Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.1983, Blaðsíða 3
DV. MIÐVIKUDAGUR 30. MARS1983.
3
Innan vébanda Ríkisútvarpsins er
nokkuö sem nefnist Segulbandasafn
RÚV. Hér er um að ræöa mikið safn
hljóðbanda, hýst í sjónvarpshúsinu,
Laugavegi 176; ómetanlegar heimildir
um menn og málefni. Konungur ríkis-
ins er Knútur Skeggjason. Hann hefur
starfað hjá Ríkisútvarpinu í hart nær
fjörutíu ár en hyggst nú iáta af öllu
amstri á vordögum.
„Ég byrjaði sem tæknimaöur hjá út-
varpinu árið 1946, en tók við
Segulbandasafninu 1968—9” — sagði
Knútur. „Þá var til vísir að safni frá
tónlistardeild, svokallaðar afnotaspól-
ur; spólur keyptar til brúks. Þar
syngur kannske einsöngvari sex-sjö
lög og svo borgar útvarpið fyrir aö fá
að flytja þetta efni nokkrum sinnum,
fyrir ákveðna greiðslu.
Mitt starf felst í því, fyrst og fremst,
að taka viö spólum, sem búið er að út-
varpa, skrá þær og ganga frá þeim.
Það er afar sjaldgæft að geymt sé efni
er ekki hefur verið útvarpað. Þó eru til
undantekningar, samanber samtölin
við þá, sem þekktu Einar Benedikts-
son, og útvarpað var löngu seinna.
Fleira þess háttar er nú til.
Hver deild fyrir sig ákveður hvaða
efni á að geyma og sendir það síðan
hingað. Þá þarf aö ganga frá því og
setja það upp á aðrar spólur. Hér eru
kannske þrjú, fjögur, fimm, sex efni á
einni spólujafnvel sitt úr hverri dag-
skránni. Til dæmis eigum við um það
bil á þriðja hundraö þætti um daginn
og veginn. Þar er um nærri því jafn-
marga flytjendur aö ræða, en það fara
fjórirtil fimm þættir á hverja spólu.
Framhaldssögur eru líka settar
saman og eftir því sem lestrarnir eru
styttri komast fleiri á sömu spóluna.
Þetta er gert til þess að spara piáss.
Heildarlengd á þessu, sem hér er til í
safninu, er nokkuð mikil. Hver hún er í
kílómetrum veit ég ekki, en það er eitt-
hvað ótrúlegt. Væri þessu útvarpað —
og alls engu öðru — eins og
útvarpstíminn er núna, átján tímar á
sólarhring, nú þá tæki hátt á þriöja ár
aðflytjaþettaallt.
Frá allra fyrstu tíð útvarpsins er
ekkert efni til, nákvæmlega ekki neitt.
Síöan eigum við örlítil brot frá þeim
tíma er útvarpið fékk fyrst upptöku-
tæki. Það var árið 1936. Smábrot
eigum við frá þeim tíma, en ekkert
sem talandi er um. Það er fyrst eftir
’45 sem byrjað er að taka upp eitthvað
smávegis. Raunar er til allnokkuð frá
árunum ’45 til ’50.
Þá tekur við dálítið dautt tímabil;
stálþráðartímabilið. Það er svo að
segja ekkert til frá því, nema það sem
tekið var á plötur. Seguibandiö byrjar
síðan upp úr ’50 en það var ákaflega
lítið geymt af fyrstu upptökunum á
segulband, ákaflega lítið.
Sitt hvað kann
að koma í leitirnar
Safnið hefur ekkert gert í því að
athuga hvort einkaaðilar kunni að eiga
eitthvað af því, sem vantar, í fórum
sínum. Þar er fyrst og fremst aöstöðu-
leysi um aö kenna. Og ekki er
mannaflanum fyrir að fara. Ég vinn
hér í fullu starfi og síðan vinnur kona
hér hálfan daginn, Þóra Hólm. Ekki
erum við nú fleiri. Til þess að geta
tekið við einhverju að ráði þyrftum við
líka talsvert meira af tækjum og meira
pláss.
Við höfum því ekkert leitað eftir efni
til almennings, en okkur hefur borist
smávegis af spólum. Látið hefur verið
hægt að sinna því enn þá. Það er þó
æskilegt að beina þeim tilmælum til
fólks, sem kann að eiga eitthvað gott
efniá bandi, aðhalda þvitil haga.
Það er til dæmis mjög bagalegt að
það vantar einn lestur í Eyrbyggju-
lestur Helga heitins Hjörvar. Ef sá
lestur fyndist nú, sjöundi lesturinn, þá
væri það mikill fengur. Kæmi sá lestur
í leitirnar þá v<jri hægt að endurút-
varpa þessu sem framhaldssögu.
Annars er slíkt mjög sjaldgæft. Ég veit
fs& tnsf
sssss- Honnoo itote ___ BotnoU'6 postho« 5523 ,25 BeVÚ3'"k JU 82208_
einungis um eina undantekningu;
Mannogkonu.
En það var með Helga, eins og suma
af þessum eldri útvarpsmönnum, að
lítið var gert af því aö taka upp í þá
daga, nema þá allra síðustu árin. Og
annað var þaö að Helgi var einn þeirra
sem vildu lesa beint. Hann vildi vera
fyrir framan hljóðnemann og lesa
beinttil þjóðarinnar.
Annars fékk ég nýlega sendingu frá
gömlum og góðum vini útvarpsins, TJlfi
Hjörvar, syniHelga. Það voru nokkrar
spólur sem höfðu verið í fórum föður
hans. Þar var meðal annars að finna
tvö erindi er Hákon Guðmundsson,
hæstaréttarritari, sem var, flutti undir
þáttaheitinu Hæstaréttarmál. Hann
flutti þá þætti um árabil og við áttum
ekki einn einasta þeirra. Ef einhver á
þá þætti væri mjög gott að fá sem
flesta þeirra.
Síöan er auðvitaö talsvert um annað
efni sem gott væri að fá. I augnablikinu
man ég til dæmis eftir þætti sem
Gunnar Schram var með í den tid, A
blaðamannafundi. Við eigum nokkra
þeirra þátta, en að minnsta kosti einn
hefur fáriö forgörðum, og kannske sá
sem síst skyldi. Þá fóru þeir Gunnar,
Matthías Johannessen og Indriði, held
ég að það hafi verið þeir fóru og heim-
sóttu Kjarval og það var alveg dýrlega
skemmtilegur þáttur. Ég sé mikið eftir
honum. Þetta hefur verið einhvem
tímann á árunum 1962 til 1963.
Manni finnst vanta svo ótal margt.
Það hefur þó ekki verið farið í það að
gera neina skrá yfir efni sem vantar.
Maður hefur keppst við að hafa það í
lagi sem er þó til. Eins og okkar starfs-
aðstööu er háttað er ekki um mikiö
svigrúmaöræöa.
Allir brostu
Margs er að minnast á svona löngum
starfsferli hjá útvarpinu. Með stór-
fenglegri augnablikum, sem ég hef
lifað, voru einmitt í starfi. Það var
niðri í Alþingishúsi. Þá kom Filipus,
drottningarmaður Breta, í heimsókn.
Hann kom í fylgd Ásgeirs Ásgeirs-
sonar forseta og við vorum þama til
þess aö útvarpa lýsingu. Þetta var á
góðviðrisdegi í júní eða júlí og Austur-
völlur var troðfullur af fólki og mikið
af ungviði. Allir voru mjög alvarlegir
og prúðir.
En svo kemur Filipus fram á
svalimar og talar — á íslensku — bara
eina eða tvær setningar. Þá byrja allir
að brosa, svoleiðis blítt og elskulega.
Það var eins og völlurinn breyttist
allur í blómahaf á einni svipan. Þetta
er með stórkostlegustu augnablikum
sem ég hef lifað; að sjá þennan stóra
hjóp verða svo hlýlegan í bragöi frá
einu augnablikinu til annars.
Bresku blaðamennirnir ruku upp til
handa og fóta, kváðust aldrei hafa séð
mannfjölda bregðast svona við, og
vildu endilega fá aö vita nákvæmlega
hvaö prinsinn hefði sagt. Þeir ætluðu
aldrei að fást til að trúa því að einungis
hefði verið skilað kveðjum frá hennar
hátign. — Það var makalaust aö sjá
þessa einkennilegu umbreytingu þegar
þessi alvarlegi fjöldi — hver einasti
maður — brosti.
Svaðilförum hef ég engum lent í, sem
betur fer. Ég man þó eftir einni dálítið
strembinni för út á Halamið í
desembermánuði — en þá vantaði upp-
tökutæki til þess að gera því góð skil.
Svaðilfarir hafa þóengarverið.
Þegar ég hætti núna í vor verð ég
ekki í nokkmm einustu vandræðum
með að verja tíma mínum mér til
ánægju. Ég hef óhemju gaman af aö
lesa og les mér svo að segja til ólífis,
stundum. Og þar að auki er maður
kominn svona hæfilega út úr. Ég þekki
starfsfólkiö, sem ég vann með héma
áður fyrr, en nú er flest af því horfið;
annaðhvort úr störfum eða þá fyrir
fullt og allt. Nú þekki ég kannske
þriöja hvem mann, lauslega, svo ég
held að það verði mér ekki mikil
viöbrigði að hætta, heldur léttir. ”
-FG.
Með ákvörðun
fyrir 8.apr£l
getur þú gengistiyggt sumarferðina
SL-kjörin haía aldrei notió meiri vinscelda en í dr
og nú bjóðum við öllum viðskiptavinum að velta
íerðamöguleikunum íyrir sér yíir pdskana og tryggja
sér síðan réttu íeróina d SL-kjörum íram til 8. apríl.
Þetta sérstaka greiðslutyrirkomulag tryggir
íarþegunum íast verð sem stendur óhaggað þrdtt
jSalia mánudaga a
’gínist Sg slelW ot
íyrir gengislœkkun eóa hcekkun d eldsneytisverði.
Með því að greiða 1/2 eða allan ferðakostnað er
verðið íest í sama hlutíalli við gengisskrdningu
Bandaríkjadollars d innborgunardegi. SL-kjörin
gilda í allar íerðir.
^\dö
rsj^vss*0,1 wssa*
Sumariiús í Danmörku
Aukaferð 28. maí!
Það þarí ekki að haia mörg orð um ágœti dönsku
sumarhúsanna, eítirspurnin segir best til um það. Nú
er uppselt í flestar brottíarir sumarsins og við eínum
því til 14 daga aukaferðar 28. maí.
w.
<b°a'2>6
°»0 SHL’Vn ÍS»UaS';?'
5082*
tsér,
hrOEsca 05?79^
)ÍðíYr»
.
Rútuferöir
SSSSSSSSSSSr-
óatevmaíúeinaSt ! hressile9um ferðaanda og
ogfeymanlegu rutuœvintýri.
lceði fct. 23.900
SL-kjörin gilda til 8. april
Munið aðildarafsláttinn
til 1. mai og jafna ferða-
kostnaðinn til 1. júni.
Verð miðað við flug og gengi 5. janúar '83.
Samvinnuferdir - Landsý
AUSTURSTRÆTI 12 - SÍMAR 27077 & 288