Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.1985, Page 12
12
DV. FÖSTUDAGUR17. MAl 1985.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaðurog útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM. .
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON ogÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍOUMÚLA 12—14. SÍMI 68W11. Auglýsingar: SÍÐUMULA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍOUMÚLA 12.
Prentun: Árvakurhf., Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuði 330 kr. Verð í lausasölu 30 kr.
Helgarblað35 kr.
Sólarlagog-upprás
Vonlitlar tilraunir viöskiptaráðherra til aö fá felldan
niður portúgalska saltfisktollinn, sem koma á til fram-
kvæmda við inngöngu Portúgals í Efnahagsbandalag
Evrópu, eru dæmi um varnarstríð, sem víða um heim er
háð gegn vaxandi afli innilokunar- og verndarstefnu.
Bandaríkjastjórn tók forustu í vörninni fyrir fríverzlun
á fundi æðstu manna helztu iðnríkja hins vestræna heims,
sem haldinn var í Bonn á dögunum. En Reagan forseti
komst því miður ekkert áfram með málið vegna harðr-
ar andstöðu Mitterrand Frakklandsforseta.
Ráðamenn Japan, Vestur-Þýzkalands, Bretlands,
Italíu og Kanada hölluðust að hinni bandarísku tillögu um
vestræna ráðstefnu um verzlunarfrelsi á næsta ári, eins
konar nýja Bretton Woods. Mitterrand heimtaði hins
vegar, að fyrst yrði fest gengi gjaldmiðla.
Frakkland hefur öldum saman verið land skriffinnsku
og miðstýringar. Þar eru ráðamenn dauðhræddir við allt,
sem ekki er skipulagt að ofan. Og þeir eru dauðhræddir
við, að ódýr vöruinnflutningur, til dæmis frá Japan, drepi
í dróma hliðstæða framleiðslu í Frakklandi.
Þessi ótti blundar einnig undir niðri í öðrum löndum.
Verst er, að tregðan við að koma á nýrri ráðstefnu um
aukið verzlunarfrelsi mun nú gefa innilokunar- og vernd-
aröflum í Bandaríkjunum byr undir báða vængi. Þar
veina nú þrýstihópar í hverju horni.
Vítahringurinn er sá, að í einu ríki reiðast menn
verndaraðgerðum annars ríkis. Settar eru upp hindranir
í götu innflutnings. Það leiðir svo aftur til gagnaðgerða
hins ríkisins. Áður en menn vita af, er skollið á viðskipta-
stríð, sem allir aðilar tapa.
I flestum ríkjum eru hagsmunir hefðbundinna atvinnu-
greina vel skipulagðir. Ef Japanir eða aðrir ógna þessum
greinum með framboði á betri og ódýrari vöru, rísa
þrýstihópar hinna hefðbundnu sólarlagsgreina upp á
afturfæturna og knýja stjórnvöld til gagnaðgerða.
Hagsmunir notenda eru hins vegar illa skipulagðir.
Ráðamenn taka ekki eftir, að hinn ódýri innflutningur
bætir kjör notenda. Hann lækkar útgjöld þeirra og heldur
niðri verðbólgu í landinu. Þar aö auki geta margir fram-
leiðendur lækkað verð með notkun innfluttra vöruþátta.
Ekki stangast aðeins á hagsmunir notenda og sólar-
lagsgreina. Verndarstefnan veldur því einnig, að hags-
munir sólarupprásargreina verða að víkja fyrir hinum
hefðbundnu greinum, sem hafa gróinn þrýstimátt. Fjár-
magn og vinnuafl haldast í úreltum atvinnugreinum.
Dæmin um þetta eru mörg á Vesturlöndum, stálið á
meginlandi Evrópu og kolin í Bretlandi. Otbreiddasta
dæmið er þó hinn hefðbundni landbúnaður. Þrýstihópum
hans í Efnahagsbandalagi Evrópu hefur tekizt að veita
meirihluta f jármagns þess í farveg verndarstefnu.
Þetta kemur niður á okkur, þegar við erum að reyna að
selja saltfisk til Portúgal. Þetta kemur ahnennt niður á
okkur, af því að helmingur þjóðarframleiðslu okkar er
notaður til utanríkisviðskipta. Við ættum því að vera
fremstir í flokki frelsisstefnu í viðskiptum milli ríkja.
Því meira sem tollum og öðrum hömlum er eytt, þeim
mun ódýrara verður fyrir fólk aö lifa. Og þeim mun fljót-
ar taka atvinnugreinar sólarupprásar við af greinum
sólarlags. Þeim mun líklegra er, að unga fólkið vilji lifa í
þessu landi í framtíðinni.
Veigamest er að leggja niður höft og tolla á innfluttum
landbúnaðarafurðum.
Jónas Kristjánsson.
„öll rök mæla með bjór."
BJÓRFASISMI
Gr ekki alveg ótrúlegt aö á ofan-
veríri 20. öld skuli vera til fólk á
Islandi sem telur sjáifsagt að meina
meirihluta þjóðarinnar aðgang að
áfengum bjór?
Sannleikurinn er sá að þótt aðeins
örlftiU minnlhlutl krefðist þessa
veikasta forms af áfengi teldist það
liklega mannréttindabrot að meina
bonum um það.
Sú staðreynd að yfirgnæfandi
meirihluti þjóðarinnar vill bjórinn
gerir siíkar hugmyndir ekki aðeins
fráleitar.... þær eru óráðshjai!
Kjallarinn
neyslunni sé haldið i skefjum með
verðstýrlngu og að reynt sé að beina
neyslunni frá sterkum drykkjum á
þá veikari.
Engum sem kynnir sér áfengis-
neyslu siðustu áratuga á tslandj
blandast hugur um að léttu vínin
hafa þegar bætt vínmenninguna án
þessa auka heildarneyslu að ráðl.
Enginn sem fylgst hefur með skrif-
um um bjórmálið á síðustu misser-
um getur mótmælt því að bannistar
hafa engin rök þegar á hóimlnn er
komið.
Öfgar
Sá boðskapur nokkurra húmor-
lausra klerka að það sé háskalegt að
leyfa bjórinn á „ári æskunnar” sýnir
jafnframt vel hvilikt ofstæki býr hér
undir nlðri.
Staðreyndin er sú að allir Islend-
ingar sem láta sér annt um velferð
unglinga verða aö vona aö noti þeir
vímugjafa á annað borð haldi þeir
sig a.m.k. við bjórinn.
Sá boðskapur nokkurra lækna að
það sé barnaleg bjartsýnl að bjórinn
muni bæta áfengisvenjumar ættu að
bera saman íslenska krá og hefð-
bundinn brennivínsbar.
Ennþá er ástandiö auðvitaö ekki
nærri nógu gott, og mun taka langan
tíma aö laga, en þaö hefur skánað
jafnt og þétt með minnkandi neyslu
sterkra drykkja.
Ef þaö er eitthvert áfengi sem ætti
að banna eru það sterku drykkimir,
en í þeirra faðm hefur smásmyglis-
stefna Áfengisvama ráðs einmitt
kastaðþjóðinnl
Eröl böl?
•
Að áfengissýki er böl blandast
vist fáum hugur um. Og að það er böl
sem sífellt verður að vinna gegn og
vara við fer ekki heldur á milli mála.
Almenningur ætlast auövitað ekki
til þess að bindindismenn samþykki
að þeim tegundum áfengis sem boðið
er upp á markaðnum sé fjölgað eins
og ástatt er.
Almenningur ætlast ekki heldur til
þess að fyrrverandi alkóhóiistar og
samtök þeirra beiti sér fyrir þvi að
áfengur bjór verði leyfður í landinu.
Né heldur ætlast almenningur til
þess að læknar og klerkar og aðrir
JÓN ÓTTAR
RAGNARSSON
DÓSENT
FRJALSLYNDI
I FRAMKVÆMD
Þeirra vopnið er ofstækið eitt sem
reis hæst með þeirri hótun sr. Heimis
Steinssonar aö minnihlutinn gæti
(með fógetavaldi?) látið loka öllum
bjórkrám landsins.
Þessi hugmynd svo og mútubrigsl
og fleira í þeim dúr sýnir hve grunnt
er á ofstækiö og öfgarnar í vissum
þjóðfélagshópum á okkar erfiðu tim-
um.
a „Þjóðfélag sem ekki virðir mann-
^ leg rök er þjóðfélag komið að
fótum fram. Og staðreyndin er sú að öll
rök mæla með bjór sé vissum skil-
yrðumfullnægt.”
sem hvað mest glíma við afleiðingar
áfengisvandans berjist fyrir áfeng-
umbjór.
En almenningur ætlast tU þess að
allt þetta mæta fólk hindri ekki með
öfgum sínum að þjóðln fái í hendur
vímugjafa sem hægt er að nota í hófi.
Og almenningur ætiast tU þess að
þingmenn og aðrir þeir sem um bjór-
inn fjaUa séu ekkl að brigsla and-
stæðingum sínum um mútur og jafn-
vel svik.
, Látum rökin tala
Þjóðfélag sem ekki vlrðir mannleg
rök er þjóðfélag komlð að fótum
fram. Og staðreyndin er sú að öU rök
mæla með bjór sé vlssum skUyrðum
fuUnægt.
Þessi skUyrði eru þau að heUdar-
Lokaorð
ÖU rök mæla með bjór.
Ekki einasta er hann veikasta
áfengið heldur jafnframt hið eina
sem gæti stuðlað að raunverulegri
hófdrykkju.
Jafnvel léttvinin eru það sterk að
eftir tvö glös eða þrjú eru ýmsir farn-
ir að finna á sér og hættir að hafa
fuUt vald á orðum sinum og gjörðum.
Sú hugmynd nokkurra barnalegra
klerka að bjórinn elgi ekki að leyfa á
„ári æskunnar” er ísköld kaldhæðni
miðað vlð þann veruleika sem vlð
blaslr.
Því ef unglingar taka sig til og nota
elnhvern vímugjafa á annað borð
vonar maður einmitt tU Guðs að það
verðl bjórinn sem þeir kjósa... ekki
eitthvað annað og sterkara.
Jón Óttar Ragnarsson.