Dagblaðið Vísir - DV - 27.07.1993, Síða 6

6
ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚLÍ 1993
Viðskipti
Velgengnin getur breyst
í martröð á einni nóttu
- segir Gunnar Blöndal 1 fiskeldisstöðinni Víkurlaxi
Gylfi Kristjánsson, DV, Akuieyri;
Þegar ekið er eftir veginum til
Grenivíkur má sjá nokkrar kvíar úti
á sjónum út af Ystuvík í Grýtubakka-
hreppi. Þegar ekið er frá veginum
niður fyrir brattan bakka blasir við
litU fiskeldisstöð í fjöruborðinu og
þar ræður Gunnar Blöndal ríkjum.
Þetta er fiskeldisstöðin Víkurlax hf.
sem Gunnar hefur byggt upp nánast
einn með eigin höndum og ólíkt því
sem maður á að venjast, þegar um
fiskeldi er að ræða, þá er enginn
barlómur á ferðinni þegar Gunnar
er annars vegar.
„Ég stofnaði jjetta fyrirtæki fyrir
þremur árum. Eg hafði menntað mig
í Ðskeldisfræðum í Noregi og vildi
nýta þá menntun," segir Gunnar.
Hann byrjaði á að kaupa 20 þúsund
laxaseiði og stöðin hefur vaxið hratt.
í fyrra slátraði Gunnar 27 tonnum
af laxi og 10 tonnum af bleikju. Nú
eru í stöðinni á annað hundrað þús-
und fiskar í kerum á landi og um
20-30 þúsund fiskar í kvíum úti á
víkinni. í ár reiknar Gunnar með að
slátra um 60 tonnum sem þýðir sölu-
verðmæti upp á um 20 milljónir
króna.
Engin áföll
„Þetta hefur þróast í að ég er með
mun meira af bleikju en laxi,“ segir
Gunnar og bætir við að mönnum
hafi reyndar frekar verið ýtt út í
bleikjueldið. „Það hefur verið búin
til glansmynd í kringum bleikjuna,
Gunnar Blöndal með nokkrar vænar bleikjur í háfnum.
sem vissulega gefur hærra verð en
laxinn, en það er reyndar miklu
meiri vinna í kringum bleikjuna.
Þetta hefur gengið nokkuð vel hjá
mér. Ég hef ekki orðiö fyrir neinum
DV-mynd gk
áföllum enda er ég við þetta öllum
stundum. Ef einhver áfoll koma hér
upp þá eru milljónimar fljótar að
fara og svona fyrirtæki stendur ekki
undir slíku. Þaö sem er helst að
angra mig er að afurðalánum, sem
ég hef orðið að taka, fylgir sú kvöð
að tryggja hér allan fisk og taka 20%
sjálfsáhættu.
Það þurfa því að fara 20% af stöð-
inni áður en tryggingarnar færu að
borga eitthvað og fyrir þessa trygg-
ingu er ég að borga eina milijón á
ári, auk um 40% vaxta af afurðalán-
inu. Þetta er því ekki beint vinsam-
legt umhverfi að starfa í og reyndar
ekkert annað en hrikaleg vitleysa,"
segir Gunnar.
Get borgað skuldir
Gunnar segir að á bak við vei-
gengni sína liggi mikO vinna og út-
sjónarsemi, t.d. við innkaup, en hann
hafi keypt mikið til stöðvarinnar af
þrotabúum fiskeldisfyrirtækja og
mikið hafi hann smíðað sjálfur, enda
lærður jámsmiður, og hann hefur
komið sér upp veglegu sláturhúsi á
Svalbarðseyri þangað sem hann flyt-
ur allan fisk til vinnslu eftir slátrun.
„Svona fyrirtæki geta aldrei gengið
ef menn eyða milljarði í uppbyggingu
áður en framleiðslan hefst, það geng-
ur ekki.
Ég er kominn yfir það erfiðasta.
Þetta er ekki létt verk en það er
hægt. En ef menn em ekki vakandi
yfir þessu nótt og dag þá getur vel-
gengnin breyst í martröð á einni
nóttu. Ég er ekki að verða ríkur á
þessu en ég get borgað niður talsvert
af skuldum og þá gengur þetta upp,“
segir Gunnar.
Fiskeldisstööin Rifós hf. í Kelduhverfi:
Réðumst í þetta með bjartsýnina að vopni
- segir Ólafur Jónsson framkvæmdastjóri
Gylfi Kristjánssan, DV, Akureyri;
Þegar fiskeldisfyrirtækið ísnó í
Lónum í Kelduhverfi varð gjaldþrota
stóðu heimamenn, sem höfðu haft
atvinnu við stöðina, frammi fyrir
miklu vandamáli. En þeir þjöppuöu
sér saman, réðust í söfnun hlutafjár
til að geta keypt stöðina af þrotabú-
inu og með samstfiltu átaki þeirra
og vina og vandamanna tókst þeim
að safna saman 25 miHjónum króna
og kaupa fyrirtækið af þrotabúinu.
Það gerðist í júní á síðasta ári og í
dag er allt í fuUum gangi í Lónum.
„Við réðumst í þetta með bjartsýn-
ina aö vopni og þetta hefur gengið
ágætlega til þessa. Vissulega er þetta
erfitt, lánastofnanir eru búnar að
loka á fiskeldið en við ætlum okkur
að berjast af alefli fyrir þessrnn
rekstri," segir Ólafur Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Rifóss hf., en það er
nafn hlutafélagsins sem keypti starf-
semina í Lónum.
Úr hafbeit I kvíaeldi
Rifósmenn breyttu rekstrinum,
þeir hættu með hafbeitina og einbeita
sér að kvíaeldi. Þeir eru með seiöa-
eldisstöð á staönum þar sem 10 gráða
heitt vatn úr jörðinni leikur stórt
hlutverk í eldinu og ekki síður pen-
ingalega. Þegar seiðin eru um 40 g
aö þyngd eru þau flutt út í kvíamar
í Lóninu og síðan í fyrra hafa um 170
þúsund slík verið flutt þangað út. Þar
vex fiskurinn hratt og þegar hann
er orðinn 2-5 kg að þyngd er honum
slátrað. Þyngd sláturíisksins ræðst
af því á hvaða markaði á að selja
hann.
„Við áætium að framleiðslan verði
um 300 tonn á ári þegar allt verður
komið í fullan gang. Við tókum ein-
ungis við smáum fiski af þrotabúinu
en á síðasta ári slátruðum við samt
67 tonnum og í ár höfum við slátrað
vel yfir 200 tonnum. Þetta er því allt
á réttri leið,“ segir Ólafur.
Sterkur norskur stofn
Hann segir að stofninn, sem byggt
sé á, sé norskur og hrogn af þessum
stofni hafi fyrst verið flutt til lands-
ins árið 1984. Þessi norski fiskur hef-
ur sloppið viö sýkingar við innflutn-
ing og hefur það umfram fisk úr ís-
lenskum stofnum aö vaxa hraðar og
verða seinna kynþroska sem sé mjög
mikið atriði. Þetta er sterkasti norski
stofninn sem til er í dag og fyrir-
spurnir um að fá hrogn eða seiði úr
honum hafa jafnvel borist frá Noregi.
Þrátt fyrir allar þrengingar sem
fiskeldi hefur gengið í gegn um hér
á landi eru Rifósmenn bjartsýnir. í
Lónum eru 6-7 fastir starfsmenn en
þegar slátrað er eru starfsmenn
15-17. Slátrað er í 60-70 daga á ári
og lætur nærri að heils árs störf í
fyrirtækinu séu 10-12 talsins. Eftir
slátrun eru afurðimar fluttar strax
úr landi að langmestu leyti, til
Bandaríkjanna og víðs vegar um
Evrópu.
„Við emm hæfilega bjartsýnir á
framhaldið en staðráðnir í að klára
þetta og láta dæmið ganga upp. Hvað
sem hver segir er fiskeldið þjóðhags-
lega hagkvæmt og það hleður upp á
sig hvað störf snertir. Það er búið aö
kosta miklu til að byggja þessi mann-
virki upp og það verður að nýta
þau,“ segir Ólafur Jónsson.
Landanir 1 Þýskalandi:
Góðferð
Dala-
Rúmlega 1.200 tonn seldust á
fiskmörkuðunum í síðustu viku
en í vikunni á undan seldust 2.000
tonn. Verðið lækkar htillega milli
vikna.
Verð fyrir kílóið af slægðum
þorski var að meðaltah um 77
krónur sem er tveggja krónu
lækkun, slægð ýsa var á 88 krón-
ur sem er 8 krónu lækkun. Karfi
Rafns
var að meðaltah á 36 krónur sem
er lækkun upp á fjórar krónur.
Ufsi var á 26 krónur sem er
þriggja krónu lækkun.
Dala-Rafn VE 508 gerði góða
ferð til Bremerhaven í síðustu
viku. Ahs seldust 130 tonn fyrir
17 milijónir. Meðalkílóverðið var
133 krónur. Meginuppistaða afl-
ansvarkarfi. -Ari
ÉT
Islenskir fiskmarkaðir
19.JÚIÍ 20.JÚIÍ 21.JÚIÍ 22.JÚIÍ 23.JÚIÍ Meöaltal
IŒQIM
Fiskmarkaðimir
Faxamarkaðurinn
26. júli seldusl ells 20,322 tonn.
Magn í Verð í krónum
tonnum Meöal Lægsta Hæsta
Þorskurund. sl. 0,394 40,00 40,00 4000
Blandað 0,010 50,00 50,00 50,00
Karfi 7,308 35,80 35,00 46,00
Langa 0,184 21,00 21,00 21,00
Lúða 0,178 130,79 100,00 215,00
Skarkoli 0,660 46,06 30,00 92,00
Sólkoli 0,408 60,00 60,00 60,00
Steinbítur 2,157 61,06 60,00 67,00
Þorskursl. 4,292 80,45 67,00 88,00
Ufsi 1,125 25,66 19,00 28,00
Ýsasl. 3,606 114,95 60,00 126,00
Fiskmarkaður Akraness
26. júll seltfcst alls 3.484 tonn
Þorskurund.sl. 0,327 40,00 40,00 40,00
Karfi 0,050 35,00 35,00 35,00
Lúða 0,108 284,88 110,00 310,00
Steinbítur 0,035 40.00 40,00 40,00
Þorskursl. 2,221 76,36 60,00 77,00
Ufsi smár 0,039 15,00 15,00 15,00
Ufsi undirmál. 0,074 15,00 15,00 15,00
Ýsasl. 0,534 117,62 116,00 121,00
Ýsasmá. 0,096 24,00 24,00 24,00
Fískmarkaður Þorlákshafnar
26. júll seldust alls 37,889 tonn.
Karfi 0,234 49,00 49,00 49,00
Keila 0,044 8,00 8.00 8,00
Langa 1,252 43,10 39,00 50,00
Lúða 0,257 164,42 125,00 305,00
Skata 0,326 110,29 90,00 111,00
Skötuselur 0,582 191,00 191,00 191,00
Steinbítur 3,725 60,34 50,00 62,00
Þorskursl. 22,890 80,45 72,00 97,00
Þorskurund.m. sl. Ufsi 0,868 51,00 51,00 51,00
2,640 27,00 27,00 27,00
Ýsasl. 4,959 119,03 90,00 133,00
Ýsa undirm. sl. 0,112 15,00 15,00 15,00
Fiskmarkaður Suðurnesja
26. júii sddust alls 94,795 tonn.
Þorskursl. 52,367 81,48 69,00 104,00
Ýsasl. 2,609 84,18 50,00 121,00
Ufsisl. 7,116 27,64 10,00 35,00
Langa sl. 0,809 40,26 40,00 43,00
Keilasl. 7,607 39,76 20,00 41,00
Steinbítursl. 0,487 53,05 50,00 57,00
Hlýrisl. 1,149 46,37 44,00 48,00
Skötuselursl. 0,043 180.00 180,00 180,00
Lúðasl. 0,318 187,01 165,00 210,00
Grálúðasl. 0,218 102,00 102,00 102,00
Náskatasl. 0,280 20,00 20,00 20,00
Undirmáls- þorskursl. 12,928 36,61 35,00 40,00
Steinb./hlýri sl. 0,723 48,00 48,00 48,00
Karfi ósl. 7,682 40,00 20.00 43,00
Steinbítur ósl. 0,450 50,00 50,00 50,00
Fiskmarkaður Snæfellsness
26. júli seidust alls 19,601 tonn.
Þorskursl. 18,441 77,59 75,00 99,00
Ýsasl. 0,314 50,00 50,00 50,00
Lúðasl. 0,049 60,00 60,00 60,00
Undirmáls- 0,797 39,00 39,00 39,00
þorskursl.
Fiskmarkaður ísafjarðar
26. júií seldust alls 144,811 tonn.
Þorskursl. 115,613 70,49 64,00 76,00
Ýsasl. 2,778 63,81 30,00 93,00
Karfi sl. 0,018 10,00 10,00 10.00
Keilasl. 0,055 10,00 10,00 10,00
Steinbítursl. 2,250 50,00 50,00 50,00
Hlýrisl. 0,193 30,00 30,00 30,00
Lúða sl. 0,189 155,74 55,00 195,00
Gráiúða sl. 0,993 104,00 104,00 104,00
Skarkolisl. 4,990 68,00 68,00 68,00
Undirmáls- 17,633 41,87 30.00 45,00
þorskursl.
Undirmálsýsasl. 0,099 10,00 10,00 10,00
Fiskmarkaður Vestmannaeyja
26. iúli seldusl alls 12,956 tonn.
Þorskursl. 1,907 67,59 50,00 77,00
Ufsisl. 6,091 28.33 15,00 30,00
Langa sl. 0,621 40,00 40,00 40,00
Blálangasl. 0,101 30,00 30,00 30,00
Keila sl. 1,327 25,00 25,00 25,00
Karfiósl. 2,392 30,00 30,00 30,00
Langlúra sl„ 0.018 35,00 35,00 35.00
Skötuselursl. 0,094 100,00 100,00 100,00
Lúða sl. 0,150 175,76 90,00 200,00
Sólkolisl. 0,218 50,00 50,00 50,00
Rauðspretta sl. 0,037 88,00 88,00 88,00
Fiskmarkaður Patreksfjarðar
26, júti seidust atls 10,288 tonn.
Þorskurund.sl. 0,391 40,00 40,00 40,00
Gellur 0,036 260,00 260,00 260.00
Keila 0,018 20,00 20,00 20,00
Lúða 0,446 77,39 65,00 90,00
Skarkoli 0,036 50,00 50,00 50,00
Þorskursl. 9,077 68,93 60,00 73,00
Ýsasl. 0,284 115,00 115,00 115,00
Fiskmarkaður Skagastrandar
26. jull seldust alls 9,119 tonn.
Þorskurund. sl. 0,470 40,00 40,00 40,00
Lúða 0,023 150,00 150,00 150,00
Þorskursl. 8,596 68.00 65,00 71,00
Ýsasl. 0,030 40,00 40,00 40,00
Fiskmarkaður Breiðafjarðar
26. júlí sddust alls 62.179 tonn.
Þorskursl. 32,858 75,86 65,00 85,00
Undirm. þors. sl. 4,205 40,00 40,00 40,00
Ýsasl. 2,229 60,46 48,00 99,00
Ufsisl. 9,262 26,74 24,00 28,00
Karfiósl. 10.925 35,31 35,00 38,00
Langasl. 0,168 30,00 30,00 30.00
Blálangasl. 0,234 30,00 30,00 30,00
<eila sl. 0,107 10,00 10,00 10,00
Steinbítursl. 0,014 60,00 60,00 60,00
Hlýrisl. 1,696 60,19 60,00 67,00
.úðasl. 0,216 240,13 130.00 295,00
Langlúrasl. 0,190 30,00 30,00 30,00
Síldósl. 0.065 10,00 10,00 10,00
Sólkolisl. 0,010 50,00 50,00 50,00