Vísir - 15.06.1979, Blaðsíða 8

VJLSJM Föstudagur 15. júnl 1979
8
/”***y
útgefandi: Reykjaprenth/f
Framkvæmdastjóri: Davfö Guömundsson
Ritstjórar: Olafur Ragnarsson
Höröur Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson. Elías Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
'lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Edda Andrésdóttir, Friðrik Indriðason, Gunnar
Salvarsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Katrín
Pálsdóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Páll Magnússon, Sigurður Sigurðsson,
Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og
Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. útlit
og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreitingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur:
Sföumúla 8. Slmar 86411 og 82260.
Afgreiösla: Stakkholti 2-4 sfmi 86611.
Ritstjórn: Sföumúla 14 simi 86611 7 línur.
Askrift er kr. 3000 á mánuöi
innanlands. Verö f
lausasölu kr. 150 eintakiö.
..Prentun Blaöaprent h/f
Hækkun vaxta - skref í rétta átt
Hækkun vaxta er skref I rétta átt og verður til þess að menn spari og leggi fé sitt f
banka frekar en að sóa þvi I kapp við verðbólguna.
Vaxtabreyting Seðlabankans frá
1. júní síðastliðnum hefur fallið í
skuggann af þjóðmálaumræðu
síðustu daga. Það er miður því
ákvörðunin um vaxtahækkun er
merkilegt skref í stjórn peninga-
mála i landinu.
Þessi ákvörðun á sér stoð í lög-
um um stjórn efnahagsmála,
sem samþykkt voru á Alþingi í
apríl s.l., og miðar hún að þvi, að
full verðtrygging verði komin á
inn- og útlán í áföngum fyrir árs-
lok 1980.
Vextir voru hækkaðir um 2 til
3%, og er reiknað með, að við
óbreytt verðbólgustig hækki
vextir á þriggja mánaða fresti
um 2,5%.
Jafnframt var tekið upp það
nýmæli, að svonefndur verðbóta-
þáttur vaxta, sem verið hefur í
gildi frá árinu 1977, verður lagð-
ur við höfuðstól á lánum á
skuldabréfum.
Þetta leiðir til þess, að af borg-
anir lána verða léttari fyrst í
stað, en þyngjast síðan, er á láns-
tímann líður miðað við fyrri
lánskjör.
En hverjir eru kostir þessara
breytinga? 1 fyrsta lagi leiða þær
til þess, að sparifé landsmanna
haldi verðgildi sínu gagnvart
verðlagi í landinu, en rýrni ekki í
verðbólgunni.
Reynslan hefur sýnt, að hærri
vextir auka sparnað í landinu og
innlánsfé banka eykst. Með
auknu framboði á innlendum
peningamarkaði er hægt að
draga úr erlendum lántökum og
grynnka á skuldasúpu þjóðarinn-
ar við útlönd.
Hingaðtil hef ur ríkt sá hugsun-
arháttur hér á landi, og ekki að
ástæðulausu, að það borgi sig að
eyða krónunni jafnóðum og
hennar er aflað og helst miklu
fyrr.
Afleiðing þessa hugsunarhátt-
ar hefur verið stórkostleg sóun
f jármuna og óarðbærar f járfest-
ingar. Einstaklingar og fyrirtæki
hafa steypt sér í stórskuldir í von
um verðbólgugróða og þjóðfélag-
ið í heild hefur lifað um efni
fram.
Verðtryggingin miðar að því að
aukaframboðá peningamarkað-
inum og minnka eftirspurn og
koma á jafnvægi. Hér er þvi
brotið blað í stjórn íslenskra
efnahagsmála, en trúlega kallar
vaxtabreytingin á ýmsar aðrar
breytingar til þess að fullur ár-
angur náist.
Samkvæmt núgildandi
skattalögum eru vextir, grunn-
vextir og verðbótaþáttur, frá-
dráttarbærir til skatts. Verðbóta-
þáttur af almennum skuldabréf-
um er nú 22% en grunnvextir
6,5%.
Til dæmis þarf að tryggja það,
að framleiðendur og aðrir þeir,
sem þurfa að liggja með birgðir
fái að hækka verðlag á vöru sinni
til jafns við verðbólgustig hverju
sinni til þess að mæta verðtrygg-
ingu rekstrarlána.
Þessi ákvörðun Seðlabankans
hefur ekki einungis peningalegt
gildi, hún hefur einnig siðferði-
legt gildi. í raun og veru er þetta
gjörbylting og tekur almenning í
landinu eflaust nokkurn tíma að
átta sig á henni og tileinka sér
breyttan hugsunarhátt. En það er
fagnaðarefni, ef menn loks geta
séð sér hag í því að spara frekar
en að eyða.
Landskeppnl
Sovélríkjanna
09 Júgósiavlu
Fyrir skömmu háöi Sovétrlk-
in og JUgóslavia landskeppni I
skák. Teflt var á 10 boröum,
fjórföld umferö. A sjö efstu
boröunum tefldu stórmeistarar,
unglingar á þvl áttunda, en
kvenfólkiö sá um 9 og 10. borö.
ÚrsHt uröu þessi:
andi skák sýnir mætavel.
Hvitur:Tal
Svartur.VelimirovicÆnski leik-
urinn.
1. c4 c5
2. b?
(bessum sama leik lék Karpov
gegn Browne á kjúklingaskák-
Sóvétrikin. 1. borö Tal: Velimirovic 1101/2
2. > > Petroshan : Ickov 1/2 1/2 1/2 1
3. >> Balashov:Matulovic 1/2 01/2 1/2
4. > > Romanishin: Kneske vic 1/211/21/2
5. >> Georgadse: Nemet 01/21/21/2
6. >> Gufeld: Bukic 0 111/2
7. >> Kuprechnik: Mar janovic 0011
8. >> Amaiparashvili: Nikolic 1/2 1/210
9. >> Alexandria: Prokolovia 1111
10. > > Axmiljovska ja: Petronic 1111
Sovétmenn sigruöu þvl 25:15
og var þáttur kvenfólksins
þyngstur á metunum. A 7 efstu
boröunum var keppnin mjög
jöfn, 15:13. Viöskipti 1. borös
mannanna vöktu auövitaö hvaö
mesta athygli. Þar mættust
tveir af höröustu sóknarskák-
mönnum heims, enda var ekki
dregiö af sér, eins og eftirfar-
mótinu I San Antonio, 1972.
Leikmáti þessi var þá kallaöur
„óvenjuleg tilraunastarf-
semi.”)
2... Rc6
(Hjá þeim Karpov:Browne var
leikiö 2. ..Rf6 3. Bb2g6 4. Bxf6!
og hvitur kreisti fram vinning I
tæpum 60 leikjum.)
3. Bb2
4. g3
5. Bg2
6. Rc3
7. Rf3
e5
d6
Be6
Dd7
Bh3
( Svartur vill ólmur losna viö
hita biskupinn á g2, þó svo þaö
kosti tlma.) • .
8. Bxh3 Bxh3
9. Rd5 Dd7
10. e3 Rc-e7
11. Rc3 Rf6
12. 0-0 e4
13. Rg5 d5
(Stórmeistarinn Gufeld gefur
upp eftirfarandi leikjaröö eftir
13. .. Df5 14. Rb5! Hd8 15. Rc7+
Kd7 16. Rxf7 Kxc7 17. Rxh8. Eöa
14. .. Dxg5 15. Rd6+ Kd7 16.
Rxf7.)
14. cxd5 Df5
E M H
11 *±±±
4
1 4
1
1 1
& & &
a
skák
Umsjón:
Jóhann örn
Sigurjóns-
son
Tal sýndi snilldartakta f landskeppninni
15. Rxf7!
(Sllkum leikjum mega menn
ávallt bUast viö þegar Tal á I
hlut.)
15. .. Kxf7
16. f3 Rexd5
(Ef 16. .. exf317. e4 Dh518. Hxf3
meö hótuninni 19. Hxf6. Eöa 17.
.. Dg6 18. e5 meö vinnings-
stööu.)
17. fxe4 Rxc3
18. Bxc3 Dxe4
19. Dh5+ Ke6
(Ef 19. .. Kg8 20. Bxf6 gxf6 21.
Hxf6 De8 22. Dg5+ Bg7 23.
Dd5+ og mátar.)
20. Dh3+ Kd6
21. b4!
(Gufeld bendir á aö ekki dugi 21.
Bxf6 gxf6 22. Hxf6+ Kc7 23.
Hf7+ Be7. Tal finnur þvi aöra
leiö til aö halda til aö halda
sókninni gangandi )
21. ... Kc7
22. Ha-cl Hc8
23. Hf5 Dg4
24. Dfl De4?
(Nauösynlegt var 26. .. c4 Nú er
stlflan hinsvegar tekin úr.)
26. Hc4! Dc6
27. Dh3+ De6
28. Bxf6 gxf6
29. He4!
(Ef nú 29. .. Dxe4 30. He5+ sem
vinnur drottninguna.)
29. .. Dxa2
(Eini griöastaöurinn.)
30. Hxc5+
En þá fellur hrókurinn I staöinn,
og svartur gafst upp.