES ríkjanna er hent út af fund-
um um ný verkefni ef þau eiga ekki
stoð í Rómarsáttmálanum sem EES-
samningurinn byggir á. Samt gætu
þau endað sem lög á íslandi.
Nei:: Umræðan um lýðræðishall-
ann er sýndarumræða því ísland get-
ur aldrei haft teljandi áhrif innan
Evrópusambandsins, hvorki innan
EES, eða með aðild. Þau mál sem ís-
land vill setja á oddinn er hægt að
reka beint gagnvart aðildarríkjunum
og skapa um þau skilning með mark-
vissum viðtölum og áróðri.
Já: Samkeppnisstaða íslenskra fyr-
irtækja í Evrópa er eins og að keppa
við spretthlaupara á stígvélum. (Jón
Sigurðsson, forstjóri Össurar). Fórn-
arkostnaður við sjálfstæða mynt er
mikil og þó reiknað hafi verið út að
íslendingar fengju minna til baka frá
Evrópusambandinu en þeir greiddu
til þess eftir aðild, þá verði að taka
inn í dæmið ávinning íslenskra fyrir-
tækja og neytenda.
Nei : Við töpum á að ganga í Evr-
ópusambandið. Aðildarreikningurinn
er upp á 8 milljarða á ári en við getum
aðeins vænst þess að fá 5 milljarða til
HVAÐA PYÐINGU HEFUR
EES FYRIR ÍSLENDINGA
tollfrjáls viðskipti með
iðnaðarvörur
, fjármagnsfrelsi yfir landamæri
frjáls för fólks yfir landamæri
reglur Evrópusambandsins
gilda f þjónustuviðskiptum
I frjálsræði ( viðskiptum með
fisk og landbúnaðarvörur
- samræmdar reglur um opinbera
styrki til atvinnulffsins
^ samræmdar reglur
um opinber innkaup
samræmdar staðla- og eftirlits-
reglur á mörgum sviðum
baka í styrkjum. Sjálfstæð íslensk
króna getur skapað óhagræði gagn-
vart Evrunni, sameiginlegum gjald-
miðli Evrópusambandsins, en sjálf-
stæði í gengismálum er mikilvægt til
þess að mæta sveiflum í efnahagslíf-
inu hér sem falla ekki saman við hag-
sveiflur á meginlandi Evrópu vegna
sérstöðu okkar atvinnuvega.
Já : Með aðild myndi íslenskur land-
búnaður fá aðgang að 400 millón
manna heimamarkaði og skapa mikil
tækifæri, og neytendur fá hagstæð-
ara verð á matvöru.
FORMENN EVRÓPUSAMTAKA
Úlfar Haukssson formaður Evrópusamtak-
anna á íslandi og Gunnar Bolstað formað-
ur Evrópusamtakanna í Noregi hittu m:a. i
gær utanríkisráðherra, forráðamenn Sam-
taka iðnaðarins og Verslunarráðs íslands. I
máli Gunnars Bolstad kom m.a. fram að
Norðmenn væru sem NATO land vanir því
að hafa sitt að segja í ráðslagi um Evr-
ópumál en áhrif þeirra færu nú þverrandi.
Sem dæmi um það er tekið að finnsku
hershöfðingi hafi nú forystu um að móta
öryggismálastefnu Evrópusambandsins.
lenskra vísindamanna, hefðu evr-
ópskar útgerðir engan rétt til veiða
við ísland.
. frelsi til að stofna fyrirtæki og
samræming hlutafélagalaga
^ fljót upptaka á Evrópusambands-
reglum í fslensk lög
^ íslensk þátttaka í rammaáætlun-
um Evrópusmabandsins um smá-
og meðalstór fyrirtæki, um rann-
sóknir og menntun
© gagnkvæm viðurkenning á próf-
um og hæfnivottorðum
Nei : Landbúnaður á íslandi myndi
tapa í samkeppni við evrópska bú-
vöruframleiðslu og kjör bænda ver-
sna í flestum greinum.
Já I ísland gæti tekið forystu í evr-
ópskum sjávarútvegsmálum eftir að-
ild. Þekking okkar á því sviði yrði
afar eftirsótt. Enda þótt heildarkvót-
ar yrði ákveðnir í Brussel að ráði ís-
Nei : Ekki er hægt að hugsa þá
hugsun til enda að þurfa að fara í ár-
legar bænaferðir til Brussel og fara í
gegnum öll landhelgisstríðin aftur
amk einu sinni á ári. (Árni M.
Mathiesen sjávarútvegsráðherra.)
0. s. frv. Það er langt í land að ein-
hver almenn samsýn á aðildarmálið
verði til á íslandi. ■
HÍLLUKERFI
BRETTAREKKAR
OmH a goówiæróif
SINDRI
orðréttI
Tollar á mjólkurafurðir gífurlegir
„Jón Ásgeir (Jóhannesson for-
stjóri Baugs) er ósáttur við fyrir-
komulag viðskipta á mjólk og ostum
við Mjólkursamsöluna og Osta og
smjörsöluna. Hann segir Bónus og
aðrar verslanir Baugs hafa gagn-
rýnt það í langan tíma að ekki sé
hægt að kaupa mjólkurvörur á
lægra verði en sá sem selur þær fyr-
ir t.d. 20 milljónir á ári. Mjólkur og
ostasala Baugsverslana nemi rúm-
um tveimur milljörðum króna yfir
árið. Hann bendir á að mjólk og ost-
ar vega 18% af innkaupakörfu neyt-
enda á meðan hlutur grænmetis og
ávaxta sé um 8%.
„Okkur finnst þetta mjög óeðli-
legt og þetta gerist í raun enn og aft-
ur í skjóli hárra verndartolla. Vernd-
artollar á þessum vörum kosta al-
menning í landinu tvöfalt á við það
sem grænmeti og ávextir hafa búið
til. Ef þessi tvö fyrirtæki væru í
samkeppni við erlendan innflutning
þá væri alveg ljóst að við gætum
boðið betri kjör og lækkað þá verð á
mjólkurafurðum til almennings.
Tollar á innfluttar mjólkurvörur eru
alveg gríðarlegir.”
Morgunblaðið 26. apríl 2001