Dagblaðið - 01.12.1977, Blaðsíða 11

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 1977.
11
meistarakeppninni í knatt-
spyrnu og vinstrisinnar voru of
seinirásér.
Croissant var farinn í þyrlu
til Véstur-Þýzkalands.
Kommúnistar hafa mótmælt
framsali Croissant lögmanns
harðlega og telja engar líkur á
aö hann veröi leiddur fyrir
óhlutdrægan rétt í Vestur-
Þýzkalandi. Vinstrisinnaðir lög-
fræðingar í Frakklandi hópuð-
ust við helzta dómshús Parísar í
mótmælaskyni. Þekktir vinstri-
sinnar eins og Jean Paul
Sartre. Jean Genet. Simone De
Beauvoir og Yves Montand
hafa komið fram og mótmælt
framsali Croissant.
Hið þekkta dagblað Le
Monde sagði í leiðara sínum að
á síðustu vikum hefðu Þjóð-
verjar heimt tvo sonu sína heim
af erlendri grund.
Le Monde telur að eftir
ákvörðun franska dómsins um
að Croissant lögmaður skyldi
framseldur til Þýzkalands geti
pólitískir flóttamenn ekki á
neinn hátt álitið sig örugga í
Frakklandi.
Fyrstur hefði Kappler stríðs-
glæpamaðurinn komið á flótta
frá Ítalíu. Hefði mörgum Þjóð-
verjanum þótt mikið til koma
og fagnað honum'vel.
Síðan hefði Croissant komið
heim, að vísu ekki af fúsum
vilja heldur með aðstoð
franskra yfirvalda. Fáir hefðu
fagnað honum við komuna til
Vestur-Þýzkalands enda stæði
til að dæma Croissant.
Valery Giscard d’Estaing for-
seti Frakklands hefur vafalítið
verið ánægður með að geta
framselt lögmanninn til Vestur-
Þýzkalands eftir úrskurð dóm-
stólsins.
Á sinn hátt má líta á framsal-
ið sem enn eina sönnunina um
góð tengsl ríkjanna þar sem
þeir vinirnir Helmut Schmidt
O'j Valery Giscard d’Estaing eru
aú æðstu.menn.
Forseti Frakklands hefur
lýst því yfir að framsal Crois-
■sants hafi verið eðlilegt og eng-
Leiðtogar Vestur-Þýzkalands og Frakklands hafa þekkzt lengi og hefur samvinna þeirra þótt til fyrirmyndar í það minnsta meðal
þeirra sem vilja bætt samskipti þjóðanna. Myndin er tekin af fundiþeirra og er Giscard d’Estaing Frakklandsforseti tilvinstri og Helmut
Schmidt kanslari til hægri.
in ástæða sé til að vantreysta
vestur-þýzkum dómstólum.
Báðir eru þjóðarleiðtogarnir
sannfærðir um að friður í
Evrópu verði ekki tryggður
nema með nánu og friðsamlegu
samstarfi þessara risa á megin-
landi Evrópu. Þeir eru einnig
sannfærðir um að almenningur
í ríkjum þeirra sé sama sinnis.
Þrátt fyrir háværa hópa sem
vantrúaðir eru á raunverulegt
samband milli ríkjanna virðast
almennar skoðanakannanir
styðja þetta álit leiðtoganna.
Meira en átta af hverjum tíu
Frökkum telur að vinátta og
gott samstarf eigi að vera milli
Vestur-Þýzkalands og Frakk-
lands.
ófögur lýsing á þessum þætti
efnahagsmála okkar en sönn er
hún þó. Ef einhver ykkar efast
um sannleiksgildi þessa þá
kynnið ykkur fjárfestingamál
svonefndra „gæðinga”. Þau
blasa nánast við úr hverjum
glugga. Þessi óarðbæra verð-
bólgupólitík á sér lítil sem
engin takmörk, enda uppbyggð
á ákveðnu samtryggingakerfi,
þar sem sameiginlegir hags-
munir fjármála- og stjórn-
málamanna fara saman. Það er
því augljóst af fenginni reynslu
af núverandi stjórnarflokkum
að þeir geta og vilja ekki breyta
þessu sjúka afætukerfi, enda
fær það megin næringu sína frá
þeim sjálfum Launþegasamtökin
verða því að stöðva þessa háska-
legu bróun.
TILLOGUR UM BREYTTA
SKATTALÖGGJÖF
I þessari grein verður aðeins
fjallað um skattahlið þessara
mála og jafnframt reynt að
benda á Ieiðir til úrbótar. Eins
og ku. nugt er eiga um 80%
Islendinga sínar eigin íbúðir og
má því ætla að fasteignir gefi
gleggsta mynd af efnahag skatt-
greiðenda og því beri að skatt-
leggja þá samkvæmt því.
Þessvegna legg ég til að eftir-
taldar breytingar verði gerðar á
skattalöggjöf inni:
Tekjuskattur verði afnuminn
nema af hátekjufólki en þess í
stað verði fasteignaskattar
hækkaðir frá því sem nú er. Af
einni íbúð af meðalstærð væru
t.d. greiddar 150 þúsund kr. i
stað 30—40 þúsund nú. Af Ibúð
nr. tvö í eigu sama aðila væri
greitt 50% hærra gjald og ef
sami aðili ætti enn fleiri íbúðir
myndi hann þurfa að greiða
helmingi hærri upphæð. Ellilíf-
eyrisþegar greiði engin fast-
eignagjöld af einni íbúð, nema
þeir hafi verulegar tekjur.
Fasteignaskattar af leigu-
húsnæði vegna atvinnureksturs
verði einnig stórhækkaðir en á
sama tíma verði stofnlán til
arðvænna fyrirtækja hækkuð
og séu með hagkvæmum
kjörum til að auðvelda slíkum
aðilum að eignast sitt eigið
húsnæði. Umrædd skatta-
breyting myndi leiða til þess að
þeir sem eiga margar íbúðir
myndu selja þær. Þær þúsundir
íbúða sem þá yrðu til sölu ættu
að stuðla að jafnvægi á fast-
eignamarkaðnum a.m.k. hér
suðvestanlands. Til að gera
leigutökum kleift, svo og
öðrum sem þurfa að eignast
íbúðir, þyrfti Húsnæðismála-
stofnunin samtímis að hækka
lánsupphæðir sem svaraði til
Kjallarinn
Kristján
Pétursson
um 80% af heildarverði íbúða.
Flestir launþegar verða nú að
greiða um 200—400 þúsund kr.
í tekjuskatt. Ef hann yrði
felldur niður myndu þeir
væntanlega hagnast um
150—200 þúsund kr. Þessi
breyting myndi því leiða til
þess að svonefndir „skattlausir
eignamenn‘“ færu að greiða
skatta til þjóðfélagsins.
Samtímis þyrfti að gera þá
breytingu á álagningu útsvara,
að i stað þess að reikna 11% af
brúttólaunum eins og nú er
gert, væri greitt ca 2% af
brunabótamati íbúða. Hátekju-
menn myndu þó áfram bera
útsvör eins og tekjuskatt og
myndi þjóðhagsstofnuninni
verða falið að ákvarða á
hverjum tíma álagningu þeirra.
Til þess að lesendur geti
betur glöggvað sig á
umræddum breytingum og
áhrifum þeirra skal eftir-
farandi tekið fram.
1. Fasteignir (húsnæði)
myndu ekki hækka í verði
a.m.k. um árabil og myndi þá
fleirum verða kleift að
eignast sínar eigin íbúðir,
enda hækki Húsnæðismála-
stofnun ríkisins lán til íbúðar-
kaupa og nýbygginga eins og
áður greinir.
2. Með umræddri hækkun fast-
eignaskatta ætti að vera hægt
að koma í veg fyrir verðbólgu-
gróða húsabraskara og vinna
jafnframt gegn því að einn og
sami aðili eignist margar
íbúðir.
3. Hækkun fasteignagjalda
myndi einnig hamla á móti
óeðlilegri lánafyrirgreiðslu til
pólitískra aðila og braskara á
sviði húsbygginga.
4. Lifeyrisþegar greiði engin
fasteignagjöld né útsvör af
einni íbúð, nema þeir hafi
verulegar tekjur umfram
tryggingabætur, en sú
upphæð yrði ákvörðuð af
þjóðhagsstofnuninni. Það er
þjóðinni til mikillar van-
sæmdar hvernig
skattlagningu hefur verið
háttað hjá þessum aðilum.
5. Fyrirtæki greiði alla sína
skatta í formi fasteigna- og
aðstöðugjalda og sé þeim
réttilega skipt milli ríkis og
sveitafélaga.
6. Fyrirtæki eða einstaklingar
sem eru að hefja rekstur
greiði engin opinber gjöld á
fyrsta rekstrarári, helming
álagðra gjalda á næsta ári, en
síðan að fullu.
7. Afskrifta- og fyrningatími
fyrirtækja sé lengdur frá þvi
sem nú er.
8. Söluskattur sé felldur niður
en f hans stað komi virðis-
aukaskattur.
9. Heimilt sé að fella niður eða
lækka fasteignagjöld og
útsvör vegna fjárhagslegra
erfiðleika.
10. Þar sem fasteignagjöld og
útsvör yrðu reiknuð út frá
brunabótamati eins og áður
greinir, þyrfti að samræma
matið, þ.e. að byggingarefni
fbúða grundvalli ekki mats-
upphæðina. Kæmi það í veg
fyrir óeðlilegan mismun á
milli timburs og steinhúsa.
11. Af einbýlishúsum ýfir
ákveðna stærð yrðu greidd
20% hærri fasteignagjöld og
útsvör en af íbúðum í sam-
býlishúsum.
12. Skattrannsóknadeildin fái
ótvíræða heimild til að
rannsaka óeðlilegar og grun-
samlegar fjárfestingar og sé
eignaaðilum skylt og lánar-
drottnum að leggja fram öll
gögn þar að lútandi. Slíkar
rannsóknir sé hægt að fram-
kvæma 6 ár aftur í tímann eða
eins og fyrningareglur segja
til um. Sannist að viðkomandi
aðili hafi eignast húsnæði eða
aðrar eignir með ólögmætum
hætti skal beita sektum,
eignaupptöku, nema þyngri
refsingar liggi við.
13. Fyrir meiriháttar og
ítrekuð skattlagabrot sé
heimilt að svipta fyrirtæki og
einstaklinga rekstrarleyfi.
Ekki verða hér gerðar neinar
áætlanir um tekjur ríkissjóðs
og sveitarfélaga er leiða myndu
af áðurnefndum tillögum en
ekki verður séð að umrædd
breyting myndi þurfa að skerða
hlut hins opinbera. Veigamestu
atriðin. við téða skattaálags-
breytingu fyrir utan að draga
úr skattaþjófnuðum væri sú
mikla tilfærsla sem myndi eiga
sér stað á fjármagni í þjóð-
félaginu. í reynd hafa hús-
eignir verið aðalsparisjóður
landsmanna um langan aldur
vegna þeirrar óðaverðbólgu
sem hér hefur ríkt. Við
umrædda breytingu myndu
einstaklingar og fyrirtæki, sem
varið hafa fjármunum sinum í
hvers konar húsabrask, leggja
sitt sparifé í banka en við þá
þróun myndu útlán banka og
sparisjóða stóraukast, m.a. væri
þá hægt að hækka stofnlán til
nýrra fyrirtækja og auka
rekstrarlán almennt til
arðvæns reksturs. Þá ætti sú
geigvænlega verðbólguþensla,
sem einkennt hefur bygginga-
iðnaðinn að hverfa að mestu
leyti en hún hefur verið einn
skæðasti vaxtarbroddur verð-
bólgunnar um langan tima eins
og kunnugt er. Hækkun stofn-
lána og aukin og hagkvæm
rekstrarlán til eldri og nýrra
atvinnugreina ættu að leiða til
meiri útflutningsiðnaðar sam-
fgra aukinni gjaldeyrisöflun.
Þá myndi slík skattaálagning
mjög einfalda og auðvelda
skattaeftirlit og innheimtu
opinberra gjalda.
SAMSEKT
STJÓRNVALDA
Réttlát skattalöggjöf er ein af
meginstoðum lýðræðisins en sú
löggjöf sem við höfum búið við
hefur verið fótum troðin og er í
framkvæmd þjóðarskömm. Það
er löngu tímabært að íslend-
ingar geri sér fullkomlega ljóst
að skattaþjófnaðir eru meiri-
háttar laga- og siðgæðisbrot.
Vinnum því markvisst að því að
starfsemi hinna svonefndu
„fínu stórafbrotamanna”
(skattaþjófar og okurlánarar)
verði rannsökuð til hlítar. Það
er sannarlega kominn tími til
að viðkomandi stjórnvöld
viðurkenni í verki að það séu til
fleiri þjófar á Islandi en ógæfu-
söm ungmenni. Dómsm.ráðhr.
og fjármálaráðhr. ætti ekki að
reynast erfitt að hafa uppi á
þessu milljarðaþýfi, það blasir
hvarvetna við hverjum sjáandi
manni. Stjórnvöld sem láta
slíka þjófnaði afskiptalausa eru
samsek og því ætti að rannsaka
stöðu og hugsanlega hlutdeild
þeirra í þessum efnum. Það
þýðir ekkert fyrir alþingis-
menn og aðra ábyrga aðila að
bera við vitneskju- og
þekkingarleysi í þessum
efnum.
Við ykkur launþegar,
sem eruð mikill meirihluti
þjóðarinnar vil ég segja þetta:
Þið verðið að losna úr þeim
pólltísku og persónulegu
viðjum, sem tengt hafa ykkur
meira og minna við hið sjúka
samtryggingarkerfi stjórnmála-
manna og hagsmunaklíka,
annars halda skatta-
þjófnaðirnir áfram með sama
hætti og áður.
Kristján Pétursson
deildarstjóri