Þjóðviljinn - 26.02.1983, Blaðsíða 22
22 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 26. - 27. febrúar 1983
Bíópetersen í viðskiptaferð.
Kvikmyndablaðið
við Ornólf Árnason, fram-
kvæmdastjóra Listahátíðar.
íslenskar kvikmyndir taka
mikið pláss í blaðinu að þessu
sinni. Birtur er íslenskur kvik-
myndaannáll 1982, en þar er að
finna stutta umfjöllun um mynd-
irnar fjórar sem frumsýndar voru
í bíóunum í fyrra og sagt er frá
viðtökunum sem þær fengu. Við-
tal er í blaðinu við Snorra Þóris-
son, sem er einn að aðstandend-
um myndarinnar Húsið/
Trúnaðarmál sem frumsýnd
verður í næsta mánuði. Ýmis-
konar fréttir og smáklausur eru í
blaðinu um það sem nú er að ger-
ast í kvikmyndaheiminum hér-
lendis, og er það efni vel þegið og
reyndar bráðnauðsynlegt í blaði
sem þessu. Þá er ein grein sem
flokkast undir íslenska kvik-
myndasögu, grein um Bíópeter-
sen eftir Erlend Sveinsson, bæði
skemmtileg og fróðleg, enda
segir þar frá merkum
brautryðjanda í bíórekstri og
kvikmyndatöku á íslandi.
Lengsta greinin í blaðinu er
eftir Óskar Þórisson og fjallar um
spennumyndir. Höfundur lýsir
ást sinni á þessari gerð kvik-
mynda á mjög hugnæman hátt,
og rekur síðan sögu þeirra - stikl-
ar þar stórt og létt, en greinin er
góð svo langt sem hún nær.
Kvikmyndablaðinu er ætlað að
ná til allra þeirra sem láta sig
kvikmyndir einhverju skipta. Sá
hópur hlýtur að vera nokkuð stór
og mikilvægt er því að efni blaðs-
ins sé sem fjölbreyttast. Ég fæ
ekki betur séð en aðstandendur
blaðsins stefni einmitt að því
marki, og er það vel. Einni
ábendingu vil ég koma á framfæri
við ritnefnd: í guðanna bænum
verðið ykkur úti um góðan próf-
arkalesara. Það má ekki gerast oft- ,
ar að blaðinu sé spillt með
hroðvirknislegum frágangi, prent-
villum og málvillum. Myndir eru
margar í blaðinu og er allt gott
um það að segja, en þær hefði
þurft að merkja betur með mynd-
atextum, sumar eru einsog álfar
útúr hól.
Kvimyndablaðið fæst á flestum
blaðsölustöðum og kostar 60
krónur í lausasölu
Kvikmyndablaöiö, 6. tölublað
og jafnframt 1. tölublað þessa
árs, kom út ekki alls fyrir
löngu. Einsog margirvitatók
Fjalakötturinn nýlega viö
útgáfu blaðsins og hlýtur því
framtíö þess að vera
þónokkuð óviss um þessar
mundir, þegar Fjalakötturinn
virðist vera dauður. Við
skulum vona að þetta verði
Ingibjörg
Haral
skrifar
ekkisíðasta tölublað
Kvikmyndablaðsins, heldur
eigi það langt líf fyrir höndum,
en það hlýtur óhjákvæmilega
að ráöast að einhverju leyti af
þeim viðtökum sem blaðið
fær.
Blaðið kom út meðan Kvik-
myndhátíð var í algleymingi og
ber þess nokkur merki. í því er
sagt frá myndunum sem sýndar
voru á hátíðinni og birt er viðtal
Dómínóreglan
Leikföng dauðans
(The Domino Principle)
Bandaríkin. 1977
Stjórn: Stanley Kramer
Handrit: Adam Kennedy
Leikcndur: Genc Hackman, Candice
Bergen,
Richard Widmark, Eli Wallach.
Það var ekki um sérlega auðugan
garð að gresja í bíóunum í Reykja-
vík í þessari viku, þótt margar
myndir væru að vísu á dagskrá eins-
og venjulega. Mér varð ráfað inn í
Regnbogann og sá þar gamlan og
góðan krimma eftir Stanley Kram-
mer. Á íslensku heitir myndin því
óræða nafni Leikföng dauðans, en
þetta reyndist þá vera The Domino
Principle, og hefur sjálfsagt verið
sýnd áður þótt ekki væri tekið fram
í auglýsingum að hún væri endur-
sýnd. Bíóstjórarnir mættu gjarnan
veita meiri upplýsingar í auglýsing-
um sínum, en spara lýsingarorðin í
staðinn.
Stanley Kramer er einn af þess-
um gömlu, góðu atvinnumönnum í
bandarískum kvikmyndaiðnaði og
hefur fengist jöfnum höndum við
framleiðslu og stjórn. Tvennt er
það sem garnli maðurinn hefur
einkum haft sér til ágætis á löngum
ferli: hann hefur sýnt umtalsvert
sjálfstæði gagnvart stóru kvik-
myndafyrirtækjunum og hann hef-
ur Ieitast við að gera myndir sem
hafa einhvern þjóðfélagslegan
boðskap að geyma. Að vísu hafa
margir gagnrýnt hann fyrir yfir-
borðsmennsku í umfjöllun um slík
þemu og sjálfur hefur hann sagt að
það sé honum árátta að gera mynd-
ir með boðskap þótt hann viti ekki
alveg hvernig slíkar myndir eigi að
vera eða hver sé yfirleitt merking
orðsins boðskapur. Sjálfsgagnrýni
af þessu tagi er ekkert algeng í
kvikmyndabransanum, og einnig
þar hefur Karmer nokkra sérstöðu.
Frægastur er Kramer sennilega
fyrir myndirnar Á ströndinni
(1959), Réttarhöldin í Núrnberg
(1961), It’s a Mad Mad Mad World
(1963) og Guess Who’s Coming to
Dinner (1967), en sú síðasttalda
var reyndar nýlega sýnd í sjónvarp-
inu hér. Dómínóreglan er frá árinu
1977, gerð eftir skáldsögu Adams
Kennedy, sem hlýtur að vera mjög
þokkalegur reyfari.
Nafn myndarinnar, Dómínó-
reglan.vísar í fyrsta lagi tildómínó
spilsins og þess, að ef nokkrum
dómínókubbum er raðað upp á
endann með stuttu millibili er nóg
að ýta laust við hinum fremsta til að
þeir falli allir, hver á fætur öðrum.
Þetta nafn er líka notað urn þá
bandarísku kenningu sem mjög var
í hávegum höfð á tímum Víetnam-
stríðsins, að ef eitt ríki í Suðaustur-
Asíu yrði „kommúnismanum að
bráð“ myndu öll nágrannaríkin
fylgja á eftir sömu leið.
Efni myndarinnar er í stuttu máli
á þá leið, að Roy Tucker (Gene
Hackman) situr í fangelsi, dæmdur
fyrir morð á fyrrverandi eigin-
manni Elly (Candice Bergen) sem
nú er eiginkona Tuckers. Einn
góðan veðurdag kemur hr. Tagge
(Richard Widmark) í heimsókn til
Tuckers og vill fá hann til að vinna
fyrir sig gegn því að Tucker losni úr
fangelsinu, fái fullar hendur fjár og
hús og bíl og hvaðeina. Tucker veit
ekki hvaða starf bíður hans og
hann veit heldur ekki hverjir
„þeir“ eru, sem Tagge er fulltrúi
fyrir. Það fær hann reyndar aldrei
að vita, og áhorfendur ekki heldur.
Það sem freistar Tuckers mest er
tilhugsunin um endurfundi við
konu sína, sem hann elskar mikið.
Candice Bergen.
Hann lætur því til leiðast og sam-
þykkir að vinna verkið, hvert svo
sem það nú er.
Þar með er hann orðinn verkfæri
„þeirra". „Þeir“ gera sér far um að
hræða hann (t.d. með því að skjóta
lögfræðing sem hann reynir að hafa
samband við þegar hann losnar úr
fangelsinu) - auðvitað í þeim til-
gangi að hann verði „þeim“
auðsveipur, geri bara það sem hon-
um er sagt að gera og sé ekki með
neitt múður. Tucker er harður í
horn að taka og vill ekki láta
stjórna sér, en smám saman rennur
upp fyrir honum að hann á engra
kosta völ.
Myndin fjallar semsé um mann
sem er umkringdur, leiddur í gildru
sem hann skilur ekki bofs í, og
reynir að brjótast út úr. En hann á
aldrei neina von - aftasti dómín-
óklúbburinn hlýtur líka að falla.
Dómínóreglan er vel gerð mynd,
spennan helst frá upphafi til enda,
mest vegna þess að áhorfandinn
veit aldrei meira en aðalpersónan
og því kemur flest þeim báðum á
óvart. Leikararnir eru mjög sann-
færandi, enda eru t.d. Gene Hac-
kman og Richard Widmark topp-
menn í faginu, og m.a.s. Candice
Bergen tekst vel upp, þótt hún sé
stundum hættulega nálægt of-
leinum einsog hún á vanda til.
Úr því að Stanley Kramer á í hlút
verður maður Iíklega að minnast á
boðskapinn, og hann er reyndar
fyrir hendi. Þetta er mynd um
skipulagða glæpastarfsemi, sem er
einskonar ríki í ríkinu og veður
uppi í Bandaríkjunum hvað sem
stjórnarskránni líður. Þetta er líka
mynd um vonlausa baráttu ein-
staklings gegn„kerfinu“ sem í þessu
tilfelli er einskonar mafía og heitir
bara „þeir“. í Bandaríkjunum
hafa, einkum hin síðari árin, verið
gerðar margar myndir um slíka ein-
staklingsbaráttu, ærið misjafnar að
gæðum, og oft hafa þessir einstak-
lingar verið látnir fara með ein-
hverskonar sigur af hólmi. Hér
kemur hinsvegar skýrt í ljós að
sigurmöguleikar einstaklingsins
eru engir, hann á engan sjens, og
það hlýtur að vera nær sanni.
Sjúkrahús Skag-
firðinga
Sauðárkróki
Hjúkrunarforstjóri óskast til starfa frá 1. júní
næstkomandi.
Húsnæði fylgir.
Umsóknir er greini frá menntun og fyrri störf-
um sendist formanni Sjúkrahússtjórnar.
Upplýsingar veitir forstöðumaður Sjúkra-
hússins í síma 95-5270.
UTBOÐ
Ólafsvíkurhreppur óskar eftir tilboðum \
byggingu 2. áfanga íbúða fyrir aldraða í Ólafs-
vík, sem er uppsteypa hússins frá botnplötu-
í fokhelt ástand. Tilboðsgögnin verða afhent
frá og með 28. febr. á skrifstofu Ólafsvíkur-
hrepps og á Teiknistofu Gylfa Guðjónssonar
Skólavörðustíg 3, Reykjavík. Tilboðin verða
opnuð 14. mars á skrifstofu Ólafsvíkur-
hrepps.
L
LANDSVIRKJUH
Staða f ramkvæmda-
stjóra
Framkvæmdastjóri Landsvirkjunar lætur af
störfum 1. maí nk. að eigin ósk. Staða hans
er því laus til umsóknar og er umsóknarfrest-
ur til 23. mars nk. Umsóknir sendist formanni
stjórnar Landsvirkjunar, skrifstofu Lands-
virkjunar, Hápleitisbraut 68, 108 Reykjavík.
Með umsókninni skulu fylgja upplýsingar um
menntun og fyrri störf umsækjanda auk ann-
arra upplýsinga sem hann telur máli skipta.
26. febrúar 1983
LANDSVIRKJUN